The little women: Nhạc khúc yêu đời

Trong lời đề từ mở đầu bộ phim The little women, đạo diễn Greta Gerwig có trích dẫn một câu của nữ văn sĩ Louisa May Alcott – tác giả của tiểu thuyết cùng tên mà nhà văn chuyển thể, đại ý rằng “vì đời tôi đã quá nhiều trắc trở, vậy nên tôi chỉ muốn viết về niềm vui”.

Vì niềm vui là thứ không bị trói buộc bởi xiềng xích

Câu chuyện hiện đại của phụ nữ, vì phụ nữ

Jo - nhân vật chính trong bộ phim này xuất thân trong một gia đình không mấy khá giả, nếu không nói là khá chật vật trong bối cảnh cuộc nội chiến của Mỹ. Cha tình nguyện xa nhà đấu tranh vì lý tưởng tiến bộ, nhằm chấm dứt nội chiến và xoá bỏ chế độ nô lệ. Mẹ ở nhà chăm con và tham gia những hoạt động vì người nghèo, vì lợi ích cộng đồng. Xung quanh cô, người ta đói nghèo và không có miếng ăn.

Ba chị em gái Jo, Amy và Meg

Bản thân Jo không được xã hội chấp nhận và tạo điều kiện để khẳng định bản thân như một người phụ nữ độc lập với đầy đủ những giá trị về tài năng, phẩm chất. Cô đã rất nỗ lực để bám trụ với nghề viết. Tuy nhiên, ước mơ, hoài bão, những lý tưởng tốt đẹp của cô là thứ không ai có thể cướp đi được. Niềm vui sống của tuổi trẻ cũng là thứ không ai có thể giằng lấy.

Kết hợp với cách kể chuyện phi tuyến tính, phần hình ảnh, âm nhạc và cả dựng phim đều mang màu sắc hiện đại, bộ phim mang đến cảm giác đó không chỉ là câu chuyện của những năm 1868 mà còn là câu chuyện của chính ngày hôm nay. Tuổi trẻ, tình yêu, ước mơ, khát vọng của các diễn viên trong phim không hề xa lạ với bất kỳ cô gái và người phụ nữ nào, ngay cả trong thế kỷ 21.

Không cần kể đâu xa lạ, ngay chính trường hợp nhà sản xuất của phim là Amy Pascal, khi bà còn giữ chức chủ tịch của Sony Pictures, cũng là một trường hợp hiếm gặp trong thế giới điện ảnh, thế giới mà thông thường những người đàn ông đóng vai trò là người chủ đạo. Mỗi lần họp hội đồng quản trị, những bộ phim được số đông tán thành sản xuất thường không phải là những bộ phim dành cho phụ nữ. Và cho dù ở vai trò cầm trịch, bà không thể nhất nhất làm theo ý mình.

Trong khi đó, dù muốn hay không, rõ ràng đàn ông có góc nhìn về phụ nữ rất khác so với cách phụ nữ nhìn về phụ nữ. Từ góc nhìn của một nữ đạo diễn, người xem được hưởng thụ một tinh thần khoẻ khoắn, tươi vui, giàu năng lượng toát lên từ sợi chỉ óng ánh xuyên suốt bộ phim. Tinh thần đó không đến từ một người thứ ba - với thái độ đứng ngoài, quan sát và diễn dịch lại.

Trong Jo có bóng dáng thuở ban sơ về ý thức nữ quyền nhưng đó là thứ nữ quyền đáng yêu, tự nhiên, không hề lên gân, khiên cưỡng.

Lo luôn như đang nhảy múa với những ý tưởng

Greta Gerwig cho biết, bộ phim như một điệu vũ ballet. Ở đó, cảnh này đâu lưng với cảnh kia, nối tiếp: “Với tôi, câu chuyện của các nhân vật trong The little women được nhìn ngắm cứ như những nhân vật trong một quả cầu tuyết”. Và đó đúng thật là quả cầu tuyết lấp lánh, trong trẻo. 

Khúc hoan ca có tần số rung động cao

Với The little women, nữ đạo diễn nữ sinh năm 1983 Greta Gerwig đã rất tài năng khi sử dụng ngôn ngữ điện ảnh để vẽ nên một bức tranh sống động, tạo nên một tổ hợp giai điệu có tần số rung động cao, tác động tích cực đến người xem.

Nhà soạn nhạc từng hai lần đoạt giải Oscar Alexandre Desplat cho biết đơn đặt hàng của đạo diễn là một loại âm nhạc được phối trộn giữa Mozart và David Bowie. Điều này khiến nhạc sĩ tìm đến chất nhạc trẻ thơ, vui tươi, réo rắt, đầy giai điệu của Mozart và một chút xa hoa, choáng ngợp của David Bowie. Trong khi đó, tính nhạc thanh nhẹ, tần số cao, đầy năng lượng của Mozart không phải là thứ dễ lột tả.

Thông thường, nhạc sĩ đọc kỹ kịch bản trước khi bắt tay vào tư duy. Tuy nhiên, chỉ đến khi anh nhận được bản phim thì công việc sáng tạo mới thực sự bắt đầu. Và đạo diễn đã làm nhạc sĩ choáng ngợp với những gì mình nhận được. Ngay bản thân những thước quay đã chứa đựng nhạc tính.

Trailer The little women:

Bốn nhân vật khiến Alexandre Desplat nghĩ đến hai cây đàn piano và bốn bàn tay biểu diễn, mỗi người một tông, hai nhân vật ở tông cao, hai nhân vật ở tông trầm. Trong đó, mỗi nhân vật có một tông chủ đạo khác nhau. Ở tông cao, nếu Jo là cô nàng tomboy với sức sống tươi non, mãnh liệt của niềm đam mê thì Amy điệu đà, nữ tính và không kém thông minh, ngang bướng. Ở tông thấp, nếu Meg giản dị, say mê, đi kèm một chút phù phiếm đàn bà thì Beth trầm tĩnh, dịu dàng, đằm thắm, là chất keo gắn kết gia đình.

Alexandre Desplat cho biết: “Khi bạn nghe nhạc phim, bạn sẽ nghe một tay bên phải, một tay bên trái và chúng quyện vào nhau, mang đến dòng chảy, ánh sáng. Chúng sáng lên và cùng lúc, những âm thanh tạo nên sức nặng, sự tinh tế. Tôi đầu tư nhiều cho sự thay đổi hợp âm. Đó không phải là thứ âm thanh hoà hợp như kiểu của Schumann hoặc Schubert mà là sự hoà hợp rất hiện đại của ngày hôm nay. Ví dụ, nhịp điệu của cảnh mở đầu rõ ràng không phải là thứ nhịp điệu sẽ xảy ra ở thế kỷ 19”.

Âm nhạc của The little women không phải là thứ âm nhạc ve vuốt theo hành động hay cảm xúc của nhân vật, chúng đồng hành và sáng bật lên những giai điệu tâm hồn.

Nhạc sĩ cũng không sử dụng số lượng nhạc cụ khổng lồ trong quá trình sáng tác. Bên cạnh đàn dây và hai cây piano thì có đàn harp, sáo, clarinet và một số celeste. Dù vậy, với những sáng tạo tươi mới của mình, nhạc phim The little women đã được đề cử cho giải Nhạc phim xuất sắc nhất tại Oscar năm nay.

Không chỉ có phần âm nhạc và diễn xuất tự nhiên, truyền cảm; phục trang của phim cũng là một điểm sáng. Với sự chăm chút cho phim The little women, Jacqueline Durran cũng đồng thời mang về cho mình giải Oscar 2020 về thiết kế phục trang.

Tương tự như cách nhìn nhân vật của nhà soạn nhạc, Jacqueline Durran cũng chọn bốn tông màu chủ đạo cho bốn nhân vật.

Với tinh thần sôi nổi, đầy nhiệt huyết và đam mê, quả cảm, gam màu thích hợp dành cho Jo là gam màu đỏ. Tuy vậy, nhà thiết kế thi thoảng sẽ phối trộn với màu xanh dương nam tính. Cô cũng ăn mặc kiểu menswear với áo gile, áo rộng phom nam, giày bệt và giày khiêu vũ. Trong khi đó, Amy mặc màu xanh nhạt thời trang với những chi tiết điệu đà đính kèm. Để đi đứng thoải mái, Jo không phải đeo áo nịt ngực tôn dáng nhưng đây lại là thứ Amy luôn cần đến.

Ở tuyến nhân vật còn lại, nếu Meg tươi tắn với gam màu chủ đạo là tím và xanh lá thì Beth dịu ngọt với tông hồng và nâu. Beth không bao giờ phải cần đến corset gò bó, Meg thì tuỳ lúc.

Đạo diễn Greta Gerwig và đạo diễn hình ảnh người Pháp Yorick Le Saux đã quyết định quay bằng phim Kodak 35mm thay vì phim kỹ thuật số. Nhà sản xuất Amy Pascal cho biết: “Không ai nghĩ câu chuyện về các cô gái lại xứng đáng để quay 35mm. Greta muốn kể câu chuyện với tất cả những phụ kiện, “đồ chơi” mà ngành công nghiệp điện ảnh có thể mang đến. Là một nhà sản xuất, việc của tôi là nhắc nhớ cô ấy về tham vọng của mình, biết cô có thể làm gì và hỗ trợ cô”. “Với những cảnh quay vòng quanh ấm cúng trong gia đình, camera của Le Saux giống như người chị em gái thứ năm vậy. Nó giống như là một điệu vũ quanh phòng chứ không phải là một SteadiCam”, Greta chia sẻ.

Yến Lê

.