'The shape of water': Bản giao hưởng đẹp về tình yêu

The shape of water khắc họa một nước Mỹ thập niên 1960, đang chuyển mình dữ dội với màu xanh hy vọng của những phát kiến về khoa học kỹ thuật. Người ta nói với nhau về tương lai, về tự động hóa, về chiếc xe hơi “ai cũng phải ngoái nhìn”, người vợ xinh đẹp chuẩn bị bữa tối trong căn bếp sáng choang, những đứa con thơm tho, sạch sẽ... 

Sẽ hoàn hảo biết bao nếu thế giới ấy không có nỗi lo sợ trước “thảm họa Liên Xô”, trước sự phân biệt, kỳ thị đối với nhóm người khuyết tật, đồng tính và người da màu, nạn lạm dụng tình dục phụ nữ. Màu vàng bệnh tật đó ăn sâu vào căn cốt, trở thành căn bệnh nhức nhối của nước Mỹ, dù ngọn cờ bình đẳng luôn được những người có tư tưởng tiến bộ nỗ lực giữ gìn.

Elisa nằm trong nhóm người thiểu số đó. Cô cam phận với cuộc sống tẻ nhạt dù thực chất, cô là người tràn đầy năng lượng. Đều đặn mỗi tối, Elisa thức dậy đúng giờ, trong căn hộ ọp ẹp ở một rạp phim, chuẩn bị bữa ăn nghèo nàn, hỏi thăm ông họa sĩ hàng xóm và đi xe bus đến chỗ làm - cơ quan nghiên cứu bí mật của chính phủ. Cuộc sống nhàm chán ấy kéo dài cho đến khi Elisa phát hiện tạo-vật-kỳ-diệu bị nhốt trong bể nước.

Từ chỗ đồng cảm với nỗi đau bị tra tấn, Elisa dần nhận ra nỗi cô độc và vẻ đẹp bên trong chàng người cá. Tình yêu dần nảy nở. Cuộc sống của Elisa bắt đầu thay đổi. Cô quyết định giải cứu “người yêu” khi biết tin chàng thủy quái sắp bị đem ra mổ xẻ. Tình yêu và sự kiên quyết của Elisa đã đánh thức và liên kết tình người giữa những-kẻ-cô-đơn khác: Giles - ông họa sĩ già đồng tính, uyên bác và lịch lãm; Zelda - người bạn luôn ở bên cạnh, giúp đỡ Elisa và thường xuyên hứng chịu sự phân biệt vì màu da...

Quyết định của Elisa cũng đã đánh thức bản năng của một con thú ẩn dưới lớp người của viên thượng tá Richard. Nếu như chàng người cá nỗ lực học ngôn ngữ, học cách lắng nghe từ loài người thì Richard ngày càng hóa thú. Đó không chỉ là sự trả thù khi lòng tự tôn bị tổn thương mà còn là tận cùng cái ác bên dưới lớp da người.

Như Toro từng chia sẻ: “Việc chấp nhận mình là một con quái vật sẽ giúp ta có được tự do để không hành xử như một con quái. Thế nhưng, khi bạn chối bỏ sự thật, bạn sẽ cư xử như một con quái vật thực sự”.

The Shape of Water thể hiện phong cách làm phim đặc trưng của Guillermo del Toro: dùng thế giới cổ tích, giả tưởng để chia sẻ mối quan tâm với thế giới hiện tại. Với tính thẩm mỹ và sự giàu có trong các tầng nghĩa, The Shape of Water dành được nhiều khen ngợi từ giới phê bình, trở thành tiêu điểm của Oscar 2018 khi sở hữu 13 đề cử, sau khi chiến thắng hạng mục Đạo diễn xuất sắc và Nhạc phim hay nhất tại lễ trao giải Quả cầu vàng hồi đầu tháng Một. 

Lam