Thanh tra cao tốc 34.500 tỷ đồng mới khai thác đã hư hỏng

Theo quyết định của Bộ trưởng Bộ GTVT, thời kỳ thanh tra bao gồm các giai đoạn triển khai thực hiện dự án; thời gian thanh tra theo quy định của pháp luật về thanh tra, kể từ ngày công bố quyết định thanh tra.

Dự án được thanh tra là cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi thuộc cao tốc Bắc-Nam Việt Nam. Cao tốc này khởi công từ tháng 5/2013 có tổng chiều dài gần 140km, thiết kế theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A với 4 làn xe lưu thông và hai làn dừng khẩn cấp (giai đoạn 1), tốc độ thiết kế 100-120 km/g. Dự án được chia làm 13 gói thầu xây lắp với tổng mức đầu tư hơn 34.500 tỉ đồng từ vốn vay Ngân hàng Thế giới (WB) và Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cùng nguồn vốn đối ứng của Việt Nam.

Ngày 2/8/2017, 65km đoạn từ Túy Loan (Đà Nẵng) - Tam Kỳ (Quảng Nam) được đưa vào sử dụng. Ngày 2/9/2018, dù chưa hoàn thiện nhiều hạng mục nhưng Bộ GTVT đã tiến hành khánh thành toàn tuyến và đưa vào khai thác thu phí. Đến cuối tháng 9 và đầu tháng 10/2018, ổ gà xuất hiện chi chít trên đoạn tuyến Đà Nẵng - Tam Kỳ.

Cao tốc 34.500 tỷ đồng mới khai thác nhưng chi chít ổ gà đoạn Đà Nẵng - Tam Kỳ

Ban QLDA ban đầu đổ lỗi do trời mưa, dầu nhớt và xe tải chạy trên cao tốc gây hư hỏng. Tuy nhiên, Phó thủ tướng Chính phủ cũng như Bộ trưởng Bộ GTVT cho rằng điều này vô lý và khẳng định hư hỏng do chất lượng xây dựng.

Do đó, từ 0g ngày 12/10, Bộ GTVT quyết định dừng thu phí cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi để khắc phục triệt để hư hỏng. Chủ đầu tư (Tổng công ty phát triển đường cao tốc Việt Nam-VEC) yêu cầu các đơn vị hoàn thành sửa chữa trước ngày 17/10 theo đúng yêu cầu kỹ thuật và báo cáo Bộ GTVT để tiếp tục thu phí dự án.

Nhiều sai phạm

Ngày 13/10, trả lời báo chí tại Đà Nẵng, Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ cho rằng những hư hỏng trên cao tốc này là cục bộ nhưng về tổng thể, chất lượng chung của công trình vẫn đảm bảo. “Qua đo đạc, diện tích hư hỏng là 70m2 trên tổng 3,1 triệu m2, như thế là chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Tuy nhiên, vì đây là đường cao tốc, trong quy trình vận hành, mọi hư hỏng dù là nhỏ đều phải khắc phục, sửa chữa để đảm bảo an toàn”, ông Thọ nói.

Lãnh đạo Bộ GTVT khẳng định hư hỏng công trình là do chất lượng thi công

Cùng với chỉ đạo quyết liệt xử lý các hư hỏng trên cao tốc, Bộ GTVT cũng nghiêm khắc phê bình Chủ tịch HĐTV và Tổng giám đốc VEC với vai trò là lãnh đạo chủ đầu tư dự án nhưng chậm trễ trong việc xử lý hư hỏng mặt đường, cung cấp thông tin, trả lời báo chí không kịp thời, né trách nhiệm; yêu cầu HĐTV chỉ đạo rà soát, kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân.

Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa yêu cầu các cơ quan liên quan có giải pháp khắc phục triệt để hư hỏng mặt đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi trong thời gian nhanh nhất; đồng thời xử lý nghiêm các tập thể, cá nhân liên quan.

Vá cao tốc bằng búa, đục

Cuối tháng 7/2018, VEC đã có kết luận xác minh các nội dung tố cáo về một số biểu hiện vi phạm của Giám đốc BQL dự án đường cao tốc Đà Nẵng-Quảng Ngãi Nguyễn Tiến Thành, trong đó thừa nhận có việc ông này có trách nhiệm để xảy ra một số sai phạm gây ảnh hưởng chất lượng công trình ở một số gói thầu.

Nhiều chuyên gia nhận định việc đưa tuyến cao tốc này vào khai thác khi chưa hoàn thiện các hạng mục có thể gây tiềm ẩn thảm họa giao thông.

Cụ thể vào trước thời điểm thông xe, gần 90km hàng rào an toàn chưa được đóng kín, đối với cao tốc thì đây là yêu cầu bắt buộc do khi vận hành với tốc độ lớn, chỉ một cản trở nhỏ cũng đủ gây ra thảm họa tai nạn giao thông liên hoàn.

Gia súc lên cao tốc đe dọa an toàn giao thông do hàng rào bảo vệ không được đóng hết

Theo báo cáo của Ban Quản lý (BQL) dự án, trước khi thông xe, hàng rào an toàn chưa đóng hết vì vướng mặt bằng 52,4km, dự kiến đóng ưu tiên các vị trí nguy hiểm và đóng hoàn thành vào ngày 31/10/2018. Nhưng chuyên gia cho rằng đối với đường cao tốc với vận tốc thông hành lớn cần đóng 100% hàng rào để ngăn cách đường cao tốc với dân cư, gia súc, vật cản...

Chưa hết, rãnh thoát nước nền đào đá, nếu thông xe sẽ làm mặt đường nhanh chóng xuống cấp và hư hỏng. Chưa hoàn thành gia cố mái taluy đắp, nguy cơ xói lở khi mùa mưa đang đến gần...

Khắc phục mặt đường cao tốc bằng cách dùng đèn khò khò nóng bê tông nhựa để lu lèn, một cách làm phi kỹ thuật

Đặc biệt, trước thời điểm thông xe, độ bằng phẳng mặt đường (thông qua chỉ số độ gồ ghề quốc tế IRI) vượt quá quy định ở gói A1, A3. Các đơn vị chức năng phát hiện trong quá trình hoàn thiện để đưa vào khai thác và ngay cả khi sửa chữa các hư hỏng theo chỉ đạo của Bộ GTVT, các nhà thầu đã dùng đèn khò bê tông nhựa, vá đường thủ công bằng búa, đục, cào bóc mặt đường bằng máy đào…là phi kỹ thuật gây ảnh hưởng chất lượng công trình. Trước tình hình này, Bộ GTVT đã phải chấn chỉnh các đơn vị, yêu cầu sử dụng máy móc và thiết bị sửa chữa đúng kỹ thuật và được giám sát chặt chẽ.

Hoàng Thanh Nhân