PNO - Thao túng tâm lý là 1 hình thức lạm dụng tinh thần, làm thay đổi hành vi, nhận thức của người khác, khiến họ cảm thấy bối rối, lo lắng và mất niềm tin vào bản thân.
 |
| Quá trình thao túng tâm lý khiến nạn nhân dần mất niềm tin vào chính bản thân mình, trở nên phụ thuộc vào kẻ thao túng - Ảnh: Istock |
Mới đây, Merriam-Webster - từ điển tiếng Anh trực tuyến uy tín nhất của Mỹ - đã chọn “gaslighting - thao túng tâm lý” là từ vựng nổi bật nhất trong năm 2022. Đội ngũ biên soạn giải thích: “Trong thời đại thông tin sai lệch của tin tức giả, thuyết âm mưu, trò chơi khăm trên mạng xã hội và tội phạm giả mạo, thao túng tâm lý đã nổi lên như 1 từ vựng được quan tâm nhiều nhất”.
Họ định nghĩa thao túng tâm lý là: “Hành động hoặc phương pháp nhằm đánh lừa 1 người nào đó có chủ đích, đặc biệt là vì lợi ích cá nhân”. Thao túng tâm lý gần như là sự giao thoa giữa lời nói dối và lừa đảo. Nếu thành công trong việc thao túng tâm lý, thủ phạm có thể cách ly nạn nhân khỏi xã hội, thậm chí bao gồm các mối quan hệ thân thiết nhất của họ, đến mức nạn nhân tin rằng kẻ thao túng là người duy nhất mà họ có thể tin tưởng.
Từ “thao túng tâm lý” thường được sử dụng khi truyền thông bình luận về hành vi của các chính trị gia. Trong tâm lý học, “thao túng tâm lý” được định nghĩa là 1 loại lạm dụng khiến nạn nhân trở nên nghi ngờ về nhận thức của chính họ. Nó cũng thường xuyên xuất hiện trong văn hóa đại chúng, như trường hợp của ca sĩ, diễn viên Hàn Quốc Lee Seung Gi. Trong suốt 18 năm kể từ khi ra mắt, anh chưa bao giờ nhận bất kỳ khoản tiền nào từ công ty như thù lao cho hoạt động ca hát.
Theo trang Dispatch, nhân viên công ty chủ quản của nam ca sĩ đã thao túng tâm lý Seung Gi về lợi nhuận âm nhạc của chính anh. Điển hình như vào tháng 6/2021, 1 nhân viên công ty bình luận: “Seung Gi! Tôi không muốn nói những điều như thế này, nhưng... anh là 1 ca sĩ tệ đến mức thù lao không đủ bù chi phí”.
Trong các mối quan hệ, đặc biệt là những mối quan hệ tình cảm hoặc thân quen, quá trình thao túng tâm lý phát triển dần qua năm tháng, với việc thủ phạm chiếm lòng tin của nạn nhân bằng cách dành cho họ những cử chỉ lãng mạn, thân thiết. Thời gian trôi qua, kẻ thao túng có xu hướng dùng những lời nói và hành động khiến nạn nhân cảm thấy bản thân họ không đáng tin cậy, hay quên và phụ thuộc vào người khác. Khi đó, nạn nhân nghi ngờ về sức khỏe tinh thần của mình và dần tách biệt khỏi hệ thống quan hệ xã hội nào có thể hỗ trợ họ.
Kẻ xấu dùng nhiều cách, thường gặp nhất là đặt câu hỏi về trí nhớ của nạn nhân như: “Anh không nghĩ là em nhớ chuyện gì đã xảy ra?”, “Bạn có chắc về điều đó không?” hay “Tất cả chỉ do bạn tưởng tượng”. Thủ phạm cũng có xu hướng phủ nhận trách nhiệm bằng cách đổ lỗi cho nạn nhân về những tình huống dẫn đến sai lầm. Ngoài ra, kẻ thao túng còn có thể sử dụng định kiến tiêu cực để hạ thấp lòng tự trọng của họ.
Đây là vấn đề nghiêm trọng có thể khó nhận ra, đặc biệt là khi nạn nhân và người thao túng có quan hệ thân thiết. Cô Raquel Tomé López - nhà trị liệu tâm lý và bác sĩ thần kinh tại Tây Ban Nha - chia sẻ: “Theo sau việc thao túng, nạn nhân bắt đầu nghi ngờ thực tế, từ đó có thể dẫn đến lo lắng, trầm cảm, tự ti, mất phương hướng, xuất hiện ý nghĩ tự tử và sợ hãi quá mức. Tình trạng này có thể xảy ra ngay trong gia đình, giữa vợ chồng hoặc giữa cha mẹ và con cái”.
Linh La
(theo NY Times, Washington Post, The Hindu, Allkpop)
| Chia sẻ bài viết: |
Bất kể giờ làm việc, nhiều người đàn ông đã kết hôn tại Nhật Bản hầu như không bao giờ làm việc nhà phụ vợ.
Ít nhất 20 người thiệt mạng khi xe buýt rơi xuống hẻm núi ở quận Almora, bang Uttarakhand, Ấn Độ.
Giữa những bất ổn địa chính trị khắp thế giới, cuộc bầu cử là yếu tố quan trọng quyết định tương lai thế giới trong 4 năm tới.
Trong ngày 3/11, hàng ngàn người đã tuần hành qua trung tâm London, để yêu cầu hành động làm sạch các con sông và biển ở Anh.
Ngày 3/11, truyền thông Tây Ban Nha cho biết người phụ nữ bị mắc kẹt trong xe hơi của mình, tại một đường hầm ngập nước trong 72 giờ được cứu sống.
Năm 2023, số lượng người bị bạo hành, lạm dụng tình dục và xung đột gia đình ở Hàn Quốc đạt mức cao nhất từ trước đến nay.
Ngày 2/11, cảnh sát Malaysia cho biết, một chàng trai 18 tuổi được phát hiện đã tử vong do bị điện giật khi đang sạc pin trên xe buýt tốc hành.
Ngày 2/11, các nhà chức trách cho biết tổng cộng 198 người đã thiệt mạng và 111 người khác bị thương, trong các vụ tấn công khủng bố riêng biệt ở Pakistan.
Văn phòng Tổng thống Áo Alexander Van der Bellen bất ngờ thông báo, ông sẽ trải qua một ca phẫu thuật đĩa đệm đốt sống trong vài ngày tới.
Một bảo tàng nghệ thuật hiện đại và đương đại mới do tư nhân tài trợ mang tên PoMo dự kiến mở ở Na Uy vào ngày 15/2/2025.
Tỷ lệ nam giới và phụ nữ độc thân ở tuổi 30 tại Hàn Quốc chưa từng kết hôn đã vượt quá một nửa nhóm tuổi này vào năm ngoái, đạt 51,3%.
Con cá sấu nuôi nhốt lớn nhất thế giới đã chết tại một khu bảo tồn động vật hoang dã ở Úc.
Ca nhiễm chưa từng có tiền lệ khiến các chuyên gia Anh nghi ngờ vi rút đậu mùa khỉ đang âm thầm lây lan ở quốc gia này.
Liên hiệp quốc ước tính hơn 9 triệu tấn cá, tương đương 10% sản lượng đánh bắt toàn cầu, bị thải bỏ hằng năm.
Ngày 1/11, Cục Thống kê Malaysia cho biết, năm 2023, số vụ xâm hại tình dục trẻ em ở nước này là 1.389 vụ, tăng 21,1% so với số liệu năm 2022.
Chính phủ Serbia tuyên bố hôm nay, 2/11, là ngày quốc tang để tưởng nhớ những người đã mất trong vụ sập mái nhà ga xe lửa Novi Sad.
Nhiều bậc cha mẹ đang chọn chỉ sinh 1 con. Chính vì vậy, thế hệ con một có thể phải đối mặt với gánh nặng khi cha mẹ ngày càng lớn tuổi.
Châu Á được xem là khu vực chậm trao quyền cho cộng đồng LGBTQ+ và là nơi cộng đồng này thường phải đối mặt với sự phân biệt đối xử, thành kiến
