Thế hệ trẻ lạc trong giấc mơ trở thành người ảnh hưởng

Mong muốn nổi tiếng

Áp lực về tài chính trong bối cảnh các nền kinh tế suy thoái khiến ngày càng có nhiều người tìm những cách kiếm tiền khác ngoài công việc thông thường. Sáng tạo nội dung là một trong những công việc thu hút giới trẻ bởi internet đã giúp họ dễ dàng tiếp cận thị trường toàn cầu rộng lớn thông qua các nền tảng truyền thông xã hội khác nhau.

Theo một nghiên cứu năm 2022 của Công ty Adobe Inc. (Mỹ), khoảng 45% người sáng tạo gen Z (sinh từ 1997-2012) được khảo sát cho biết họ muốn sở hữu một doanh nghiệp và kiếm tiền từ nội dung được chia sẻ trực tuyến.

Ngày càng nhiều người trẻ mong muốn theo đuổi lĩnh vực sáng tạo nội dung và trở thành người ảnh hưởng - Ảnh minh họa: Pexels

Kết quả nghiên cứu năm 2019 của công ty đồ chơi Lego và công ty khảo sát thị trường Harris Polls cho thấy: 29% trẻ em từ 8-11 tuổi tại Mỹ muốn trở thành ngôi sao YouTube/Vlogger, chỉ 11% muốn trở thành kỹ sư hay phi hành gia. Vào năm 2022, Ellie Sparkles Show - một chương trình YouTube dành cho trẻ em - đã khảo sát 1.000 trẻ trong độ tuổi từ 5-8 ở Mỹ về công việc mà chúng mơ ước được làm "khi lớn lên".

Kết quả, 1/10 trong số đó mơ ước trở thành youtuber hoặc tiktoker. Katherine Chen - phó giáo sư xã hội học tại Đại học thành phố New York, Mỹ - giải thích: "Thông thường, trẻ em có thể tìm hiểu về nghề nghiệp nhờ những gì chúng được dạy ở trường hoặc các mối quan hệ xã hội. Do đó khi giới trẻ tiếp xúc nhiều hơn với những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội, chúng rất dễ bị thu hút”.

Động lực khiến nhiều người trẻ chọn lao vào thế giới sáng tạo nội dung một phần cũng vì lợi ích của việc trở thành người có ảnh hưởng trên mạng xã hội. Hầu hết những người sáng tạo nội dung trẻ có ảnh hưởng với công chúng đã đạt được nhiều thành công về tài chính chỉ trong một thời gian ngắn so với các thế hệ trước. Bên cạnh đó, những người có ảnh hưởng sở hữu quyền lực nhất định trong thị trường ngách của họ. Những lợi ích đi kèm với việc trở nên nổi tiếng, chẳng hạn như tiếp xúc với các thương hiệu lớn, sử dụng sản phẩm miễn phí, đi du lịch khắp nơi... cũng là ước mơ của nhiều người.

Từ đó, ngày càng nhiều người trẻ tuổi quyết định ngừng học đại học để tập trung vào kênh sáng tạo nội dung của riêng mình. Alexia Woods  - một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội tại Anh - giải thích: "Tôi từng mơ ước làm việc trong lĩnh vực tài chính khi còn nhỏ. Nhưng sau một thời gian, trường học không còn ý nghĩa đối với tôi nữa. Điều này không có nghĩa là chúng ta không cần giáo dục để thành công, chỉ là thế hệ ngày nay đang chấp nhận nền giáo dục không chính quy nhiều hơn. Chẳng hạn, tôi có thể học mọi thứ tôi cần nhờ YouTube mà không cần học đại học. Đó là sức mạnh của internet".

Mặt trái của sự nổi tiếng

Alexia Woods tự quản lý các tài khoản sáng tạo của mình trên Twitter, Instagram, TikTok. Cô cho rằng việc trở thành một người sáng tạo nội dung thành công không dễ dàng, bởi ngành này luôn chuyển động và phát triển. Cô nói: "Thật sai lầm khi nghĩ đây là công việc dễ dàng. Bạn phải lập kế hoạch, sáng tạo, tham gia và thực hiện nhiều công việc một cách nhất quán để đảm bảo rằng bạn luôn phù hợp với khán giả của mình".

Trên thực tế, việc trở thành người ảnh hưởng dường như thiên về niềm đam mê hơn là một nghề nghiệp để kiếm sống. Người kiếm tiền từ nội dung sáng tạo sẽ nhận về số tiền tùy thuộc vào số lượng người theo dõi, phương pháp tiếp thị, loại nội dung... Mặt khác, những người có ảnh hưởng thường chỉnh sửa nội dung của họ, tạo ra một hình ảnh rất được mong muốn nhưng không phải lúc nào cũng phản ánh thực tế. 

Ngoài ra, một bất lợi khác là phúc lợi cá nhân và sức khỏe của chính người sáng tạo nội dung. Mới đây, một người đàn ông ở Giang Tô, miền đông Trung Quốc - được nhiều người theo dõi trên mạng xã hội Douyin - đã chết sau khi uống hơn 4 chai baijiu (còn được gọi là rượu vodka Trung Quốc) trong 1 buổi phát trực tiếp. Một trường hợp khác vì sự nổi tiếng mà hủy hoại bản thân là Nicholas Perry  được biết đến với biệt danh Nikocado Avocado trên YouTube.

Perry thu hút hơn 6,5 triệu người đăng ký chỉ bằng cách ăn vô độ đồ ăn vặt. Trong khi đó, Yasmin - một cô gái 26 tuổi có độ ảnh hưởng tương đối - thì dùng chính cơ thể của mình để thử nghiệm các ca phẫu thuật thẩm mỹ miễn phí cho nhiều doanh nghiệp trong vòng 5 năm qua, từ nâng “vòng 3” cho đến cấy ghép ngực và hút mỡ. Yasmin là người mẫu giá trị cho những cơ sở thẩm mỹ tiếp thị trên Instagram. Cô chia sẻ: "Họ cần một cô gái bình thường để nói về trải nghiệm chứ không phải một người quá nổi tiếng". Vì vậy, cô đã phớt lờ những rủi ro.

Nhiều người sáng tạo nội dung trẻ tuổi đang bất chấp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần, căng thẳng cao độ… để theo đuổi công việc được xem là “đáng mơ ước” này. Đó là điều thực sự đáng lo ngại khi nhiều người trẻ đang dần xem nhẹ việc đầu tư cho học hành, nghề nghiệp. 

Linh La (theo Forbes, NY Post, the Conversation)