Thời trang Y2K hồi sinh có xóa đi nỗi ám ảnh về vóc dáng?

Y2K với trang phục nhiều màu sắc, khoe đường cong cơ thể

Từ viết tắt Y2K ra đời vào năm 1995, liên quan đến sự cố máy tính không thể xác định đúng năm bởi trước đó, định dạng ngày tháng trên máy tính chỉ ghi hai số cuối của năm. Nghĩa là đến năm 2000, máy tính có thể hiểu lầm là năm 00 và hoàn toàn có thể dẫn đến thảm họa (rất may, các chính phủ, công ty công nghệ, giới lập trình khắp thế giới đã giải quyết xong sự cố trước khi Y2K xảy ra). Sau ngày xuất hiện, Y2K bắt đầu được nhiều người biết đến và dần trở nên phổ biến. 

Giới thời trang cũng dùng cụm từ viết tắt này làm tên gọi chung cho phong cách xuất hiện vào những năm cuối thập niên 1990, đầu những năm 2000. Thời đó, trang phục thường có màu sắc nổi bật, đính kết kim tuyến, dáng ôm sát cơ thể, logo thương hiệu in khổ lớn… Đặc biệt, phong cách này được lăng xê bởi các ngôi sao nhạc pop nổi tiếng với vóc dáng siêu gầy, số đo chuẩn.

Y2K thời… “gầy mới đẹp”

Bộ sưu tập mới của Miu Miu theo phong cách Y2K gây ấn tượng với loạt chân váy cạp trễ

Trong một bài viết trên tạp chí Fashion, tác giả Meghan Wray nói đầu những năm 2000, cô đã mơ mình gầy đi, khao khát có chiếc bụng phẳng lì như những ngôi sao nhạc pop. Tuy nhiên trên thực tế, số đo cơ thể của Meghan Wray không thể nào chuẩn như các ca sĩ dù cô áp dụng chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt. Vì tự ti, Meghan Wray chỉ mặc trang phục rộng để che giấu vóc dáng nhiều mỡ thừa. Cô nói bản thân đã “mất tấm vé để được mọi người yêu thích, chấp nhận và mong muốn trở thành”. 

Quan điểm thẩm mỹ của phong cách Y2K từng là “gầy mới đẹp”, vậy nên những cô nàng mũm mĩm gần như lạc lõng. Những năm đó, thiết kế đầm ôm sát, denim cạp trễ, áo hai dây xuất hiện khắp mọi số báo của tạp chí Vogue và đáng tiếc, không có người mẫu big size nào diện phong cách Y2K. Nếu muốn dễ hình dung hơn về phong cách này, bạn có thể xem qua trang phục các nữ hoàng thảm đỏ như Christina Aguilera, Britney Spears, Paris Hilton… đã diện tại sự kiện MTV VMAs 2002. 

Người nổi tiếng sở hữu vóc dáng mảnh mai và trông xinh đẹp ở mọi góc độ. Nhiều người đẹp khác gầy “mỏng” và trông vô cùng thời trang. Tác giả Gianluca Russo của cuốn The power of plus: Inside fashion’s size-inclusivity revolution cho biết: “Phong cách Y2K chủ yếu đề cao vóc dáng gầy. Cơ thể của người mẫu đã trở thành một tài sản trong việc tạo nên phong cách Y2K. Quan điểm của phong cách này rất rõ ràng: Y2K không dành cho những cơ thể ngoại cỡ”.

Tác giả Gianluca Russo một lần nữa tô đậm nỗi ám ảnh về vóc dáng. Theo thống kê từ năm 1999 đến năm 2009, tính riêng tại Mỹ, tỷ lệ nhập viện vì rối loạn ăn uống ở phụ nữ mọi lứa tuổi đã tăng 21%. Họ nhịn ăn, chỉ uống nước cho qua bữa vì lo nếu nạp thực phẩm vào cơ thể, họ không thể giảm cân. 

Quan điểm làm đẹp có phần tiêu cực của nhiều phụ nữ những năm đầu 2000 tồn tại khá lâu. Sau đó, một số cá nhân với tư duy tân tiến, yêu cơ thể và ý thức rằng giá trị bản thân không phụ thuộc hoàn toàn vào kích cỡ quần áo đã lan tỏa những quan điểm ngược lại với Y2K, bắt đầu tạo ra sự thay đổi.

Y2K thời “phá bỏ định kiến”

Những người mẫu ngoại cỡ tự tin hơn với phong cách Y2K

Trên sàn diễn thời trang mùa thu 2022, thương hiệu Miu Miu, Versace, Diesel… đưa phong cách thời trang Y2K trở lại trong những thiết kế váy ngắn, quần jeans cạp trễ, áo ống sặc sỡ… Tìm kiếm những từ khóa liên quan đến phong cách Y2K trên mạng xã hội, người dùng dễ dàng thấy nhiều thông số khổng lồ về lượt xem hay khối lượng bài viết đề cập đến. Phong cách Y2K đang trở lại mạnh mẽ nhưng tinh thần, quan điểm về cái đẹp đã có phần khác trước.

Theo tác giả Meghan Wray, nếu ngày trước cô bị ám ảnh bởi vóc dáng gầy, không dám diện trang phục phong cách Y2K thì nay, cô biết mình cần thay đổi. Cột mốc tạo ra sự thay đổi trong suy nghĩ của Meghan là khi phong trào Quyền của người ngoại cỡ (Fat Rights Movement) lan tỏa rộng rãi vào năm 2010. Phong trào trên từng xuất hiện vào cuối những năm 1960 và khi nền tảng Instagram ra mắt, chúng lập tức trở lại. 

Cùng với phong trào Quyền của người ngoại cỡ, ngày càng nhiều cá nhân hướng đến lối sống tích cực, truyền cảm hứng yêu cơ thể cho mọi người. Với họ, một cơ thể khỏe mạnh, một tinh thần minh mẫn biết yêu bản thân, trân trọng những gì tạo hóa đã ban cũng là yếu tố giúp họ đẹp hơn. Tuy nhiên, nỗi ám ảnh về vóc dáng vẫn tồn tại nơi một bộ phận người trẻ hướng đến sự hoàn mỹ.

Nhà tâm lý học Kristin M.von Ranson cho biết, thật khó để mọi người nhận thức đúng đắn về tác hại của việc giảm cân không lành mạnh khi quan điểm “gầy là đẹp” vẫn được không ít người ưa chuộng. Nghiên cứu gần đây cho thấy chứng rối loạn ăn uống đang gia tăng trở lại. Các bệnh nhân trong độ tuổi từ 9-18 ở Canada mắc chứng chán ăn tăng 60% so với thời điểm trước đại dịch. Tại Mỹ, con số này cũng đang tăng tương tự. 

Tác giả Gianluca Russo cho rằng điều này là dễ hiểu vì những người trẻ thuộc thế hệ Z đang bị mạng xã hội đem đến những áp lực vô hình. Họ xinh đẹp trên mạng nhờ các ứng dụng chỉnh ảnh, để rồi khi quay lại với đời thực, nhiều người gặp áp lực về vóc dáng nên quyết định giảm cân cấp tốc, gây ra những hệ quả khó lường.

Hiện tại, tuy số lượng người mơ ước sở hữu vóc dáng mảnh mai vẫn chiếm phần lớn nhưng không còn quá cực đoan như trước. Những người có ảnh hưởng lớn đến thời trang đang hoặc từng sở hữu vẻ đẹp ngoại cỡ như Tiaynna McClyde, Jessica Torres, Karina Gomez và Jessica Blair tạo ra những sự kết hợp Y2K hoàn toàn mới, nơi vẻ đẹp trang phục dành cho mọi vóc dáng. 

Thời trang thường có xu hướng đi theo vòng lặp, nghĩa là những phong cách từng được ưa chuộng có thể quay lại bất cứ lúc nào. Sự trở lại ấy hoàn toàn có thể “sao y bản gốc” hoặc thay đổi đôi chút để phù hợp hơn với quan niệm thẩm mỹ đương thời. Với phong cách thời trang Y2K, sự thay đổi về quy chuẩn của cái đẹp thể hiện khá rõ ràng, là tín hiệu tích cực cho thấy quan điểm về vẻ đẹp ngày càng tiến bộ, hợp thời. 

Khánh An