Thay đổi chế độ ăn uống có thể kéo dài tuổi thọ thêm 13 năm?

Nghiên cứu đã xây dựng một mô hình về những yếu tố ảnh hưởng đến tuổi thọ của một người đàn ông hoặc phụ nữ, nếu thay thế “chế độ ăn uống điển hình của người phương Tây” - vốn gồm nhiều thịt đỏ và thực phẩm chế biến - bằng “chế độ ăn uống tối ưu hóa” với lượng thịt đỏ và thịt đã qua chế biến được giảm đi, đồng thời tăng cường ăn nhiều trái cây và rau quả, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt.

Thay đổi chế độ ăn sớm giúp tăng thêm tuổi thọ

Theo nghiên cứu được công bố hôm 8/2 trên tạp chí PLOS Medicine, nếu một phụ nữ bắt đầu “ăn uống tối ưu” ở tuổi 20, thì có thể tăng tuổi thọ thêm 10 năm, và một người đàn ông ăn theo chế độ lành mạnh hơn từ 20 tuổi thì có thể kéo dài cuộc sống của mình thêm 13 năm.

Nghiên cứu cho biết, việc thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh hơn cũng giúp những người cao tuổi kéo dài tuổi thọ. Khi bắt đầu ở tuổi 60, một phụ nữ vẫn có thể tăng tuổi thọ của mình thêm 8 năm. Đàn ông bắt đầu một chế độ ăn uống lành mạnh hơn ở tuổi 60 thì có thể sống lâu hơn 9 năm. Đối với những người trên 80 tuổi ở cả 2 giới, việc ăn uống theo chế độ “ít thịt, nhiều rau” cũng có thể giúp kéo dài tuổi thọ thêm 3,5 năm.

Mô hình sống thọ hơn

Để mô hình hóa tác động trong tương lai của việc thay đổi chế độ ăn uống, các nhà nghiên cứu từ Na Uy đã sử dụng các phân tích tổng hợp và dữ liệu có sẵn từ một nghiên cứu có tên “Global Burden of Disease” (tạm dịch: Gánh nặng bệnh tật toàn cầu) - một cơ sở dữ liệu theo dõi 286 nguyên nhân tử vong, 369 loại bệnh tật và thương tích, và 87 yếu tố nguy cơ ở 204 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.

Nghiên cứu cho thấy, nhóm người tăng tuổi thọ nhiều nhất là nhóm người ăn nhiều đậu hơn, trong đó có đậu Hà Lan và đậu lăng; ngũ cốc nguyên hạt; các loại hạt như óc chó, hạnh nhân, hồ đào và quả hồ trăn.

Nghe có vẻ đơn giản, nhưng số liệu thống kê cho thấy rằng người Mỹ phải rất khó khăn để đi theo chế độ ăn uống này. Một báo cáo mới đây của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) cho thấy, rất ít người Mỹ ăn trái cây và rau quả trong khẩu phần dinh dưỡng mỗi ngày được khuyến nghị cho họ.

Nghiên cứu của CDC cho thấy, chỉ có 12% người trưởng thành dùng 1 cốc rưỡi đến 2 cốc trái cây mỗi ngày, theo khuyến nghị từ Hướng dẫn Chế độ ăn uống của liên bang dành cho người Mỹ (DGA). Chỉ 10% người Mỹ ăn từ 2 đến 3 chén rau được khuyến nghị mỗi ngày, bao gồm các loại đậu.

Ngũ cốc nguyên hạt giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính

Khoảng 50% lượng ngũ cốc tiêu thụ phải là ngũ cốc nguyên hạt, nhưng hơn 95% người Mỹ không đạt được yêu cầu này, theo DGA mới nhất. Thay vào đó, họ chủ yếu ăn ngũ cốc đã qua chế biến, đã được xay để loại bỏ hạt, cám và nhiều chất dinh dưỡng, bao gồm cả chất xơ. Ngoài ra, hơn 50% người Mỹ không ăn 5gr (khoảng một muỗng cà phê) các loại hạt được khuyến nghị mỗi ngày.

Các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt không chỉ chứa protein, mà còn bao gồm các chất béo có lợi, vitamin, khoáng chất và các chất “phytochemical” chống oxy hóa, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến

Ăn ít thịt đỏ và thịt đã qua chế biến như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội được bảo quản hơn cũng giúp kéo dài tuổi thọ, vì các loại thịt này làm tăng các nguy cơ sức khỏe đáng kể, trong đó có bệnh tim mạch vành và ung thư ruột.

“Có nhiều bằng chứng cho thấy thịt chế biến sẵn có thể gây ung thư ruột, và Tổ chức Y tế thế giới đã liệt loại thịt này vào nhóm chất gây ung thư từ năm 2015”, Tim Key - một nhà dịch tễ học của Đại học Oxford, thành viên Ủy ban Cố vấn khoa học về dinh dưỡng thuộc Bộ Y tế Anh - chia sẻ với CNN trong một cuộc phỏng vấn.

Các chuyên gia cũng cho biết, thay thế thịt đỏ và thịt đã qua chế biến bằng thịt gia cầm nạc, cá và protein thực vật là một cách để cải thiện chế độ ăn uống nhanh chóng.

Protein thực vật có trong đậu nành, đậu xanh, đậu lăng và các loại đậu khác, các loại hạt và ngũ cốc nguyên hạt. Một số loại rau, như bông cải xanh, cũng chứa hàm lượng protein khá cao.

Một nghiên cứu năm 2020 - dựa trên việc theo dõi hơn 37.000 người Mỹ trung niên - cho thấy, những người ăn nhiều protein thực vật có thể giảm 27% nguy cơ tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào, và giảm 29% nguy cơ chết vì bệnh tim mạch so với những người tiêu thụ ít chất đạm này.

Nhất Nguyên (theo CNN)