Kết luận của Thanh tra Chính phủ nêu rõ: Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm thành một khu đô thị hiện đại, bền vững, có quy mô, tiêu chuẩn cao cấp, kết hợp chặt chẽ với các điều kiện cảnh quan tự nhiên là một chủ trương đúng đắn.
Thời điểm kiểm tra, UBND TP.HCM đã thực hiện giải phóng mặt bằng được trên 99,4% và ký hợp đồng với một số nhà đầu tư dự án theo hình thức BT như: 4 tuyến đường chính; Cầu Thủ Thiêm 2; Quảng trường Trung tâm và Công viên bờ sông; dự án Khu Lâm viên sinh thái thuộc vùng châu thổ phía Nam; đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư phía Bắc; hoàn thiện đường trục Bắc – Nam đoạn từ chân Cầu Thủ Thiêm 1 đến đường Mai Chí Thọ...
|
Một góc Khu đô thị mới Thủ Thiêm |
Trong những năm qua, Thành ủy, UBND TP.HCM cùng các cấp, các ngành đã nỗ lực, cố gắng kêu gọi, thu hút các nhà đầu tư; thực hiện đền bù, hỗ trợ tài sản trên đất; quy hoạch, xây dựng các khu nhà ở, tái định cư, bố trí tạm cư; tập trung rà soát, từng bước giải quyết khiếu nại cho người dân bị ảnh hưởng. Đến nay đã cơ bản hình thành khu đô thị mới và vùng lân cận có giá trị nhà, đất tăng đáng kể…
Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư, xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND TP.HCM và các sở, ngành liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi một số hộ dân sinh sống trên địa bàn, phát sinh khiếu nại gay gắt, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm. Cụ thể:
Về ranh quy hoạch:
Việc UBND TP.HCM phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 tại Quyết định số 13585/KTST-QH ngày 16/9/1998, trong đó, điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền (giảm 23,3 ha đất đã giao dự án cho 5 doanh nghiệp trước đó nhưng vẫn lập và trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch 1/5.000) làm tăng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 không đúng quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; vị trí, giới hạn quy hoạch được phê duyệt không thống nhất tên gọi so với bản đồ và thực địa. Trách nhiệm trực tiếp thuộc Kiến trúc sư trưởng Thành phố, các sở, ngành liên quan và UBND TP.HCM.
Như vậy, việc khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch đối với 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, Quận 2 nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg của Thủ tướng Chính phủ là có cơ sở, cần sớm được xem xét và có giải pháp giải quyết phù hợp.
Về thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư:
UBND TP.HCM đã quyết định thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha thuộc khu phố 1, phường Bình An để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi với diện tích 770 ha) là chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cần sớm xem xét, có giải pháp giải quyết phù hợp.
Ngoài ra, việc thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng có trường hợp đang khiếu nại chưa phù hợp quy định, chưa đúng thời điểm thu hồi đất, nhất là khi Luật Đất đai 2003 có hiệu lực; không có kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng nhà tái định cư trước khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Việc thực hiện còn chậm, hạn chế, bất cập, dẫn đến phát sinh khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư, UBND TP.HCM cần rà soát để giải quyết dứt điểm.
Trách nhiệm liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc Công ty đo đạc Địa chính – Công trình; Sở Địa chính; UBND Quận 2 và UBND TP.HCM.
Về Khu tái định cư 160 ha
UBND TP.HCM đã vi phạm các quy định của pháp luật trong việc lập, trình, phê duyệt quy hoạch và thu hồi đất trong phạm vi Khu tái định cư 160 ha thuộc 5 phường đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Cụ thể, UBND TP.HCM đã phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương tạm giao, thu hồi và giao đất cho 51 dự án với tổng diện tích 144,6 ha để đầu tư kinh doanh nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng… sau khi Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch khu tái định cư.
Hậu quả là không đủ đất để bố trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 367/TTg và Văn bản số 190/CP-NN, dẫn đến phá vỡ quy hoạch được phê duyệt. Việc đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ do người dân khiếu nại kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.
Từ nội dung chỉ ra trong kết luận, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng chủ trì rà soát, hướng dẫn UBND TP HCM hoàn chỉnh cơ sở pháp lý các đồ án quy hoạch 1/5.000, 1/2.000 và 1/500 đối với các dự án liên quan đến Khu đô thị mới Thủ Thiêm; xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân liên quan đến những vi phạm trong việc thẩm định, lưu trữ hồ sơ, bản vẽ...
Với UBND TP.HCM, Thanh tra Chính phủ đề nghị xác định rõ, cụ thể về trách nhiệm liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm như kết luận đã nêu. Trong đó kiểm điểm, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến việc phê duyệt quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất, đền bù, tái định cư; việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu, bản đồ...
TP.HCM cần rà soát từng trường hợp cụ thể người dân đang khiếu nại, đặc biệt là các hộ dân nằm trong khu vực khoảng 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư phù hợp cho người dân, sớm chấm dứt khiếu nại...
PV