Thị trường công nghệ: từ smart tới AI

Ông bà mình từ xa xưa đã dạy rằng: "Chim khôn kêu tiếng rảnh rang. Người khôn nói tiếng dịu dàng, dễ nghe". Vậy nên thời nay, thiết bị nào mà khôn, mà thông minh thì ai chẳng thích.

Hãy thử so sánh với một thiết bị điện tử đã trở thành người bạn đồng hành dính nhau tưởng như "chỉ có cái chết mới chia lìa lứa đôi" là chiếc điện thoại di động. Khi đặt một chiếc điện thoại thông minh (smartphone) có thể làm đủ thứ bên cạnh một chiếc điện thoại chức năng (feature phone) chỉ biết có nghe và gọi, hầu như ai cũng chọn thiết bị ngon lành hơn.

Người tiêu dùng vẫn luôn ưu tiên cho các sản phẩm công nghệ tiên tiến nhất.

Chẳng biết từ bao giờ, người ta bắt đầu gắn thêm cái chữ "smart" (thông minh) vào tên gọi những thiết bị "biết làm đủ thứ". Nhưng rõ ràng, chuyện này trở nên nổi tiếng với smartphone. Sách vở ghi là hồi năm 1999, nhà mạng di động Nhật Bản NTT DoCoMo đã đưa ra những chiếc smartphone đầu tiên và được chấp nhận rộng rãi ở đất nước châu Á vốn là một trong những "thánh địa công nghệ" thế giới này.

Smartphone lan rộng khắp thế giới vào cuối thập niên 2000. Hồi quý 3/2012, trên thế giới có 1 tỷ chiếc smartphone được sử dụng. Và từ đầu năm 2013, số lượng smartphone bán ra đã qua mặt điện thoại chức năng.

Từ điển bách khoa online Wikipedia giải thích smartphone là một chiếc máy tính cầm tay (handheld personal computer). Còn giải thích đơn giản, điện thoại thông minh là điện thoại di động có hệ điều hành.

Từ lâu, cái chữ "smart" thường được gắn cho những thiết bị có khả năng kết nối mạng Internet. Phổ thông nhất là những chiếc TV thông minh (smart TV) hay còn gọi là Internet TV.

Nhưng bước sang năm 2018 này, thiết bị công nghệ thời thượng không còn chỉ là "thông minh" (smart) nữa, mà được nâng cấp lên thành "thông tuệ" (intelligence). Với sự thương mại hóa ngày càng sâu rộng của công nghệ trí tuệ nhân tạo (artificial intelligence), các nhà sản xuất đã chạy đua thu hút người tiêu dùng bằng các sản phẩm công nghệ khôn ngoan hơn, biết xử lý các tác vụ theo cách thức con người suy nghĩ và đặc biệt là ngày càng hiểu và tương tác sâu hơn với người dùng.

Bước sang năm 2018 này, thiết bị công nghệ thời thượng không còn chỉ là "thông minh" (smart) nữa, mà được nâng cấp lên thành "thông tuệ" (intelligence).

Hồi tháng 3/2017, Samsung đã đưa ra bộ đôi smartphone Galaxy S8 và S8+ đầu tiên được tích hợp trợ lý ảo thông minh hỗ trợ giọng nói Bixby dựa trên công nghệ AI. Xin lưu ý, trợ lý ảo hỗ trợ giọng nói thì chẳng có gì mới, điểm nhấn ở đây chính là AI với khả năng tương tác thời gian thực và biết học để hiểu thói quen của người sử dụng.

Chẳng hạn, với Bixby Vision được kết hợp với camera trên smartphone, khi bạn đưa camera vào một vật thể nào đó, nó có thể xác định vật thể đó theo thời gian thực, tìm kiếm vật thể trên nhiều dịch vụ khác nhau, và nếu có thì đưa ra nơi có thể mua sản phẩm đó. Bixby cũng có thể dịch văn bản khi bạn chĩa camera vào nội dung cần dịch, đọc mã QR và xác định các danh lam thắng cảnh. Tuyệt quá chừng phải không.

Nhưng điều làm cho công nghệ AI càng thêm hữu dụng cho người dùng là tính năng máy học (machine learning) của nó. Thiết bị sẽ theo dõi các hành vi sử dụng của bạn để học và sau đó phục vụ bạn tốt hơn dựa trên những gì nó hiểu về bạn.

Khi biết bạn ngủ, nó có thể điều khiển cho ánh sáng giảm xuống và phát những giai điệu mà bạn ưa thích. Trên thế hệ Smart TV mà Samsung đưa ra thị trường trong năm 2018 này, công nghệ AI có thể tự động chuẩn bị sẵn cho bạn những danh sách về những bài hát, bộ phim, chương trình truyền hình,… theo đúng sở thích của bạn.

Điều thú vị là từ năm 2017 tới nay, công nghệ AI đã được phổ cập rộng hơn, và thậm chí bắt đầu có trên những sản phẩm ở phân khúc thị trường tầm trung. Hồi đầu tháng 8/2017, tập đoàn công nghệ Việt Nam Bkav đã ra mắt thế hệ thứ 2 của dòng smartphone Bphone (gọi là Bphone 2017) được giới thiệu là có trang bị công nghệ camera AI. Nhờ công nghệ này mà khả năng chống rung của camera được cải thiện tốt hơn hẳn. Chiếc Bphone 2017 này được bán với giá 9.789.000 đồng.

Người tiêu dùng rộng rãi ở Việt Nam có cơ hội trải nghiệm công nghệ AI với chiếc smartphone OPPO F5 ra mắt đầu tháng 11/2017 có giá chỉ 6.990.000 đồng. Không chỉ có thiết kế hoàn toàn mới với màn hình tràn viền Full View 18:9, smartphone phân khúc thị trường tầm trung này còn được trang bị công nghệ selfie làm đẹp với trí tuệ nhân tạo (Camera A.I. Beauty Recognition).

Nào, ta hãy thử tìm hiểu xem AI làm gì với xu hướng thời thượng chụp ảnh selfie. Công nghệ mới của OPPO chứa một kho dữ liệu khuôn mặt rất lớn, giúp nhận diện những đặc điểm khác nhau trên gương mặt của rất nhiều người dùng ở khắp nơi trên thế giới.

Vì thế, AI sẽ nhận diện màu và tình trạng của da, giới tính và tuổi của chủ thể, so sánh với kho cơ sở dữ liệu và tự động cải thiện vẻ đẹp cho từng cá nhân trong khung hình selfie.

Với hơn 200 điểm nhận diện trên khuôn mặt, AI có thể phát hiện các chi tiết trên khuôn mặt bạn và điều chỉnh tấm hình selfie tốt hơn. Bất luận chụp ảnh trong bối cảnh nào, camera AI của F5 đều nhận diện khuôn mặt trước hết và cân chỉnh các yếu tố chung quanh để làm tôn khuôn mặt lên một cách tự nhiên hơn.

Như đã nói ở trên, thiết bị công nghệ thời thượng của năm 2018 là phải "thông tuệ" chớ không phải chỉ "thông minh". Với AI và các công nghệ phụ trợ, thiết bị sẽ thật sự trở thành người bạn đồng hành của người dùng. Bạn càng sử dụng nó lâu bao nhiêu, nhiều bao nhiêu, thiết bị càng hiểu bạn như tri kỷ, tương tác tâm đầu ý hợp bấy nhiêu.

Nhưng hỏi thiệt, bạn có thật sự hạnh phúc vì điều đó? Nói cách nào đó, thiết bị có AI giống như con "ma xó". Bạn làm gì, nó có thể ghi nhớ lại rồi khi nó sinh tật nhiều chuyện hay bị bọn xấu cưỡng ép cung khai, mọi chuyện nhạy cảm, sống để bụng, chết mang theo của bạn dễ bị "hé lộ" và "rò rỉ" giữa chốn cộng đồng xã hội.

Thí dụ nghen. Khi ai đó cầm chiếc smartphone AI của bạn lên, mở chức năng nghe nhạc mà thấy nó liệt kê toàn là những bản nhạc bolero thì lòi đuôi bạn là một fan của đài truyền hình Vĩnh Long – đài truyền hình bolero rồi nhé.

Phạm Hồng Phước