Tết không về với học trò vùng lũ

Sau khi đi học về, em Nguyễn Thị Liễu giúp mẹ làm việc nhà

Chân trần, tay không đến trường

Những ngày cận Tết này, ở Trường tiểu học Sơn Kim II (xã Sơn Kim II) vẫn còn những em học sinh (HS) đến trường với đôi chân lấm lem bùn, áo quần cũ sờn. Có em mặc quần rách đầu gối, ngồi e ngại, không chơi đùa với các bạn. Hỏi ra mới biết, mưa lũ đã cuốn trôi cả sách vở, áo quần của các em.

Em Nguyễn Thị Liễu (lớp 5A) kể, chiếc quần em đang mặc là quà cứu trợ, vừa mặc đi học, vừa phải mặc đi cắt cỏ, chăn trâu nên mới bị rách. Trận lũ quét vừa qua, nhà Liễu bị cuốn trôi, chỉ còn trơ lại nền đất. “Nước lũ vừa rút, em chạy về nhà, đã thấy mẹ ngồi ôm mặt khóc vì nhà cửa, tài sản bị cuốn ra sông chẳng còn chi. Gia đình em giờ không có nhà, bữa ăn hàng ngày phải dựa vào bà con lối xóm, người cho cân gạo, bó rau, con cá...” - Liễu nghẹn lời.

Tôi theo Liễu về nhà. Chị Nguyễn Thị Loan, mẹ Liễu, nhớ lại cơn lũ quét cuốn đi nhà cửa, chỉ còn lại căn phòng tắm mà gia đình chị đang dùng làm “nhà tạm” trú mưa, tránh nắng hơn ba tháng qua. Chị kể, vợ chồng chị phải chạy ăn từng bữa, con cái thiếu áo mặc, đến trường bằng chân trần, tay không. Ruộng vườn thì bị đất đá phủ đầy, chưa khôi phục lại được. “Mấy ngày nay vợ chồng đi mượn tiền để cất tạm nhà nhưng không biết kịp Tết này có chỗ ở cho con cái không. Gạo cứu đói thì cũng chỉ đủ cầm cự từ nay đến Tết…” - chị Loan lo lắng.

Bữa cơm tối của hai bà cháu Lê Thị Gái ở xóm Làng Chè (xã Sơn Kim II) chỉ có cà mặn và bát canh lõng bõng nước. Đặng Thị Nguyên Nhi, HS 4B, Trường tiểu học Sơn Kim II, cháu bà Gái nói: “Mấy hôm ni hai bà cháu chỉ có độc món cà mặn, may mà còn có gạo ăn”. Sinh ra không có bố, mẹ đi làm xa, Nhi sống với bà ngoại. Đợt mưa lũ tháng 10 vừa qua, sau khi đi lánh nạn về, hai bà cháu thấy nhà đã sập, tài sản duy nhất của hai bà cháu là con bò Nhi hay chăn dắt cũng đã bị lũ cuốn trôi. "Sau lũ, sách vở bị hư hết", Nhi ngồi bên đống sách vở bị bùn đất làm nhàu nát, nói.

Ăn cơm trưa xong, em Nguyễn Duy Thuận (lớp 7, Trường THCS Phương Mỹ) đánh xe trâu chở phân ra đồng để phụ bố mẹ trồng khoai. Gia đình Thuận là hộ nghèo nhất xóm Thượng Sơn (Phương Mỹ). Cơn lũ vừa qua nước ngập nhà, bao nhiêu sách vở của Thuận đều bị ướt, Thuận phải đến trường với những quyển sách cũ của thầy cô cho. Những ngày cuối năm, một buổi Thuận đi học, một buổi ra đồng phụ giúp bố mẹ. Tối Thuận còn đốt đuốc đi soi cua, soi cá cải thiện…

Em Đặng Thị Nguyên Nhi lục lại đống sách vở bị ướt do lũ

Tết nghèo ở “rốn lũ”

Phương Mỹ là một “rốn lũ” của huyện Hương Khê. Năm 2013, “rốn lũ” này hứng chịu đến năm cơn lũ lớn nhỏ, hơn tháng trời thầy và trò mới đến được trường. Những ngày cuối năm, chúng tôi tìm về nơi đây, những cánh đồng ngày nào chìm ngập trong lũ đang được người dân trồng khoai, trỉa bắp. Trong gió rét, nhiều em HS miệt mài trên luống khoai, luống ngô giúp bố mẹ.

Cô Nguyễn Thị Hồng Minh, Hiệu phó Trường tiểu học Sơn Kim II, cho biết, sĩ số HS của trường 265 em nhưng có đến 240 em bị ảnh hưởng trực tiếp từ cơn lũ quét, nhiều em lâm cảnh không còn nhà ở, tay trắng đến trường. Giáo viên phải đến các trường không bị ảnh hưởng của lũ xin từng quyển sách cũ đã rách bìa, nhàu trang về phân phát cho HS. “HS ở xã này rất nghèo, sau lũ lại càng khó khăn hơn. Học bán trú, nhiều em phải mang cơm đến trường nhưng chỉ có dưa cà, muối vừng, không bao giờ có được miếng thịt. Tết này, thầy cô ở trường có trích một ít tiền lương để mua bánh kẹo, áo quần tặng một số em khó khăn, học giỏi”, cô Minh tâm sự.

Ông Hoàng Xuân Tần, Phó Chủ tịch xã Phương Mỹ, cho biết, năm nào Phương Mỹ cũng có mưa lũ, đồng ruộng ngập nước trắng xóa kéo dài hàng tháng trời. Để có chiếc áo mới mặc Tết, miếng bánh, viên kẹo là chuyện xa xỉ đối với các em HS ở đây. “Lo chống chọi với mưa lũ, đến giờ nhiều gia đình vẫn đang chạy ăn từng bữa. Chúng tôi đã kêu gọi con em đi làm ăn xa quyên góp được một ít tiền để lo Tết cho người nghèo, HS có hoàn cảnh khó khăn”, ông Tần chia sẻ.

 HOÀNG DUNG