Tạo thêm việc làm để phụ nữ miền Tây không còn ly hương

Đúng 5g mỗi ngày, 2 chiếc xe lớn của Công ty TNHH Lạc Tỷ 2 đậu sẵn ở cầu Kênh Ranh (xã Đông Bình, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ) để rước gần 100 công nhân tới công ty (khu công nghiệp Tân Phú Thạnh, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang) làm việc. Nếu không tăng ca, khoảng 16g30, xe đưa công nhân trở về cầu Kênh Ranh, thời gian chạy hơn 1 giờ. 

Thu nhập giảm nhưng được gần gia đình

Chị Võ Thị Đàn (xã Đông Bình) bộc bạch, 4 tháng nay, chị đã quen giờ giấc đi lại, sinh hoạt, công việc thế này và cảm thấy ổn định dần. Chị kể, vợ chồng chị ở nông thôn nhưng đất đai ít, không có nghề ổn định nên phải tới tỉnh Bình Dương làm công nhân gần 4 năm. Khi dịch COVID-19 bùng phát trên diện rộng, công ty tạm ngưng hoạt động, anh chị quyết định trả nhà trọ để về quê sinh sống. Đến khi hết dịch, chị ở lại quê, đi làm thời vụ. Tháng 4/2023, chị vào làm da giày ở Công ty TNHH Lạc Tỷ 2 cho đến nay. 

Nhà máy chế biến cá tra xuất khẩu Ấn Độ Dương (thuộc Công ty cổ phần Nam Việt) đặt tại khu công nghiệp Thốt Nốt, TP Cần Thơ tạo nhiều việc làm cho lao động nữ ở miền Tây - Ảnh: Huỳnh Lợi

“Thu nhập của tôi ở công ty này khoảng 5 triệu đồng/tháng, thấp hơn so với làm công nhân ở Bình Dương nhưng được cái gần nhà, có xe đưa rước, ngày nào cũng được ở gần 2 đứa con. Ngoài ra, chồng tôi cũng đi phụ hồ, tiền công mỗi ngày 250.000 đồng nên cuộc sống gia đình tôi cũng ổn” - chị Đàn tâm sự. 

6 năm trước, chị Trần Ngọc Hân (xã Thạnh Lộc, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang) rời quê tới TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương để làm công nhân dệt may với mức lương khoảng 8 triệu đồng/tháng. Công việc đang ổn định thì dịch COVID-19 bùng phát dữ dội, công ty đóng cửa nên chị phải khăn gói về quê. Năm 2022, khi công ty hoạt động trở lại, chị quay lại công ty nhưng đơn hàng xuất khẩu chập chờn khiến giờ làm bị cắt giảm, thu nhập giảm theo. Nghe tin Công ty TNHH Lạc Tỷ 2 trong khu công nghiệp Tân Phú Thạnh tuyển công nhân da giày, thu nhập 5-6 triệu đồng/tháng, có xe đưa rước, có hỗ trợ cơm trưa, chị quyết định về quê làm để được gần gia đình.

Trong các khu công nghiệp ở tỉnh Vĩnh Long, cũng có trên 40 công ty hoạt động, sử dụng khoảng 53.000 công nhân, trong đó có nhiều người từng làm công nhân ở các tỉnh, thành khác trở về. Chị Nguyễn Ngọc Sương (huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long) kể: “Trước đây, tôi làm công nhân ở TPHCM. Mỗi tháng, trừ tiền thuê nhà trọ, tiền ăn uống, sinh hoạt, tôi chỉ dư một chút để gửi về quê nuôi con. Gần đây, các công ty trong khu công nghiệp Hòa Phú, Bình Minh tuyển người nên tôi về quê làm. Thu nhập ở đây thấp hơn 20 - 30% so với ở TPHCM nhưng vẫn có dư bởi không phải thuê nhà trọ, lại được gần con cái. Các công nhân ở xa khu công nghiệp, phải thuê nhà trọ thì mỗi tháng cũng chỉ tốn 600.000-700.000 đồng”. 

Cần thêm nhiều giải pháp về việc làm

Trong đợt dịch COVID-19 năm 2021, có hàng trăm ngàn người lao động đã về lại quê nhà ở vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chỉ riêng tỉnh An Giang, trong năm 2021 và 2022, có hơn 100.000 người trở về quê từ các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai và TPHCM. UBND tỉnh An Giang đã phối hợp với cộng đồng doanh nghiệp để giải quyết việc làm tại chỗ cho người dân, nhất là phụ nữ hồi hương. Nhiều người đã được nhận vào làm ở các công ty may mặc, da giày, chế biến cá tra xuất khẩu.

Các nữ công nhân làm việc trong một công ty dệt may ở khu công nghiệp Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang. Làm việc cho doanh nghiệp trong tỉnh nhà giúp họ có điều kiện chăm sóc gia đình - Ảnh: Huỳnh Lợi

UBND tỉnh An Giang cũng chỉ đạo các trung tâm dạy nghề và UBND cấp huyện, xã tổ chức các lớp dạy nghề tiểu thủ công nghiệp, chăn nuôi, hỗ trợ vốn cho phụ nữ buôn bán nhỏ, đồng thời phối hợp với các ngành chức năng ở các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai để đưa công nhân trở lại làm việc khi hoạt động sản xuất phục hồi. 

Sau đợt dịch COVID-19 năm 2021, tỉnh Đồng Tháp có hơn 70.000 người lao động trở về quê, trong đó có khoảng 20.000 người cần tìm việc làm gần nhà. UBND tỉnh Đồng Tháp đã yêu cầu trung tâm dịch vụ việc làm tỉnh cùng các đơn vị liên quan tổ chức hàng chục phiên giao dịch việc làm với hàng trăm doanh nghiệp tham gia tuyển dụng lao động. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh Đồng Tháp còn tổ chức nhiều lớp đào tạo nghề để đưa sang Hàn Quốc, Nhật Bản làm việc có thời hạn. 

Các nữ công nhân mới của Công ty TNHH Lạc Tỷ 2 (khu công nghiệp Tân Phú Thạnh, tỉnh Hậu Giang) nghe phổ biến về quyền và nghĩa vụ của mình - Ảnh: Huỳnh Lợi

Ông Phạm Tấn Xiếu - Trưởng ban quản lý các khu kinh tế tỉnh Đồng Tháp - cho hay, toàn tỉnh có 3 khu công nghiệp, thu hút khoảng 14.000 công nhân làm trong lĩnh vực thủy sản, dệt may. Năm 2023 do việc xuất khẩu cá tra và dệt may gặp khó khăn nên nhiều doanh nghiệp giảm tuyển công nhân. 

Các khu công nghiệp của TP Cần Thơ đang sử dụng 41.000 công nhân nhưng từ đầu năm 2023 đến nay, lượng công nhân tăng thêm rất ít do xuất khẩu thủy sản, dệt may gặp khó. Nhiều tỉnh ở vùng đồng bằng sông Cửu Long cũng gặp cảnh tương tự nên khó giải quyết việc làm cho phụ nữ hồi hương. 

Bà Trần Thị Diễm Châu - Chủ tịch Hội LHPN huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ - bộc bạch: “Hằng năm, chúng tôi cố gắng thành lập thêm các tổ hợp tác, hợp tác xã nhằm tạo việc làm cho phụ nữ nông thôn, nhất là chị em làm công nhân hồi hương.

Chị Trần Hồng Nhiên (thứ hai, từ trái) đoạt giải 3 trong cuộc thi Phụ nữ khởi nghiệp tỉnh Hậu Giang năm 2023 với sản phẩm cà phê dừa - Ảnh: Huỳnh Lợi

Cả huyện chỉ có 1 công ty may, giải quyết việc làm cho khoảng 500 phụ nữ; một số tổ hợp tác về đan tre, nấu ăn chỉ tạo việc làm cho 10-20 người/tổ. Hội LHPN huyện cũng phối hợp với ngân hàng chính sách xã hội hỗ trợ vốn từ 10-40 triệu đồng để chị em buôn bán nhỏ hoặc sản xuất tại nhà. Do số chị em hồi hương nhiều nên tỉ lệ có việc làm ở quê nhà thấp, buộc phần lớn chị em phải quay trở lại Bình Dương, Đồng Nai, TPHCM làm công nhân”. 

Các nhà chuyên môn cho rằng, để phụ nữ vùng đồng bằng sông Cửu Long không phải ly hương, cần có giải pháp tổng thể, căn cơ để phát triển kinh tế, xã hội toàn vùng. Bên cạnh đó, UBND các tỉnh cần có chính sách khuyến khích doanh nghiệp đến đầu tư và sử dụng lao động tại chỗ, đồng thời khôi phục các làng nghề, tăng cường phát triển du lịch nông nghiệp... 

Huỳnh Lợi - Thanh Lâm