PNO - Dù không vui như tết Nguyên đán nhưng có vẻ ai cũng ngó chừng ngày “mùng năm tháng Năm”. Phấn khởi, rộn ràng. Mấy anh chị xúng xính áo quần đi chơi còn lũ nhóc chúng tôi ở nhà hong hóng nồi chè và những cây bánh tro.
Lớn lên, tôi mới biết tên gọi tết Đoan ngọ, hay còn gọi tết diệt sâu bọ chứ hồi xưa thì không, nhà tôi quen gọi “mùng năm tháng Năm”.
 |
| Tết Đoan ngọ đầy ắp kỷ niệm tuổi thơ tôi |
Riêng bánh tro, món bánh truyền thống của ngày này về sau rơi rụng dần, chắc gói món bánh này hơi công phu nên dần dà chỉ một hai nhà gói. Nhà tôi thì năm nào mẹ cũng gói bánh tro. Hỏi vì sao lại gói bánh tro cúng? Mẹ nói không biết, trước sao sau vậy. Hiểu rồi, là sự kế thừa tự nguyện.Vâng, “mùng năm tháng Năm” ở nhà tôi, xóm tôi đơn giản lắm. Làng quê ngày xưa nghèo khó mà. Ngày hôm đó mẹ tôi sẽ nấu nồi chè to và những cây bánh tro, trước cúng tổ tiên, ông bà, sau mời bà con chòm xóm. Chỉ những nhà khá giả bữa cơm ngày hôm đó mới đặc biệt hơn thường lệ, mâm cỗ rượu thịt cao sang, chứ nhà bình dân thì chè thập cẩm, chè đậu xanh, đậu đen hoặc đậu ván, còn cơm nước vẫn như thường lệ.
Để đón “mùng năm tháng Năm”, từ hôm trước, chị Hai đã quét tước đâu đó sạch sẽ, nhà cửa gọn gàng. Còn mẹ thì lấy nếp ngâm, chuẩn bị tro, măng, lá cau ngày mai gói bánh. Cả hai món, chè và bánh đều được chị em chúng tôi trông chờ. Còn phải hỏi, hồi đó đâu như bây giờ, thèm gì ra ngõ ra chợ mua. Những món xa xỉ như vậy phải đợi giỗ chạp, hiếu hỉ mới có. Bánh tro thì chừng ấy nguyên liệu, năm nào thư thả mẹ gói nhiều, ăn bữa nay còn dành bữa mai. Nhưng chè thì không. Khó khăn thì chè nếp, đậu đen, đậu xanh. Chỉ năm nào dư dả một chút mới có thập cẩm, trôi nước.
 |
| Bánh tro, ăn hoài không ngán |
Cúng kiếng đơn giản vậy nhưng vui. Hôm đó nhà ai cũng đi chợ từ rất sớm. Còn nằm trong chăn đã nghe: năm nay thịt đắt hay rẻ? Nhà chị nấu chè gì? Mùng năm tháng năm làm lớn không? Và tôi - con sâu hảo ngọt, khi đã tỉnh ngủ, sẽ hỏi lia: hôm nay mẹ nấu chè gì? Nếu câu trả lời chè thập cẩm sẽ nhảy cẫng lên sung sướng. Mà nếu chè nếp (món tôi ghét nhất) cũng chả sao. Tôi sẽ qua nhà thím Ba kế bên, chạy xuống bác Sáu, lên chú Tám, qua nội Hai, cả xóm, đằng nào cũng có một xoong chè thập cẩm.
Nhà người ta, liên quan gì mình hả? Liên quan sao không, xóm làng chớ ai đâu. Khỏi cần xin, chỉ cần thấy thấp thoáng ngoài ngõ là kêu vô bưng chè cho ăn liền. Mà khỏi cần láng cháng ngoài ngõ, cúng xong nhà ai cũng mời hàng xóm tới ăn cùng. Hôm ấy nhà ai cũng nấu chè nhưng gia đình sẽ cử chủ (phó) hộ đại diện, ăn vận đàng hoàng tới nhà hàng xóm nói dão, ăn chè, lột bánh tro chấm đường, có khi chỉ uống tách trà.
 |
| Mâm cúng tết Đoan ngọ ba miền Bắc - Trung - Nam ít nhiều có khác nhau. Vật phẩm quê tôi đơn giản lắm. |
Lại tới mùng năm tháng Năm.
Bạn gọi điện, hỏi có đi du lịch đâu không. Tôi bảo về mẹ ăn chè, bạn cười hì hì… Hỏi đằng ấy cười gì. Bạn bảo quê mùa, thời nào rồi mà “mùng năm tháng năm” còn ăn chè.
Sau câu đùa (nửa thật) đó, tôi có phần hụt hẫng. Cuộc sống hiện đại rơi rớt quá nhiều thứ. Chắc tại bản thân là người cổ hủ, lạc hậu. Hay tôi hoài cổ, thích đi tìm ký ức. Với tôi, những cái tết Đoan ngọ đẹp nhất là những cái tết ấm áp, kiểu như những lần tôi ngồi bóc vỏ đậu ván cho mẹ nấu chè, chập lại hỏi bánh tro ăn được chưa, mẹ hét: “Hỗn hào, để dành cúng!”.
Nguyễn Thị Bích Nhàn
| Chia sẻ bài viết: |
Mấy chục năm qua, chị em tôi đã quen thuộc với hình ảnh ba vào bếp. Ba tình nguyện làm "người đam mê rửa chén" vì ba yêu gia đình.
Mỗi lần nghĩ đến hình ảnh cha già cặm cụi đi cắt cành, bón phân, kéo ống nước tưới cây, tôi thấy lòng đau như ai cắt từng khúc ruột.
Nhà không rộng, chỉ có khoảng ban công là có thể nuôi cây. Vậy là ba cứ đem cây về chăm sóc, tưới tắm, nâng niu.
Tại TPHCM, có một dịch vụ được chào mời vừa công khai lại vừa kín đáo: dịch vụ của những người yêu thuê giờ.
Tôi nhận ra, ở độ tuổi ngấp nghé 50 của mình, tôi đi viếng đám tang nhiều hơn những đám, tiệc khác.
Trong công việc, cuộc sống, người ta có thể tạm ứng nhiều thứ, nhưng tạm ứng gối chăn sẽ để lại nhiều hậu quả khó lường.
Lòng con canh cánh về mối tình ngang trái của mình. Mỗi khi nghe ai đó nói “phi công trẻ”, “hồng hài nhi”… là con lại chộn rộn, mắc cỡ.
Bạn thuyết phục ròng rã mấy tháng trời. Bạn bảo sẽ cùng tôi đi bộ về đích để tôi không thấy ngại.
Tôi thích được ngồi nghe mẹ kể chuyện xưa, được ăn cơm với mẹ, được cùng mẹ đi thăm bà con… Mấy món mẹ nấu là ngon nhất thế giới.
Người ta có thể dễ dàng đến bên nhau, nhưng liệu có bao nhiêu người đi được cùng nhau tới tuổi xế chiều?
Chiếc “siêu xe” của ông nội đã theo chủ nhân được gần 15 năm. Mỗi ngày, ông luôn dành thời gian chăm chút nó, như người bạn đồng hành đáng tin cậy.
Cần tránh những lời nói xúc phạm, miệt thị, thay vào đó là những lời nói lịch sự, tôn trọng, góp phần xây dựng mối quan hệ.
Các nghiên cứu đã chứng minh trẻ em cần được neo giữ trong thế giới thật, quan hệ thật, trách nhiệm, tình yêu thật. Hoạt động ảo không thể thay thế được.
Chỉ cần gặp mẹ, được ngồi gần mẹ, mọi chênh chao, chơi vơi, xáo trộn đều được lắng xuống, chữa lành.
Có lẽ vì vị mè ướp đẫm mồ hôi của ngoại, cũng có thể vì khói bếp thân thương làm thơm chén cơm nóng hổi quyện cùng vị muối mè mằn mặn.
Mong con thông minh vượt trội hay chỉ cần con khỏe mạnh, bình thường, câu trả lời của bạn là gì?
Người luôn tự coi mình là nạn nhân hiếm khi nhận ra lỗi của chính mình, cũng khó có cơ hội nhận ra khả năng của bản thân khi cố gắng.
Sau bao nhiêu năm cách lòng, tôi đã thật sự hiểu mẹ, hiểu rằng mẹ có những lý do để rời xa ba, nhưng chưa bao giờ mẹ rời xa tôi.
