Thầy tôi và những chiếc lồng đèn…

Năm tôi học lớp Bốn, thầy Anh làm chủ nhiệm. Gần tết Trung thu, giờ thủ công (như môn công nghệ ngày nay), thầy hướng dẫn chúng tôi về nhà làm lồng đèn, tuần sau chấm điểm. Thầy dặn, các em về nhờ cha mẹ vót tre cột khung, rồi mua giấy màu tự cắt dán….

Nói tới lồng đèn Trung thu thì con nít đứa nào chẳng mê, nhưng lần đầu tự làm một chiếc lồng đèn (dù được “hỗ trợ” cái khung) thì đúng là có hơi… run. Trước giờ tôi toàn mè nheo mẹ lo chuyện lồng đèn nhưng lần này là lệnh của thầy, tôi đã lớn, ỷ lại hoài cũng không được, phải tự làm thôi. Tôi chọn làm lồng đèn ông sao. Mẹ vót, cột sẵn cái khung, mua giấy bóng kính, hồ dán để sẵn, còn dán mẫu cái tua và một bên mặt. Đó, con coi, có khó gì đâu… mẹ khuyến khích! 

Tôi cũng không đến nỗi tối dạ, nên cứ theo “bài” của mẹ mà “thi công”, cuối cùng cũng có được cái lồng đèn đầu tay, dù giấy kính dán không được căng mà còn nhăn nhúm. Mẹ bày tôi phun sương nước lên giấy kính, đem phơi nắng. Hay thật! Giấy kính khô lại là căng lên, đẹp hẳn ra ngay!

Lồng đèn của tôi được thầy cho 7 điểm, hai phần công lao là của mẹ nhưng dù sao tôi cũng tự hào hơn mấy đứa phải nhờ ba mẹ “lo liệu” từ A tới Z. Thầy tinh ý lắm, nhìn là biết ngay cái lồng đèn nào do người lớn “thi công” trọn gói, chỉ ra là hết đường chối, các bạn ấy chỉ còn nước gãi đầu gãi tai: Dạ, khó quá thầy ơi, em làm hư miết, đành phải nhờ… Những chiếc lồng đèn nhờ người lớn làm đúng là đẹp hơn đèn của tôi, nhưng thầy chỉ cho điểm 5.

Riêng thằng Bi được điểm 6 vì khiếu nại với thầy là nó có công… phụ ba phết hồ lên giấy! Đau khổ nhất là nàng Xuyến, con ông chủ tiệm buôn Hồng Phát. Nhà Xuyến đại gia, đâu ai rảnh mà làm lồng đèn; nên ba nó bỏ tiền mua ngay một cái lồng đèn con cá to đùng cho con gái cưng. Xuyến ôm lồng đèn tới lớp, bè bạn xúm xít trầm trồ nhưng thầy thì đùng đùng nổi giận: Thầy bảo em về làm lồng đèn hay bảo đi mua? Xuyến bị ăn điểm 3, khóc khóc mếu mếu…

Đáng nhớ nhất là chuyện lồng đèn của thằng Hòa. Đó là cái lồng đèn củ ấu, xấu tệ vì bộ khung vẹo vọ như ông say rượu, phất (dán) giấy bóng rẻ tiền, mờ tịt! Cái lồng đèn “hổng giống ai” đó vừa ló vô cửa lớp là các bạn trố mắt ra dòm, nhao nhao trêu chọc. Thầy thì không.

Thầy nhìn chăm chăm chiếc lồng đèn kỳ khôi của Hòa, lật ngược lật xuôi rồi hỏi: Sao em không nhờ người lớn làm khung mà tự làm cho vẹo vọ vầy? Hòa cúi mặt: Thưa thầy, em không có ai để nhờ. Ba mẹ em mất rồi. Bà em thì bị mù…. Bỗng dưng cả lớp im bặt. Mấy đứa to mồm cười nhạo cái lồng đèn của Hòa ngượng ngùng cúi mặt.

Thầy không do dự, dở sổ ghi vô cột điểm của Hòa con số 8 to tướng. Giơ cao cái lồng đèn của Hòa lên trước lớp, thầy nói rành rọt: Các em nhìn cho kỹ lồng đèn của bạn, cái đẹp nằm ở nơi lòng trung thực và nghị lực vượt khó để làm ra nó. Cái đó đáng để các em học tập, không phải để cười…

Y Nguyên