Tặng thưởng lý luận, phê bình: Trao cho tác phẩm... ít người biết

Lễ trao tặng thưởng các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật xuất bản năm 2020 được tổ chức vào tối 22/11, tại Hà Nội. Có 17 tác phẩm được Hội đồng lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương xét trao tặng thưởng, trong đó một tác phẩm đạt mức A, 6 tác phẩm đạt mức B và 10 tác phẩm đạt mức C.

Tác phẩm được trao giải mức A (Ảnh website Hội VHNT Đồng Nai)

Tặng thưởng mức A được trao cho tác phẩm Bến văn và những vòng sóng của nhà thơ Hữu Thỉnh, nguyên Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam.

Các tác phẩm đạt mức B gồm: Mấy vấn đề văn hóa: Suy nghĩ và đối thoại (Đinh Xuân Dũng), Đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng và lý luận thực tiễn nghệ thuật (Nguyễn Ngọc Thiện), Sóng đồng và cây núi (Lê Quang Trang), Kịch xiếc Việt Nam - Mấy vấn đề lý luận và thực tiễn (Nguyễn Ngọc Trúc), Hội đồng Lý luận, phê bình Văn học, nghệ thuật - Một năm nhìn lại (Đoàn Hải Yến) và cụm chương trình về văn học - nghệ thuật của nhóm tác giả Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật TPHCM.

Hầu hết tác phẩm được trao tặng thưởng mức A và B thoạt nghe... thật lạ. Người viết làm thao tác Google tựa sách "Bến văn và những vòng sóng", kết quả tìm được cho thấy, ngoài việc xuất hiện trong các bản tin tường thuật về lễ trao giải tối qua, tác phẩm này có thể tìm thấy trên website của Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai và trên một trang tin điện tử địa phương phía Bắc. 

Đây là tập tiểu luận phê bình của nhà thơ Hữu Thỉnh được in vào đầu năm 2020. Theo giới thiệu của tác giả Bùi Công Thuấn về tác phẩm trên website Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai, Bến văn và những vòng sóng gồm những bài diễn văn, phát biểu, tham luận của nhà thơ Hữu Thỉnh khi còn là Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam (bốn nhiệm kỳ từ 2000-2020); bên cạnh đó là các bài viết về chân dung nhà văn, nhà thơ nhiều thế hệ...

Trong số các tác phẩm được trao tặng thưởng, những tác phẩm có nhiều hơn sự kết nối cũng như nhận được phản hồi của bạn đọc thông qua tương tác mạng xã hội, trong phần nhận xét trên trang kinh doanh sách trực tuyến có thể kể đến: Du hành giữa các văn bản - Nguyễn Huy Thiệp và xã hội Việt Nam sau 1975 (Nguyễn Văn Thuấn), Những thời xanh tráng lệ (Nguyễn Thanh Tâm), Tố Hữu - Ngọn cờ đầu vẻ vang thơ ca cách mạng (PGS.TS Đoàn Trọng Huy). 

Những thời xanh tráng lệ (Nguyễn Thanh Tâm) được trao tặng thưởng mức C

Các tác phẩm còn lại có tựa được tìm thấy trên các trang kinh doanh sách trực tuyến, nhưng nhiều tựa đối với bạn đọc thuần túy sẽ là cảm giác "không biết mua ở đâu". Và nếu không được vinh danh lần này, bạn đọc cũng có thể... không biết có sự tồn tại của các tác phẩm này.

Lý luận phê bình văn học là một bộ phận không thể thiếu để thúc đẩy sự phát triển của văn học - nghệ thuật. Sự im vắng của các tác phẩm này trên kệ sách cũng như đã không có được sức lan tỏa quả là một điều đáng tiếc. Tặng thưởng có giúp tác phẩm đến với công chúng nhiều hơn hay không - vẫn là điều khó nói...

Hoàng Hạc