Thận trọng với y học thay thế

Những biện pháp YH thay thế rất đa dạng, nhưng có hiệu quả hay gây hậu quả thì vẫn chưa rõ ràng. 

Y học thay thế là gì?

Về mặt thuật ngữ, YH thay thế được mô tả là các biện pháp bổ sung trong quá trình điều trị bằng y học truyền thống. Ví dụ, bên cạnh việc chẩn đoán và điều trị bằng thuốc hay phẫu thuật, bác sĩ (BS) có thể bổ sung thêm một số biện pháp khác để đạt hiệu quả điều trị tốt hơn như chế độ ăn, liệu pháp hỗ trợ tinh thần, các bài tập thể dục, phương pháp thở…

Nếu hiểu theo mô tả này, có thể xem YH thay thế là một bộ phận của YH truyền thống. Tuy nhiên, một nhánh khác của YH thay thế lại đi theo hướng rất khác biệt. Cụ thể là một số biện pháp như thông qua chế độ ăn để thải độc, điều trị ung thư và nhiều bệnh lý mạn tính khác mà không cần đến YH truyền thống; nghĩa là thay thế hoàn toàn YH truyền thống. Những biện pháp này lại chưa có bằng chứng rõ ràng về tính hiệu quả. Hai hướng đi này phát triển song song nhưng khác nhau rõ rệt về bản chất. 

Sự nguy hiểm của y học thay thế

Một nghiên cứu mới công bố ngày 10/8/2017 đã chỉ ra, những người chọn YH thay thế trong điều trị ung thư thay vì YH truyền thống, có nguy cơ tử vong cao hơn rất nhiều. Nghiên cứu này do Trung tâm Ung thư và ĐH y khoa Yale, Hoa Kỳ, thực hiện, công bố trên tạp chí của Viện Ung thư quốc gia Hoa Kỳ (Journal of the National Cancer Institute), một trong những trung tâm hàng đầu thế giới về nghiên cứu ung thư.

“Có nhiều bệnh nhân đến bệnh viện với khối u đã vào giai đoạn muộn và khi đó những biện pháp điều trị của chúng tôi gần như vô hiệu. Các bệnh nhân này đã chuyển sang điều trị bằng những liệu pháp thay thế vốn chưa được chứng minh hiệu quả và thực tế cũng không thấy có hiệu quả” - PGS-BS James B. Ju, trưởng nhóm nghiên cứu cho biết.

Nghiên cứu được tiến hành trên 840 bệnh nhân bị ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư phổi và ung thư đại trực tràng. Dữ liệu bệnh nhân lấy từ Trung tâm Dữ liệu ung thư quốc gia Hoa Kỳ (NCDB). Các nhà khoa học so sánh 280 người bệnh lựa chọn điều trị bằng YH thay thế, với 560 người bệnh điều trị theo YH truyền thống (phẫu thuật, hóa trị và/hoặc xạ trị). Kết quả, nguy cơ tử vong ở nhóm điều trị bằng YH thay thế cao hơn hẳn so với nhóm kia đến hơn 2,5 lần.

Trong đó, nhóm ung thư vú cao hơn 5,68 lần, nhóm ung thư phổi cao hơn 2,17 lần và nhóm ung thư đại tràng là 4,57 lần. Tỉ lệ sống sau 5 năm của nhóm điều trị YH thay thế là 55%, trong khi nhóm YH truyền thống là 78%. Đây là bằng chứng đầu tiên khẳng định tác hại của việc sử dụng YH thay thế đơn thuần trong điều trị ung thư. Cần hiểu, các liệu pháp thay thế vẫn còn là bí ẩn, chưa rõ ràng về tính hiệu quả. 

Lựa chọn đúng đắn

Thông qua các phương tiện truyền thông, nhiều người đã biết ung thư có thể điều trị bằng YH hiện đại; nhưng một số bệnh nhân vẫn chỉ áp dụng các liệu pháp thay thế để điều trị, bỏ qua việc thăm khám và điều trị tại các bệnh viện chuyên khoa. Ngày nay, đang có rất nhiều nhà khoa học và các trung tâm nghiên cứu hàng đầu liên tục cải tiến phương pháp điều trị ung thư.

Ở một số quốc gia xây dựng tốt chế độ tầm soát ung thư, phát hiện sớm và điều trị sớm, tỉ lệ nhiều loại bệnh ung thư đã giảm rõ rệt, tuổi thọ được kéo dài, chất lượng cuộc sống được nâng cao. Ung thư không phải là án tử, nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. 

Ở Việt Nam cũng có không ít bệnh nhân ung thư dù phát hiện bệnh sớm nhưng vẫn bỏ qua các lựa chọn điều trị của bác sĩ, tìm đến các biện pháp trôi nổi trong cộng đồng, dù biết các biện pháp đó chưa hề được chứng minh tính hiệu quả. Khi bệnh quá nặng họ mới quay vào bệnh viện thì đã muộn!

Thụ Khê