Thiếu tình người khi cho người lao động thôi việc

Theo trình bày của bà Vương Hoa, bà làm việc cho Chi nhánh (CN) này từ ngày 1/3/1995. Tháng 1/2003, bà được ký lại hợp đồng lao động (HĐLĐ) không xác định thời hạn với công việc thư ký, mức lương hơn 18 triệu đồng/tháng. Ngày 14/5/2012, bà nhận được quyết định số 28 của CN về việc cắt giảm nhân sự do thay đổi cơ cấu nên giải thể bộ phận hành chính từ ngày 14/5/2012. Theo đó, CN chấm dứt HĐLĐ, yêu cầu bà ngừng việc ngay từ ngày ra quyết định. Bức xúc, bà Hoa đã nộp đơn khởi kiện lên TAND Q.1.

Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 23/9/2013, bà Vương Hoa yêu cầu hủy quyết định cắt giảm nhân sự của CN Kelvin Chia Partnership, buộc CN nhận bà trở lại làm việc, đồng thời trả lương những ngày bà không được làm việc theo điều 42 Bộ luật Lao động (từ 14/5/2012 đến 13/9/2013 là 16 tháng, số tiền: 18.057.876 đồng/tháng x 16 tháng = 288.926.016đ). Bà cũng yêu cầu được bồi thường tiền lương do bị đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật và truy nộp các khoản bảo hiểm xã hội, y tế, thất nghiệp từ ngày 1/8/2012 đến thời điểm CN nhận bà trở lại làm việc.

Bà Hoa bức xúc trình bày những lý do bị cho thôi việc không hợp lý

Tuy nhiên, bà Lê Thị Hoa, đại diện CN cho rằng, từ năm 2011, CN gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh, phải giảm mặt bằng, cắt giảm nhân sự. Theo quy định, ngày 25/4/2012, CN đã gửi thông báo đến Sở LĐ-TB-XH về việc cắt giảm nhân sự. Quyết định số 28 cho bà Vương Hoa ngưng việc từ ngày 14/5/2012 nhưng chính thức chấm dứt HĐLĐ vào ngày 17/7/2012, vì vậy tiền lương bà Vương Hoa được hưởng đến ngày 17/7/2012. Trên thực tế, bà Vương Hoa đã nhận đủ tiền lương đến ngày 17/7/2012, tiền nghỉ phép, tiền trợ cấp mất việc… tổng cộng khoảng 340 triệu đồng và nhận sổ BHXH. Vì vậy, CN cho rằng mình đã làm đúng quy định của pháp luật.

Phiên tòa sơ thẩm đã xử không chấp nhận các yêu cầu của bà Nguyễn Thị Vương Hoa. Trước phán quyết của tòa, bà Vương Hoa bức xúc: “CN cho là gặp khó khăn phải cắt giảm chi phí, cắt giảm nhân sự nhưng lại không nộp báo cáo tài chính hay bất kỳ tài liệu, chứng cứ nào để chứng minh. Ngược lại, tại thời điểm cắt giảm nhân sự thì lại đăng thông báo tuyển dụng trên báo”. Chính vì vậy, bà không đồng ý với bản án sơ thẩm và đã nộp đơn kiện lên tòa phúc thẩm.

Trao đổi với chúng tôi về vụ việc này, luật sư Lê Quang Vũ, phó trưởng Văn phòng luật sư Người Nghèo nhận định: sau khi cho bà Vương Hoa nghỉ việc từ ngày 14/5/2012 thì ngày 16/5/2012 Sở LĐ-TB-XH TP.HCM mới nhận được thông báo ngày 25/4/2012 của CN. Ngoài ra, theo điều 17 Bộ luật Lao động, điều 11 NĐ 39/2003 thì khi thay đổi cơ cấu doanh nghiệp, người sử dụng lao động phải đào tạo lại cho người lao động (NLĐ) để sử dụng vào chỗ làm mới. Nếu không thể giải quyết được việc làm mới thì phải trao đổi nhất trí với BCH công đoàn và thông báo cho cơ quan quản lý lao động địa phương biết trước khi cho NLĐ thôi việc. Như vậy, trong trường hợp này, CN đã chưa thực hiện đúng quy định.

Về đối tượng cho thôi việc khi thay đổi cơ cấu, theo khoản 2 điều 17 Bộ luật Lao động thì phải căn cứ vào nhu cầu của doanh nghiệp, thâm niên của NLĐ làm việc tại doanh nghiệp, tay nghề, hoàn cảnh gia đình và những yếu tố khác của từng người để lần lượt cho thôi việc. Theo ông Vũ, tổ chức luật sư nước nào hoạt động ở Việt Nam cũng cần nhân viên dịch thuật. Bà Vương Hoa có trình độ đại học ngoại ngữ, thâm niên công tác tại doanh nghiệp gần 17 năm với chức danh thư ký kiêm dịch thuật, đang trực tiếp chăm sóc mẹ già. CN Kelvin Chia Partnership tại TP.HCM cho bà Vương Hoa thôi việc với lý do thay đổi cơ cấu (nếu có) trong trường hợp này là không hợp tình, hợp lý, đẩy bà Vương Hoa (một lao động nữ 48 tuổi) lâm vào hoàn cảnh rất khó khăn khi tuổi nghỉ hưu thì chưa đủ, còn tuổi xin việc mới thì đã quá thừa.

Đúng hay sai, ở mức độ nào thì còn chờ tòa phúc thẩm phán quyết, nhưng có thể thấy bà Vương Hoa bị cho nghỉ việc ở tuổi 48 sau 17 năm làm việc gắn bó, còn bảy năm nữa mới đến tuổi nghỉ hưu và chỉ cần ba năm đóng BHXH nữa là đủ điều kiện hưởng hưu trí hàng tháng là một việc làm thiếu tình người.

 Mai Phan