Tàu chiến Mỹ di chuyển gần đá Chữ Thập, Vành Khăn, khẳng định tự do hàng hải

Reann Mommsen - người phát ngôn của Hạm đội 7 thuộc Hải quân Mỹ - nói với CNN: “Tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Wayne E. Meyer đã di chuyển trong phạm vi 12 hải lý của đá Vành Khăn và đá Chữ Thập, để thách thức các yêu sách hàng hải quá mức và bảo vệ quyền tiếp cận các tuyến đường thủy theo luật pháp quốc tế. Mỹ sẽ cho máy bay, tàu thuyền hoạt động ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép”.

Bà Reann Mommsen bổ sung thêm rằng, động thái trên “không nhắm vào bất kỳ quốc gia nào và cũng không phải là một tuyên bố chính trị”.

Chiến hạm USS Wayne E. Meyer - Ảnh: US Navy

Mỹ thường xuyên cáo buộc Trung Quốc lắp đặt cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo, nhằm cản trở tự do hàng hải quanh khu vực. 

Một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên nói với CNN, tàu quân sự Trung Quốc đã theo sát tàu chiến Mỹ trong chiến dịch này, dù tất cả tương tác đều an toàn và chuyên nghiệp. Hải quân Mỹ thường xuyên thực hiện hoạt động tự do hàng hải ở Biển Đông. 

Cuối tháng Năm vừa qua, hai tàu chiến Mỹ đã thực hiện một chiến dịch gần hòn đảo do Trung Quốc chiếm đóng thuộc quần đảo Hoàng Sa, phía bắc Biển Đông.

Trung Quốc thường phản ứng với các hoạt động tương tự của Hải quân Mỹ bằng tuyên bố của chính phủ, kêu gọi Washington “ngay lập tức ngăn chặn các hành động khiêu khích, xâm phạm chủ quyền và đe dọa an ninh của Trung Quốc”. 

Sau chiến dịch của Mỹ hôm 28/8, Li Huamin - phát ngôn viên Bộ Tư lệnh phương Nam của quân đội Trung Quốc - cáo buộc Washington “bắt nạt hàng hải... làm tổn hại nghiêm trọng đến hòa bình và ổn định ở Biển Đông”.

Cũng hôm 28/8, tờ Thời báo Hoàn Cầu, trích dẫn lời các nhà phân tích Trung Quốc, nói Washington đang có ý định tăng cường căng thẳng. Zhang Junshe - nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu quân sự hải quân của quân đội Trung Quốc - nhận xét: “Khi Mỹ tiếp tục đưa tàu chiến vào Biển Đông, Washington đã trở thành nhân vật phản diện chính trong khu vực”. 

Tian Shichen - một thuyền trưởng hải quân đã nghỉ hưu - nói trên Thời báo Hoàn Cầu: “Trung Quốc nên tăng tốc thực hiện hệ thống phòng thủ trên các đảo và rạn san hô trong khu vực”.

Các bài viết trên tờ Thời báo Hoàn Cầu được đưa ra sau quan điểm mạnh mẽ của Washington hồi đầu tuần, về các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông. 

Hôm 26/8, Lầu Năm Góc ra tuyên bố, nói Mỹ “rất quan ngại trước những nỗ lực liên tục của Trung Quốc nhằm vi phạm trật tự khu vực dựa theo khuôn khổ các quy tắc quốc tế trên khắp Ấn Độ - Thái Bình Dương” và cáo buộc Trung Quốc “duy trì sự can thiệp cưỡng chế đối với các hoạt động dầu khí lâu đời của Việt Nam tại Biển Đông”. 

Tuyên bố kết luận: “Trung Quốc sẽ không chiếm được lòng tin của các nước láng giềng cũng như sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế bằng cách duy trì các chiến thuật bắt nạt”.

Trong khi đó, các quan chức Trung Quốc đã từ chối yêu cầu đến thăm cảng Thanh Đảo (thuộc tỉnh Sơn Đông) của Hải quân Mỹ, cũng như hai lời đề nghị đưa tàu chiến Mỹ tới Hồng Kông. 

Hiện Washington và Bắc Kinh vẫn chưa tìm được tiếng nói chung trong cuộc tranh chấp thương mại đang khiến thị trường tài chính thế giới rung chuyển. 

Linh La (theo CNN, Bloomberg)