Thiếu sót trong lấy mẫu chất thải Formosa: Nhân viên sai, Giám đốc Sở phải chịu trách nhiệm

Liên quan tới việc lấy mẫu kiểm nghiệm, phân tích chất thải Formosa ở trang trại ông ông Lê Quang Hòa - Giám đốc Cty Môi trường đô thị thị xã Kỳ Anh, vừa qua, ông Võ Tá Đinh, GĐ Sở TNMT Hà Tĩnh thừa nhận, do thiếu sót nên việc lấy mẫu chất thải Formosa ở trang trại nên thiếu khách quan, khoa học và chưa đúng.

Cụ thể, ông Đinh cho rằng, Sở TN&MT chỉ lấy 4 mẫu, trong đó 1 mẫu ở bãi rác đó, và 3 mẫu ở nhà máy. Cho kết quả phân tích mẫu ở trang trại không đúng, không đại diện. Chưa khẳng định được đó là chất thải nguy hại hay chất thải thông thường.

Không đúng quy phạm lấy mẫu

Chiều 18/7, PGS.TS Nguyễn Tác An, Nguyên Viện trưởng Viện hải dương học, Phó Chủ tịch Hội Khoa học-Kỹ thuật biển Việt Nam nhận định: "Thứ nhất, lấy mẫu như vậy là không đúng quy phạm.

Thứ hai, rác thải sinh hoạt cũng gây hại nhưng độc tính xác định, còn rác thải công nghiệp lúc nào cũng phải có độc tính và bằng cách lấy mẫu, như vậy với kết quả kiểm nghiệm vừa qua là không đúng với quy phạm lấy mẫu".

Cơ quan chức năng tiến hành đào,thu gom số chất thải của Formosa chôn lấp trái phép tại trang trại ở phường Kỳ Trinh. Ảnh: SGGP

Nhận xét về việc hiện nay rác thải tại Formosa đang được phân loại về loại hình rác thải công nghiệp và sinh hoạt, ông An cho rằng: "Nếu rác thải lấy ở trong khu dân cư ra thì phải xem nguồn gốc nó ở đâu, còn ở đây ai cũng biết rằng đó là khu công nghiệp thì việc lấy từ đó ra thì gọi là rác thải công nghiệp và bao giờ nó cũng độc hại.

Chuyện này rất hình thức và làm cho người dân bực dọc, có những chuyện đơn giản như vậy mà lại quanh co, không minh bạch, rõ ràng. Chất thải từ khu công nghiệp thì gọi là rác thải công nghiệp, còn phải phân tích vấn đề gì nữa?"

Nhân viên sai, Giám đốc Sở phải chịu trách nhiệm

Trước đó, cũng trao đổi với báo chí, ông Đinh cho rằng, việc lấy mẫu chưa kỹ là một thiếu sót của cán bộ chuyên môn. Theo ông Đinh, nguyên nhân xảy ra thiếu sót trong việc lấy mẫu có thể là do "có đoàn công tác liên ngành làm anh em hoảng hay lý do gì đấy mà lấy 4 mẫu tại bốn địa điểm".

Đồng thời, với thiếu sót trên, Sở đã phê bình một số nhân viên và yêu cầu làm kiểm điểm về sự việc trên.

Thể hiện quan điểm một cách thẳng thắn, vị chuyên gia cho rằng: "Có một vấn đề rất đơn giản, cán bộ mà đi lấy sai thì ông Giám đốc Sở phải chịu trách nhiệm, không được đổ thừa cho nhân viên.

Rác thải này là của Formosa thải ra thì chắc chắc là độc hại rồi nhưng còn cần phải phân tích độc hại ở mức độ nào? Cũng không thể đem rác thải để chôn khắp nơi như vậy, việc xử lý rác thải đã có quy định rất rõ".

Ông Nguyễn Tác An nhấn mạnh: "Tất cả rác thải công nghiệp phải tuân theo quy trình xử lý rất bài bản, có quy định chứ không thể tự do. Hơn nữa, khi để xảy ra sự việc thì lãnh đạo cao nhất phải chịu trách nhiệm, cán bộ nhân viên chỉ là người thi hành, bảo lấy 2 mẫu thì lấy 2, bảo 5 thì lấy 5 mẫu, chứ không thể đổ thừa trách nhiệm".

"Việc đổ chất thải ở nhiều điểm đã là sai rồi, còn có thể nói thẳng rằng chắc chắn là phải có sai trái chứ không chỉ còn là có vấn đề nữa", ông An nhận định trước thông tin phát hiện thêm nhiều địa điểm chôn rác thải của Formosa.

Cụ thể, trước đó, ngoài địa điểm chôn rác thải tại trang trại của ông Hòa, trao đổi với Zing, Phó chủ tịch Hà Tĩnh - Dương Tất Thắng cho biết: "Chúng tôi nhận được thông tin có khoảng gần 10 điểm đổ trộm chất thải nghi là rác thải của Formosa. Tỉnh đang cho lấy mẫu phân tích để xác định các nguồn rác này xuất phát từ rác thải sinh hoạt, nguồn thải xây dựng hay nguồn thải do quá trình xả thải của các khu công nghiệp.

Những điểm nghi ngờ có chất thải của Formosa, tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên & Môi trường, chính quyền địa phương kiểm tra, lấy mẫu. Sau khi có kết quả thì sẽ thông báo đầy đủ và hướng xử lý cho nhân dân trên địa bàn. "Giả sử nó thuộc chất thải thông thường được chôn lấp tại bãi rác không được cấp phép thì cách thức xử lý thu gom. Nếu nó thuộc những bãi rác được phép xử lý hay tập kết, nếu không phải là chất thải nguy hại sẽ chôn lấp và xử lý theo đúng quy trình".

Theo kết quả mẫu phân tích ban đầu về hơn 100 tấn chất thải Formosa chôn ở trang trại ông Hòa, có 13/15 thành phần phân tích nằm dưới ngưỡng an toàn. Kết quả này, Sở TN&MT Hà Tĩnh thừa nhận chưa thực sự chính xác.

Hiện nay, Bộ TN&MT đã tiếp tục lấy nhiều mẫu để mang về phân tích bao gồm: 4 mẫu nước mặt, 35 mẫu bùn, 30 mẫu đất sau khi bốc xúc xong bùn thải.

Hoàng Trang