Thổ "dứt khoát" với Mỹ, Nga nhanh chóng thế chân Mỹ làm đồng minh của Thổ

Chính thức lên tiếng sau khi Bộ trưởng Lao động Thổ Nhĩ Kỳ gợi ý Mỹ đứng đằng sau vụ đảo chính, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cảnh báo những phát ngôn như thế “hoàn toàn sai lệch và tổn hại” đến quan hệ 2 nước.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có cuộc trao đổi với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu rằng việc Mỹ liên quan đến cuộc đảo chính thất bại ở Thổ Nhĩ Kỳ là “hoàn toàn không đúng sự thật”.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cảnh báo những phát ngôn như thế “hoàn toàn sai lệch và tổn hại” đến quan hệ 2 nước.

Theo phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby, ông Kerry cho biết “việc Hoa Kỳ bị cáo buộc có liên quan đến âm mưu đảo chính là hoàn toàn sai lầm và có hại đối với quan hệ song phương” giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ.

“Ông Kerry cũng kêu gọi chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ có những ứng xử kiềm chế và tôn trọng cộng đồng quốc tế trong lúc quá trình điều tra để tìm thêm manh mối về những kẻ có liên quan vẫn đang diễn ra. Ông cũng khẳng định rằng Hoa Kỳ sẽ sẵn sàng hỗ trợ chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ trong công tác điều tra”, tuyên bố của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết.

Được biết, trước đó, Tổng thống Erdogan tuyên bố về sự can thiệp của Mỹ trong cuộc đảo chính quân sự: “Những kẻ nổi loạn nhận đơn đặt hàng từ Mỹ”, Erdogan một lần nữa buộc tội nhà thuyết giáo Gulen xúi giục nổi loạn theo mệnh lệnh lệnh từ Pennsylvania, một bang của Mỹ.

Ngài Erdogan nói hôm qua rằng, Thổ yêu cầu Mỹ dẫn độ Gulen, nhưng Ngoại trưởng Mỹ nói rằng, Mỹ sẽ đáp ứng nhưng Thổ Nhĩ Kỳ phải chứng minh được Gulen là lãnh đạo đảo chính…

Quan hệ Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ còn căng thẳng sau khi Ankara quyết định ngưng các chuyến bay quân sự cất cánh từ căn cứ không quân Incirlik, khiến sứ mệnh tiêu diệt tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tại Syria và Iraq bị ảnh hưởng.

Lầu Năm Góc hôm 16/7 thông báo chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ vẫn duy trì quyết định đóng cửa không phận dành cho máy bay quân sự sau vụ đảo chính, khiến máy bay Mỹ không thể cất cánh từ đó để không kích IS.

Và tình hình gay gắt hơn khi  Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binaila Yildirim đã nói rằng Mỹ không phải là bạn của Thổ Nhĩ Kỳ. Khi nói tới giáo sỹ Fethullah Gulen, Thủ tướng Yildirim tuyên bố bất cứ nước nào ủng hộ vị giáo sỹ Hồi giáo này sẽ không phải là bạn của Thổ Nhĩ Kỳ (ám chỉ Mỹ) đồng thời sẽ bị coi là có chiến tranh với quốc gia thành viên NATO này.

Ngay sau khi Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ đưa ra tuyên bố "từ mặt" Mỹ, tờ Sputnik của Nga đã nhanh chóg đưa thông tin trên, có vẻ như phía Nga đang khá vui mừng với sự rạn nứt của liên minh Mỹ - Thổ, phải chăng nhân sự kiện này, Moskova muốn nhảy vào thế chân Washington làm đổng minh với Ankara?

Cuộc điện đàm "thân thiết" của Tổng thống Putin và người đồng cấp Erdogan

Điều này không phải không có cơ sở, cụ thể, ngay sau cuộc đảo chính, Tổng thống Putin đã có cuộc điện đàm khẩn đến Tổng thống Erdogan, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã có thái độ "thân thiện" khác hẳn với thái độ đáp trả Mỹ.

Nhà lãnh đạo Nga cho biết ông mong muốn tình hình ổn định ở Thổ Nhĩ Kỳ sớm được lập lại. Đáp lại, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan quả quyết rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ thực hiện tất cả các bước cần thiết để đảm bảo an toàn cho du khách Nga.

Hai nguyên thủ quốc gia Nga và Thổ Nhĩ Kỳ đã xác nhận thoả thuận sẽ có các cuộc họp cá nhân trong thời gian gần nhất.

Gần đây quan hệ Nga - Thổ có dấu hiệu gàn gắn trở lại đặc biệt sau khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan gửi thư xin lỗi Tổng thống Nga về vụ bắn rơi chiếc Su-24 hồi năm ngoái ở biên giới Syria.

Trong khi đó, chính quyền Nga cũng gần như ngay lập tức tiến hành gỡ bỏ, nới lỏng một số biện pháp trừng phạt kinh tế chống Thổ Nhĩ Kỳ sau động thái của Ankara.

Khi nhận được thông tin về vụ đảo chính xảy ra ở Thổ Nhĩ Kỳ, Bộ ngoại giao Nga cũng đã ra một tuyên bố cho biết: "Moscow sẵn sàng làm việc với chính phủ hợp pháp của Thổ Nhĩ Kỳ".

Aleksei Pushkov - Chủ tịch Ủy ban đối ngoại Duma Quốc gia Nga cũng có bình luận cho rằng, sau vụ việc này quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ sẽ vẫn theo chiều hướng tích cực.

“Những thỏa thuận đã đạt được với Nga sẽ tiếp tục được duy trì. Tôi không nhìn thấy lý nào cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ có thể hủy bỏ chúng” – ông Pushkov giải thích và bày tỏ tin tưởng rằng những sửa đổi trong chính sách đối ngoại của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm việc cài đặt lại quan hệ với Nga và các quốc gia láng giềng khác.

Tiêu Giao