Thạch đen (sương sáo) bẩn: Tồn tại 20 năm, chính quyền vẫn “bó tay”?

Cận cảnh cơ sở sản xuất thạch đen

Mặc dù không có giấy chứng nhận về an toàn vệ sinh thực phẩm, cơ sở sản xuất thạch đen Hưng Hiền và Thanh Hà (Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội), vẫn là “vựa” cung cấp thạch đen lớn nhất nhì Hà Nội trước sự bất lực của chính quyền.

Từ Đường dây nóng “Tuyên chiến với thực phẩm độc hại” của báo Phụ Nữ, chúng tôi nhận được phản ánh của ông Lê Văn T. (P.Minh Khai, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội) về hai cơ sở sản xuất thạch đen (sương sáo) gây bức xúc cho người dân.

Ông T. cho hay, đây là “vựa” cung cấp thạch đen cho cả địa bàn Hà Nội, tuy nhiên, quy trình sản xuất thủ công, không đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. “Nước bẩn từ hai cơ sở này thường xuyên chảy nhớp nháp khắp đường. Trước đây, toàn bộ củi đun, rác thải của họ xả thẳng ra đầu ngõ khiến lối vào ngõ không khác gì bãi rác. Hiện tại, khi hệ thống cống đang làm lại, họ ngang nhiên xếp củi đun dọc đường”, ông T. bức xúc. Điều đáng nói là theo ông T., hai cơ sở này đã tồn tại hàng chục năm nhưng không hiểu vì sao chính quyền địa phương vẫn làm ngơ.

Từ phản ánh của độc giả, PV báo Phụ Nữ đã tìm đến khu vực sản xuất thạch đen trong ngõ chùa Hưng Ký (P.Minh Khai). Đây là cơ sở sản xuất Thanh Hà và Hưng Hiền, nằm gần đầu hẻm. Dù là xưởng sản xuất lớn nhất nhì Hà Nội, song toàn bộ các lò đốt vẫn dùng củi đun. Để vận hành các lò, củi được xếp dọc từ đầu ngõ, kéo dài vài chục mét khiến con hẻm vốn hẹp lại càng chật chội.

Khu vực nhà xưởng ước tính chỉ rộng vẻn vẹn 20m2, được dựng lên bởi bốn bức tường tạm bợ, nền nhà bẩn thỉu, nhớp nháp. Toàn bộ công nhân của nhà xưởng không có quần áo bảo hộ mà chỉ đeo những chiếc găng tay dày đã đổi màu đen kịt để chống bỏng.

Kinh hoàng nhất là sau khi lá thạch được bỏ vào nồi đun sôi, các công nhân của xưởng đổ trực tiếp chất lỏng ra những chiếc xô đựng, trong đó, nhiều chiếc đã hoen rỉ. Toàn bộ những chiếc xô này không được che đậy mà xếp chồng, so le nhau ngay bên lề đường để chờ nguội và đông lại.

Vào giờ cao điểm, khi lượng hàng quá nhiều, công nhân của hai cơ sở này không ngại xếp thạch xuống cả lòng đường, mặc cho bụi bẩn và xe cộ đi lại. Người đi qua khó có thể nhận ra đây là món thạch đen khoái khẩu trong những ngày hè, bởi phía trên mặt xô chứa thạch là một lớp bọt nâu sủi bong bóng, chẳng khác nào xô chứa nước thải.

Ngay phía trước xưởng là một chiếc bể nhỏ chỉ hơn 1m2 nhưng chính là khu vực để cọ rửa hàng trăm chiếc xô đựng thạch. Công nhân của xưởng thoăn thoắt cầm những chiếc chậu đã sử dụng, nhúng qua bể nước rồi xếp chồng thành hàng để chuẩn bị cho mẻ hàng mới. Mỗi ngày, cơ sở thạch đen Hưng Hiền và Thanh Hà cung cấp hàng trăm xô thạch ra chợ Đồng Xuân và tỏa khắp địa bàn Hà Nội. Thạch bán theo xô và có giá khoảng 7.000đ/kg.

Trao đổi với PV báo Phụ Nữ, ông Đặng Xuân Hải - Phó chủ tịch UBND P.Minh Khai cho hay, cơ sở sản xuất thạch Hưng Hiền và Thanh Hà do ông Ngô Hà Hưng và Ngô Thanh Hà làm chủ và đã được Q.Hai Bà Trưng cấp giấy phép kinh doanh. “Qua quá trình kiểm tra, kiểm tra liên ngành, cơ sở này chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện về an toàn vệ sinh thực phẩm”, ông Hải thừa nhận.

Theo ông Hải, dù phường đã nhiều lần vận động để hai cơ sở này đáp ứng các yêu cầu để xin cấp giấy chứng nhận, nhưng tới nay vẫn không có chuyển biến. Phường cũng đã tổ chức ký cam kết với cả hai cơ sở, trong đó quy định rõ, nếu có vi phạm thì phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Cũng theo lãnh đạo P.Minh Khai, cơ sở này hoạt động từ năm 1995, tới nay đã hơn 20 năm. Vài năm trở lại đây, hai cơ sở này đã dùng nước máy để sản xuất, còn trước đó hoàn toàn là nước không đảm bảo vệ sinh. Đặc biệt, theo bà Phạm Thị Thành - Trưởng trạm y tế P.Minh Khai, trong quá trình kiểm tra, cơ sở sản xuất thường không hợp tác. Khi đoàn kiểm tra tới, chủ cơ sở không tiếp hoặc thường xuyên vắng mặt.