Tái bản hàng loạt tác phẩm văn chương

Nhộn nhịp tái bản

Nắm bắt được tình hình này, gần đây các nhà làm sách liên tục tái bản những tác phẩm văn chương đang được nhiều độc giả săn lùng như: Zarathustra đã nói như thế, Nếu một đêm đông có người lữ khách, bộ hai quyển sách Hảo nữ Trung Hoa và Thiên táng của Nhã Nam; Đêm Chile, Người đàn bà trên cồn cát, Người chậm… của Bách Việt; Tô tem sói, Huynh đệ của Goodbooks hay bộ các tác phẩm thiếu nhi tiêu biểu thuộc Tủ sách vàng của Kim Đồng.

Đối với độc giả, đây là cơ hội để họ sở hữu những tác phẩm giá trị lâu nay bỏ lỡ. Nếu không có những cơ hội tái bản này, thì họ phải mua với giá chợ đen bị đôn lên rất nhiều lần so với giá bìa ở thời điểm xuất bản. Đơn cử hai tác phẩm của tác giả Hân Nhiên - Hảo nữ Trung Hoa và Thiên táng - luôn thuộc top đầu đội giá. Từng có lúc, muốn sở hữu hai tác phẩm này, người đọc phải trả gấp 10 lần giá bìa, với số lượng rất hạn chế. 

Tác phẩm Thương nhớ mười hai của nhà văn Vũ Bằng thuộc Tủ sách vàng được tái bản sau hơn 25 năm

Việc tìm kiếm và chuyển đổi sở hữu những quyển sách hiếm cũng là một ngành kinh doanh có khả năng sinh lời cao, từ đó ít nhiều những tiệm sách cũ truyền thống, hay các tài khoản mạng xã hội thường xuyên đăng tải thông tin săn lùng những tựa sách hiếm. 

Không bỏ lỡ cơ hội, các cá nhân hay nhà làm sách lậu cũng “bắt tay” vào quy trình tung những tựa sách đang “sốt”, nhằm giải tỏa cơn “khát” của độc giả. Đó có thể là việc sao chép, scan lại toàn bộ sách thật như nguyên gốc; hoặc thay đổi hoàn toàn “diện mạo” (sách làm lại) từ cách dàn chữ, sang trang, đến bìa sách sao cho hợp thẩm mỹ với thời điểm hiện tại. Kết hợp với trào lưu thích sưu tầm bản đặc biệt, những sản phẩm làm lại này thường được làm thủ công với số lượng ít, phổ biến trong giới quen biết dưới dạng bìa cứng, và những thay đổi thức thời hơn so với ngày xưa.

Một số bản sách thì được làm dạng “lưu hành nội bộ” tuồn ra ngoài. Như trường hợp của cuốn Hảo nữ Trung Hoa, một độc giả đã bị lừa mua bản sách làm lại đến 700.000 đồng (hơn gấp 10 lần giá bìa), và đây cũng là lý do khiến Nhã Nam quyết định tái bản bộ hai quyển sách này, nhằm hạn chế sự chi phối thị trường của những tác phẩm không có bản quyền. Trong khi đó, tác phẩm Chết giữa mùa hè của Yukio Mishima bị một cá nhân riêng lẻ làm lại trước cả khi Tao Đàn mua bản quyền dịch của dịch giả Nguyễn Nam Trân, gây nhiều ảnh hưởng đến doanh thu của nhà phát hành.

Hướng đi lợi cả đôi đường

Về phía các nhà làm sách, việc tái bản những đầu sách trước đây thực tế là một bài toán khó, giữa việc cân chỉnh sức hút ban đầu và số lượng thực mua sau khi đã tái bản. Trước những đợt xuất bản này, Nhã Nam cũng từng thử nghiệm với Ác quỷ Nam Kinh - một tác phẩm kinh dị nổi bật của cố nhà văn Mo Hayder - trước đó cũng được săn tìm gắt gao, thế nhưng khi tái bản, số lượng bán ra khá ảm đạm. Trong khi đó, Nếu một đêm đông có người lữ khách, chỉ sau ba tháng tái bản với 1.200 cuốn bìa cứng, toàn bộ số sách đã được bán hết. Tác phẩm này lại “tái” khan hiếm.

Nếu một đêm đông có người lữ khách vừa tái bản đã tái khan hiếm

Có thể Việc kết hợp giữa tái bản và làm mới dưới dạng ấn bản đặc biệt bìa cứng là hướng đi rất nhiều tiềm năng, giúp thu hút sức mua từ phía độc giả. Có thể thấy sự thành công của hướng đi này với Nếu một đêm đông có người lữ khách, Mình nói chuyện gì khi mình nói chuyện tình, Zarathustra đã nói như thế của Nhã Nam hay Tủ sách vàng kỷ niệm 25 năm được in dưới dạng khổ bỏ túi, vừa có giá trị hoài niệm, mặt khác, lại có giá trị trưng bày. 

Tái bản những tác phẩm nhiều giá trị, có thể thấy là một hướng đi tiềm năng, nhiều ưu thế hơn so với mua bản quyền, và khai thác những tựa sách mới. Với những phản hồi có sẵn từ phía người đọc, các công ty xuất bản sở hữu một lượng dữ liệu gần như rõ ràng về mặt tiềm năng của các đầu sách này. Kết hợp với việc làm bản đặc biệt nổi lên gần đây, đó dường như là sự đầu tư mang tính ổn định của các thương hiệu nổi tiếng và có uy tín với bạn đọc. Đây được xem là một hướng đi lợi cả đôi đường khi các tác phẩm vừa được hồi sinh, độc giả không phải khó khăn tìm nguồn khan hiếm, và giới xuất bản lại không quá âu lo bài toán mạo hiểm doanh thu - vốn là yếu tố quyết định trong việc phát hành các tựa sách mới.

Thuận Phát