Tân Hiệp Phát tài trợ cho chương trình trao giải thưởng cho mình: Luật sư nói gì?

Hội khoa học kỹ thuật An toàn thực phẩm Việt Nam vừa tổ chức lễ công bố thương hiệu thực phẩm an toàn, tin dùng 2016 (Vietnam Good Food).

Trong danh sách các sản phẩm được công bố là an toàn và tin dùng này xuất hiện hai sản phẩm của Tập đoàn Tân Hiệp Phát (nay là Number One) - doanh nghiệp "nổi tiếng nhất Việt Nam" năm 2015 với  "vụ án con ruồi 500 triệu" mà những tranh cãi còn kéo dài đến nay. Điều đặc biệt, một trong 3 nhà tài trợ chính của chương trình lại chính là doanh nghiệp Tân Hiệp Phát.

Đứng ra tài trợ cho một chương trình trao giải thưởng cho mình một cách công khai như vậy, cả Tân Hiệp Phát và đơn vị tổ chức vấp phải phản ứng từ người tiêu dùng.

Trao đổi với Phụ nữ TP.HCM, Luật sư Phạm Công Út - Đoàn LS TP.HCM đã có những chia sẻ pháp lý về vấn đề này.

Sự mờ ám...

Việc một doanh nghiệp đứng ra tài trợ cho chương trình trao thưởng cho chính mình có vi phạm luật cạnh tranh hay không? Luật sư Út cho rằng trong luật cạnh tranh không quy định rõ ràng, song có thể thấy sự mờ ám ở đây.

"Nếu nói vi phạm, luật cạnh tranh không quy định cụ thể. Cái mờ ám ở đây là sản phẩm của những nhà tài trợ sẽ có những đặc quyền như hình ảnh để đầu to hơn, sản phẩm rõ ràng hơn, nằm ở vị trí đầu tiên, vị trí vàng... còn những thương hiệu khác thì để nhỏ hơn, thậm chí không có sản phẩm đính kèm chẳng hạn.

Hai nữa là ban tổ chức đưa ra trên 1000 sản phẩm cho người tiêu dùng bình chọn. Không thể có một người tiêu dùng nào có thể dùng trọn vẹn, thường xuyên 1000 sản phẩm ấy để biết được sản phẩm nào uy tín, thành ra lấy ý kiến của người tiêu dùng không được khách quan, không chính xác.

Thứ ba là hơn 5000 người bình chọn, tuy nhiên hơn 5000 người này gồm những ai là vấn đề dư luận cần biết. Hơn 5000 người này là thật hay ảo, hay là một nhóm người ngồi  thay 5000 người này ngồi đánh phiếu bình chọn?", luật sư Út đặt câu hỏi.

Một vấn đề nữa được luật sư Út nhắc đến là sự nhầm lẫn giữa "Hội" và "Viện": "Đây là tổ chức của một Hội chứ không phải Viện, các thông tin đưa là của Viện, nhưng sau đó người ta tìm hiểu ra, bên Viện người ta đính chính là không phải của Viện mà của một tổ chức hội...

Vậy là đưa ồn ào lên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm lấy lại hình ảnh của một doanh nghiệp đã bị thất sủng trong mắt người tiêu dùng?", luật sư nói.

Được gì và mất gì!

Theo Luật sư Út, cuộc bình chọn này không mang lại một giá trị vật chất nhưng phải bỏ vật chất để mua và nó mang lại một tác dụng ngược lại.

"Cái này mấy ngày nay đã thấy rõ ràng rồi. Đơn vị tổ chức bình chọn là ai, ai vinh danh.... và thiệt hại uy tín của ai? Thiệt hại uy tín của chính cơ quan tổ chức bình chọn này. 

Với những sản phẩm người tiêu dùng đã không công nhận từ trước đó đến hiện tại và có thể trong tương lai, người tiêu dùng không vì vấn đề vinh danh đó để người ta tin tưởng.

Thế nhưng ở đây người ta bắt đầu cười cơ quan tổ chức bình chọn này. Nếu mà lần sau cơ quan này đứng ra tổ chức tiếp thì các doanh nghiệp đứng đắn họ không tham gia, anh đã bị xã hội cười chê rồi, mang danh nghĩa của anh những nhà sản xuất doanh nghiệp đứng đắn họ không tham gia nữa", theo Luật sư đó là cái "mất".

Không chỉ dừng lại ở việc cơ quan tổ chức chương trình bị cười chê mà còn ảnh hưởng xấu đến xã hội nếu những sản phẩm được vinh danh không tốt như họ tưởng.

"Đối với luật hình sự, người ta không quy định chế tài đối với những hành vi tổ chức như thế này nếu họ có giấy phép. Còn nếu nói đến cách quản lý ở các mặt khác như truyền thông, quản lý ngành, ngành ngang hay ngành dọc họ có chức năng đó hay không, có được cấp phép hay không thì có thể xem xét ở góc độ hành chính.

Thế nhưng, vấn đề đặt ra, khi anh vinh danh cho một doanh nghiệp nào đó nếu sản phẩm của anh vinh danh mang lại hậu quả xấu xa cho xã hội, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người thì các anh có chịu trách nhiệm hay không?".

Về điều này, vị Luật sư TP.HCM so sánh: "Ở đây tôi nói đùa rằng những cuộc tổ chức này thuộc về các công ty. So sánh thì có công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty trách nhiệm vô hạn, nhưng những tổ chức sự kiện vinh danh như thế này là thuộc loại công ty vô trách nhiệm.

Tức là "anh" quảng bá, vinh danh người ta nhưng thiệt hại xảy ra anh không chịu trách nhiệm, người chịu trách nhiệm lại chính là nhà sản xuất. Tức là vô trách nhiệm chứ không phải là trách hữu hạn hay vô hạn nữa... ", Luật sư Út chia sẻ.

Tân An