Thi THPT quốc gia 2019: Không thể trông chờ hết vào giải pháp kỹ thuật để ngăn tiêu cực

Đó là khẳng định của PGS.TS Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục quản lý chất lượng, Bộ GD-ĐT. Phóng viên Báo Phụ nữ đã có cuộc trao đổi với ông liên quan đến những thay đổi trong kỳ thi năm nay.

Để hạn chế tiêu cực, kỳ thi THPT quốc gia 2019 sẽ thay đổi một số yếu tố kỹ thuật: gắn camera giám sát 24/24; phách điện tử; trường ĐH thay Sở GD-ĐT chấm thi trắc nghiệm… Những thay đổi này có thể ngăn chặn gian lận trong kỳ thi năm nay?

- Thực hiện lộ trình đổi mới thi và tuyển sinh 2015-2020, kỳ thi THPT quốc gia năm nay cơ bản đạt được những mục tiêu đề ra: xét tốt nghiệp THPT và làm căn cứ để tuyển sinh đại học. Kỳ thi có mặt tích cực cần phát huy và tiêu cực phải khắc phục. Bởi thế, kỳ thi 2019 có những điều chỉnh theo hướng có sự hỗ trợ của các thiết bị công nghệ để ngăn chặn và hạn chế tiêu cực để kỳ thi được diễn ra an toàn, nghiêm túc.

Để đạt mục tiêu này phải có nhiều giải pháp như: camera giám sát 24/24 nơi lưu trữ bài thi, khu vực chấm thi; phách điện tử… Tuy nhiên, mọi giải pháp về thiết bị công nghệ vẫn không vượt qua trách nhiệm và ý thức của con người. Vì thế, ngoài giải pháp công nghệ, Bộ GD-ĐT sẽ ban hành văn bản quy trách nhiệm từng thành phần, đối tượng tham gia trong từng khâu, giai đoạn, công việc cụ thể trong tổ chức và chấm thi. Bộ kiên quyết chỉ đạo một cách quyết liệt, chặt chẽ, tăng cường thanh tra, giám sát để hạn chế tiêu cực.

Ông Mai Văn Trinh khẳng định những giải pháp kỹ thuật không thể ngăn chặn tiêu cực triệt để

Như ông nói, con người là yếu tố quan trọng nhất, vậy ông đánh giá việc giao các trường ĐH-CĐ chấm thi trắc nghiệm sẽ mang lại hiểu quả ra sao?  

- Việc lựa chọn nhân sự có tinh thần trách nhiệm, kinh nghiệm… được thực hiện kỹ càng hơn để phân nhóm. Công tác tập huấn có sự phối hợp các bộ ngành, trong đó có Bộ Công an phụ trách tập huấn các nghiệp vụ phòng ngừa gian lận, nhất là gian lận công nghệ cao. Trên cơ sở lựa chọn kỹ cán bộ, tập huấn kỹ lưỡng, ràng buộc trách nhiệm, Bộ GD-ĐT có các giải pháp kèm theo để hạn chế mức thấp nhất tiêu cực.

Cụ thể, bộ sẽ ra văn bản hướng dẫn chi tiết trong quy chế thi như: sắp xếp phòng thi, cách niêm phong thứ tự bài thi; bảo quản và quy trình chấm thi, mã hóa dữ liệu, phách điện tử…đều được hướng dẫn thực hiện hướng đến ngăn tiêu cực.

Những tính toán, dự báo nhằm tạo ra những hành lang pháp lý, giải pháp cho kỳ thi thành công. Nhưng cho dù pháp lý đầy đủ, quy trình nghiêm ngặt, công nghệ đầy đủ nhưng con người không nghiêm túc thì nguy cơ xảy ra tiêu cực vẫn còn. Tôi muốn nhắn các địa phương, từng hội đồng thi phải nghiêm túc.

Địa phương vẫn chủ trì chấm thi môn tự luận. Với địa bàn trải dài thì bộ sẽ thanh tra, kiểm tra bằng cách nào để hạn chế thấp nhất gian lận?

- Đây là 1 tồn tại khách quan. Một trong những đặc điểm của chấm tự luận là ít nhiều chịu sự chủ quan của người chấm. Chúng tôi đã thấy vấn đề và ra giải pháp. Với bài thi ngữ văn sẽ ra theo hướng mở hạn chế tủ đề. Trước khi chấm thi sẽ ban hành bài hướng dẫn chấm thi giúp cán bộ chấm thi có định hướng, sử dụng phần mềm máy tính làm phách . Môn ngữ văn sẽ chấm qua 2 vòng độc lập, chấm kiểm tra thì độ tin cậy sẽ cao hơn.

Những thay đổi này gần như chỉ tác động đến người lớn, không ảnh hưởng đến thí sinh. Các em cứ yên tâm học và chuẩn bị thi thật tốt.

Một thay đổi có ảnh hưởng trực tiếp đến thí sinh chính là đề thi. Phạm vi đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu lớp 12 được đa số giáo viên và học sinh cho rằng quá rộng. Bộ có công bố đề thi minh họa hoặc tỷ trọng nội dung lớp 10 và 11 trong đề thi không?

- Đề thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu kiến thức lớp 12 để đảm bảo ngưỡng xét tốt nghiệp THPT và làm căn cứ cho các rường ĐH xét tuyển. Ngay hôm nay, bộ sẽ công bố đề thi minh họa để giáo viên, học sinh có căn cứ để ôn tập, định hướng dạy học.

Tiêu Hà