Thị trường bất động sản 'chết mòn' vì bế tắc thủ tục

Cách nay hơn ba năm, Công ty cổ phần Phát triển Địa ốc Sài Gòn 5 ra đời sau quá trình chuyển đổi từ Công ty TNHH một thành viên Xây dựng Thương mại Sài Gòn 5 (thuộc Tổng công ty Địa ốc Sài Gòn). Việc chuyển đổi này đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM cấp giấy phép kinh doanh mới trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dự án tại Q.8 của công ty.

Thế nhưng, hơn ba năm qua, giá trị tài sản, nhà đất của dự án vẫn chưa được thẩm định xong. Việc chậm trễ này đã kéo theo hàng loạt bế tắc khác như: không thể cập nhật biến động tên mới vào giấy chủ quyền khu đất của dự án, không thể cấp giấy phép xây dựng giai đoạn 2 cho dự án. Cuối cùng, dự án xây dựng gần hoàn thành tầng hầm thì bị “đứng hình” luôn đến nay. 

Tương tự, gần ba năm qua, khách hàng mua căn hộ dự án “xanh” Diamond Lotus Lake View của Công ty TNHH Bất động sản Ngôi Nhà Xanh (thuộc Phuc Khang Corporation) vẫn đang chờ “xanh mắt”. Dự án ở P.Tân Thới Hòa, Q.Tân Phú, TP.HCM có tổng diện tích khoảng 11.458m2 với khoảng 1.000 căn hộ, được chào bán ra thị trường từ khoảng tháng 7/2016 với hình thức hợp đồng cọc, hợp đồng đầu tư. Dự kiến đến khoảng tháng 5/2018, hai bên sẽ ký hợp đồng mua bán và chủ đầu tư sẽ bàn giao nhà cho khách hàng. Thế nhưng, thi công được một thời gian ngắn, gần hoàn thành phần móng thì dự án không thể tiếp tục triển khai. Nguyên nhân do các cơ quan chức năng chưa thể cấp giấy phép xây dựng giai đoạn tiếp theo cho dự án. 

Cách đó khoảng 100m, một dự án khác có quy mô khoảng 500 căn hộ đáng lẽ đến nay đã hoàn thành, đưa vào sử dụng thì hiện vẫn là một bãi đất trống. Theo chủ đầu tư dự án, cách nay khoảng 2 năm, toàn bộ thủ tục dự án đã hoàn thành, chuẩn bị khởi công xây dựng thì con đường chạy ngang dự án bất ngờ thay đổi quy hoạch. Từ đó đến nay, cơ quan chức năng vẫn chưa tính xong tiền sử dụng đất cho phần diện tích thay đổi để doanh nghiệp triển khai các bước tiếp theo. 

Theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, quỹ đất hỗn hợp đang bị tắc cả về nhà ở thương mại và nhà ở xã hội. Qua thống kê, từ ngày 1/7/2015 (ngày Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực) đến nay, TP.HCM vẫn còn khoảng 126 dự án bất động sản có quỹ đất hỗn hợp đã có chủ trương đầu tư nhưng không được phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 để thực hiện các thủ tục đầu tư xây dựng tiếp theo. Các thủ tục xác định giá đất, thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất cũng thực hiện rất chậm. 

Tất cả vướng mắc trên đang khiến cho thị trường bất động sản ách tắc, dự án nằm im, doanh nghiệp lâm vào khó khăn. Theo ghi nhận của chúng tôi, khoảng 6 tháng gần đây, có rất nhiều doanh nghiệp bất động sản phải thu hẹp quy mô hoạt động, thậm chí đã có nhiều doanh nghiệp phá sản.

Theo Cục Đăng ký quản lý kinh doanh (thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư), qua thống kê, doanh nghiệp bất động sản đang dẫn đầu số lượng doanh nghiệp tạm dừng hoạt động và giải thể. Cụ thể, năm 2019, có tổng cộng đến 598 doanh nghiệp bất động sản đăng ký tạm dừng hoạt động (tăng 36,8% so với năm 2018), 686 doanh nghiệp giải thể (tăng 39,4% so với năm 2018). Bất động sản cũng là lĩnh vực có số lượng doanh nghiệp thành lập mới ít nhất trong năm 2019. 

Phan Trí