Thế giới lo lắng về dịch bệnh trong kỳ nghỉ lễ cuối năm

Khách du lịch đeo khẩu trang khi đi bộ qua nhà ga Union, trung tâm thủ đô Washington, Mỹ vào tháng 11/2023 - Ảnh: KEVIN DIETSCH (Getty Images)

Ngày 17/12, trên mạng xã hội X (Twitter), WHO chia sẻ video của bà Maria Van Kerkhove - Trưởng nhóm kỹ thuật về COVID-19 tại tổ chức này - giải thích lý do đằng sau những đợt gia tăng ca bệnh về đường hô hấp gần đây, và nêu ra các biện pháp phòng ngừa.

Bà cho biết: “Không chỉ COVID-19 đang lây lan, chúng ta còn có bệnh cúm, các loại vi rút và vi khuẩn khác. Nhiều nước đang bước vào những tháng mùa đông và mọi người bắt đầu tụ tập để nghỉ lễ, dành nhiều thời gian ở trong nhà. Những mầm bệnh lây lan hiệu quả giữa con người và qua không khí sẽ lợi dụng điều kiện này. COVID-19 là một trong những căn bệnh hiện lây lan nhanh. Nó đang phát triển, thay đổi và lưu hành ở tất cả quốc gia”.

Chuyên gia của WHO liệt kê một số mầm bệnh phổ biến bao gồm cúm mùa, rhinovirus (gây cảm lạnh), viêm phổi do mycoplasma và các biến thể của COVID-19. Trong đó, JN.1 (hay “Pirola”, một biến thể con của chủng BA.2.86) được xếp vào danh sách biến thể nguy hiểm cần theo dõi.

Bà Van Kerkhove nói thêm: “Biến thể JN.1 thường gây ra ca nhiễm trùng không triệu chứng, nhưng cũng có thể dẫn đến bệnh nặng và tử vong”. Đáng chú ý, một nghiên cứu được công bố ngày 14/12 trên tạp chí bệnh truyền nhiễm Lancet nhấn mạnh, bệnh nhân nhập viện vì COVID-19 hoặc cúm mùa đều phải đối mặt với nguy cơ tử vong, tái nhập viện và các vấn đề sức khỏe ở nhiều hệ thống cơ quan khác cao hơn, ít nhất trong vòng 18 tháng kể từ khi nhiễm bệnh.

Biến thể JN.1 được phát hiện lần đầu tiên vào tháng 9/2023 tại Mỹ. Ban đầu, biến thể lây lan chậm, tuy nhiên trong những tuần gần đây, nó chiếm tỉ lệ ngày càng tăng trong các mẫu xét nghiệm giải trình tự di truyền tại những phòng thí nghiệm liên kết với Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ. Kết quả cho thấy ca nhiễm JN.1 vượt quá 20% số mẫu thử trong 2 tuần kết thúc vào ngày 9/12. Theo một số dự đoán, JN.1 sẽ là nguyên nhân gây ra ít nhất một nửa số ca nhiễm COVID-19 mới ở Mỹ trước khi bước sang năm 2024. 

Tại Anh, dữ liệu mới nhất tính đến ngày 9/12 cho thấy số ca nhiễm COVID-19 tăng 39% so với cuối tháng 11/2023. Giáo sư Nicolas Locker - nhà vi rút học tại Viện Nghiên cứu bệnh truyền nhiễm Pirbright (hạt Surrey, Anh) - cho biết thêm: “Số ca mắc COVID-19 sẽ tăng khá nhanh vào mùa đông này. Lý do không phải vì JN.1 có khả năng lây nhiễm cao hơn hoặc gây bệnh nghiêm trọng hơn, mà bởi vì chúng ta đang mất đi khả năng phòng thủ từ các mũi tiêm bổ sung”. 

Ở châu Á, khẩu trang đang dần quay trở lại đời sống khi nhiều nước ghi nhận số ca nhiễm COVID-19 tăng đột biến do biến thể JN.1 mới.

2 tuần qua, Ấn Độ, Trung Quốc, Singapore, Indonesia, Philippines và Malaysia đều ghi nhận thêm nhiều ca COVID-19 mới, trùng với kỳ nghỉ lễ. Số ca nhiễm COVID-19 ở Singapore đã tăng gần gấp đôi so với tuần cuối tháng Mười một, thúc đẩy chính phủ mở thêm các cơ sở điều trị COVID-19 và “khuyến khích mạnh mẽ” người dân đeo khẩu trang ở nơi đông người.

Tại Indonesia, thủ đô Jakarta ghi nhận trung bình 200 ca nhiễm mới mỗi ngày, với 90% trường hợp không có triệu chứng, hoặc triệu chứng nhẹ. Số ca nhiễm COVID-19 tăng gần gấp đôi so với mức cuối tháng 11/2023 ở Malaysia. Chính phủ đang tập trung khoanh vùng nguồn bệnh qua hệ thống TRIIS (xét nghiệm, báo cáo, cách ly, thông báo và tìm kiếm) để hạn chế lây lan.  

Linh La (theo Time, Sky News, Live Mint, AP)