Thi và tuyển sinh 2021: Thích ứng với tình hình dịch

Chưa đầy một tháng nữa là kỳ thi tuyển sinh vào lớp Mười trung học phổ thông (THPT) công lập tại nhiều tỉnh, thành sẽ diễn ra. Sau đó, kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 cũng chính thức khởi động. Dịch bệnh diễn biến phức tạp khiến 23 tỉnh, thành phải cho học sinh tạm dừng đến trường để bảo đảm an toàn. Điều này làm cho hầu hết phụ huynh, học sinh đều căng thẳng vì chưa chuẩn bị cho việc phải ôn tập từ xa. Nhất là trong năm học này, học sinh ở nhiều nơi phải học trực tuyến đến ba đợt, nhiều kiến thức hổng chưa kịp được lắp đầy.

Rối bời chuẩn bị thi cử

Trưa 9/5, cô Trần Thị Ngọc (Q.Gò Vấp, TP.HCM) gọi cho đường dây nóng Báo Phụ Nữ TP.HCM chia sẻ: “Cháu tôi đang học lớp Chín, mới nghỉ học hôm 7/5. Ngày 8/5, nhà trường gửi thư yêu cầu phụ huynh xin tự nguyện đăng ký theo hai hình thức trực tuyến hoặc trực tiếp. Tôi băn khoăn lắm, cái này phải do nhà trường có đủ hiểu biết và chuyên môn để quyết nên tổ chức ôn tập thế nào chứ đưa cho phụ huynh chọn rất khó”.

Chị Linh Lan, phụ huynh lớp Chín Trường THCS Nguyễn Du (Q.1, TP.HCM), lo lắng nói: “Chỉ còn một tháng nữa là thi tuyển sinh vào lớp Mười nhưng thầy cô cho biết, tạm thời chỉ có thể học qua internet, chờ xem tình hình rồi mới tính tiếp. Kỳ thi vào lớp Mười rất khó, cạnh tranh cao nên việc ôn thi qua internet không thể đáp ứng nhu cầu”. 

Học sinh lớp 12 Trường THPT Lý Thái Tổ (Q.Gò Vấp, TP.HCM) ôn tập trước ngày tạm dừng đến trường

Còn chị Thùy Dương, phụ huynh lớp 12 Trung tâm Giáo dục thường xuyên tại Q.1 lại rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan. Chị kể: “Sáng 9/5, trong cuộc họp phụ huynh học sinh cuối cấp, trường con tôi trưng cầu ý kiến phụ huynh về hình thức ôn thi tuyển sinh bắt đầu từ 24/5 đến 27/6. Hầu hết cha mẹ đều khó xử không biết nên chọn hình thức ôn tập nào cho hiệu quả mà an toàn. Thầy cô và học sinh muốn ôn trực tiếp cho hiệu quả. Còn phụ huynh thì sợ dịch nên chỉ muốn con học trực tuyến”. 

Trước băn khoăn của phụ huynh, nhà trường cũng không có cách giải quyết nào khác trong tình huống này, chỉ trông chờ vào sự điều chỉnh ở các kỳ thi cho phù hợp tình hình thực tế. Trường THPT Nguyễn Du (Q.10, TP.HCM) vẫn phải dạy và ôn tập trực tuyến cho học sinh khối 12 từ ngày 10/5 đến 22/5. Tuy nhiên, theo các giáo viên, việc ôn thi trực tuyến không hiệu quả như mong đợi, vẫn còn nhiều hạn chế. Nên nếu tình hình dịch bệnh được kiểm soát, đồng thời đảm bảo đầy đủ nguyên tắc 5K, nhà trường sẽ xin Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) TP.HCM cho dạy trực tiếp đối với học sinh lớp 12.

Theo Ban giám hiệu Trường THPT Nguyễn Chí Thanh (Q.Tân Bình, TP.HCM), nhà trường đã lên hai phương án để ôn tập trực tiếp cho học sinh khối 12. Một là tách lớp, hai là vẫn để học sinh học theo lớp cũ nhưng cách phòng. Trường sẽ ưu tiên chọn phương án hai vì không bị động về giáo viên đứng lớp.

Tuyển sinh lớp Mười: chưa có phương án thay thế thi trực tiếp

Tại tỉnh Hải Dương, kỳ thi tuyển sinh lớp Mười sẽ diễn ra trong hai ngày 6 và 7/6. Học sinh sẽ thực hiện ba bài thi độc lập: ngữ văn, toán và tiếng Anh. Đến thời điểm này vẫn chưa có phương án khác. Bà Nguyễn Thị Tiến, Phó giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Hải Dương, cho biết: còn gần một tháng nữa, kỳ thi tuyển sinh vào lớp Mười mới diễn ra nên hiện chưa có thêm phương án nào. Sở GD-ĐT cần theo dõi thêm tình hình dịch bệnh mới có phương án báo cáo UBND tỉnh. Hiện nay, ngoài phương án tổ chức thi trực tiếp cũng không còn phương án nào khác vì thi trực tuyến lo không đảm bảo về cơ sở vật chất cũng như tính khách quan.

Theo bà Tiến, về cơ bản, đề thi vẫn nằm trong chương trình lớp Chín trên tinh thần vừa sức với học sinh. Đặc thù của kỳ thi lớp Mười là lấy thí sinh điểm từ cao xuống thấp nên học sinh cứ yên tâm ôn tập kỹ những kiến thức đã được học. 
Tương tự, ông Phạm Văn Đại, Phó giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội, khẳng định: chưa có kế hoạch thay đổi kỳ thi tuyển sinh lớp Mười. Hiện vẫn dự kiến tổ chức kỳ thi theo kế hoạch đã ban hành. 

Học sinh Trường THPT Nguyễn Du (quận 10) học trong mùa dịch

Còn tại tỉnh Quảng Ninh, bà Nguyễn Thị Thúy, Giám đốc Sở GD-ĐT, cho biết: Hiện tại, tình hình dịch bệnh phức tạp, ngành giáo dục Quảng Ninh đang tập trung tổ chức thi khảo sát kết thúc học kỳ II ở các cấp học. Nếu dịch bệnh quá căng thẳng, sở sẽ đề xuất lùi kỳ thi tuyển sinh lớp Mười vì an toàn của học sinh. Ngoài phương thức thi trực tiếp thì cũng có những phương thức khác để tuyển sinh.

Theo một lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM, các trường THCS, THPT nên đa dạng hóa hình thức ôn tập cho học sinh. Tạm thời, chưa thể ôn trực tiếp thì ôn từ xa bằng cách dạy online, giao bài tập, giải đáp thắc mắc qua mạng... Về kỳ thi tuyển sinh lớp Mười sẽ giữ sự ổn định về cấu trúc, định dạng đề thi. Khi biên soạn đề sẽ cân nhắc về số lượng câu hỏi thuộc dạng vận dụng cao, câu hỏi phân loại… sẽ có độ khó phù hợp với tình hình dạy và học thực tế. 

Thí sinh diện f1, f2, f3 có phương án thi riêng

Phó giáo sư - tiến sĩ Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Bộ GD-ĐT, cho hay: dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, bộ đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế để có các phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT 2021 với phương châm an toàn, khách quan. Phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT vẫn sẽ theo nguyên tắc tổ chức thi đối với các địa phương an toàn, không bị giãn cách xã hội. Các thí sinh diện F1, F2, F3 cũng sẽ có phương án thi riêng. Bộ cũng đã tính toán, nếu dịch bệnh quá căng thẳng, nhiều địa phương giãn cách xã hội thì có thể tổ chức thêm đợt thi hay lùi thời gian. Hiện, bộ đã xây dựng ngân hàng câu hỏi đáp ứng số lượng, chất lượng có thể thi nhiều đợt. 

Theo Bộ GD-ĐT, nội dung đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12. Các nội dung kiến thức được tinh giản do tác động của dịch COVID-19 chắc chắn không được đưa vào đề thi. Đề thi gồm phần lớn các câu hỏi ở mức độ cơ bản và có số lượng hợp lý các câu hỏi khó để phân hóa kết quả của thí sinh. Các câu hỏi trong đề thi được sắp xếp từ dễ đến khó để tạo thuận lợi cho thí sinh làm bài. 

Liên quan ý kiến từ các trường đại học cho rằng, nên tăng độ khó của đề thi tốt nghiệp THPT để thuận tiện cho công tác xét tuyển, ông Trinh khẳng định, đề thi trước hết phục vụ xét tốt nghiệp THPT, đánh giá chất lượng giáo dục các địa phương. Nếu kỳ thi được tổ chức nghiêm túc, kết quả có độ tin cậy thì các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp có thể yên tâm sử dụng làm cơ sở để tuyển sinh cùng với các phương thức khác. Cùng với các câu hỏi ở mức độ cơ bản, đề thi còn có số lượng phù hợp các câu hỏi khó để phân hóa. Với cấu trúc như vậy, kết quả thi không những giúp phân hóa tốt các nhóm thí sinh, đánh giá đúng chất lượng học tập của học sinh mà còn làm cơ sở để phần lớn các trường sử dụng trong tuyển sinh.

Thanh Thanh - Đại Minh