Tắc nghẽn mạch máu não - không nên coi thường

13/01/2018 - 09:00

PNO - Bệnh được biết đến với tên tiếng Nhật là bệnh lý Moyamoya, xảy ra chủ yếu ở trẻ em từ 10-14 tuổi; ở người lớn tuổi từ 40 và thường xảy ra ở phụ nữ.

Bệnh do tắc nghẽn mạch máu trong sọ mãn tính khiến não bị thiếu máu cục bộ, hoặc gây vỡ các mạch máu tăng sinh bất thường ở vùng nhân xám gây xuất huyết nội sọ. Nguyên nhân đến nay vẫn được cho là vô căn.

Biểu hiện lâm sàng thường gặp của bệnh lý Moyamoya là các triệu chứng thiếu máu não: đau đầu, ngất, tê tay chân… Các triệu chứng có thể xuất hiện nhiều lần,  dẫn đến mất vận ngôn, mù vỏ não hoặc yếu liệt nửa người. Trong nhiều năm khởi phát, bệnh có thể gây xuất huyết trong não, nhồi máu não và đôi khi động kinh, thậm chí có thể dẫn đến tình trạng đời sống thực vật.

Bác sĩ thường dựa trên các phương tiện chụp mạch máu não, cộng hưởng từ hoặc cắt lớp vi tính nhằm chẩn đoán bệnh, cũng như các tổn thương não như nhũn não hoặc xuất huyết não.

Kỹ thuật chụp xạ hình tưới máu não đánh giá tình trạng tưới máu não trước và sau diamox test nhằm xác định bệnh nhân có chỉ định phẫu thuật bắc cầu động mạch não hay không.

Tac nghen mach mau nao - khong nen coi thuong
 

Bệnh Moyamoya thường được chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý mạch máu não khác như: dị dạng mạch máu não, túi phình động mạch não hoặc các bệnh lý tắc nghẽn mạch máu não khác. Bệnh nhân nên đến khám chuyên khoa thần kinh nếu xuất hiện các triệu chứng thần kinh sớm như: đau đầu kéo dài, hay bị ngất, cơn choáng thiếu máu não (như tê hoặc yếu tay chân, yếu nửa người thoáng qua), động kinh hoặc các triệu chứng khiếm khuyết thần kinh khác.

Phác đồ điều trị bệnh Moyamoya thường phụ thuộc vào mức độ tiến triển của bệnh. Trường hợp có triệu chứng nhẹ chỉ cần điều trị nội khoa. Triệu chứng nặng hơn thường được phẫu thuật bắc cầu động mạch.

Hầu hết các trường hợp (77%) được điều trị phẫu thuật vì đã được chứng minh hiệu quả hơn không phẫu thuật. Cơn thiếu máu cục bộ và huyết khối có thể được điều trị bằng cách sử dụng thuốc kháng ngưng tập tiểu cầu - có thể cải thiện triệu chứng bệnh lý Moyamoya.

Tac nghen mach mau nao - khong nen coi thuong
Hình chụp xạ hình tưới máu não

Phẫu thuật bắc cầu động mạch não trực tiếp được xem là phương pháp điều trị tối ưu hiện nay, được áp dụng rộng rãi trên thế giới để điều trị bệnh Moyamoya. Đây là phương pháp phẫu thuật nối giữa động mạch trong và ngoài sọ, cụ thể là giữa động mạch thái dương nông và động mạch não giữa, với tỷ lệ an toàn cao, tai biến phẫu thuật chỉ khoảng 1%. Tỷ lệ thành công cầu nối mạch máu hơn 95%, tỷ lệ cải thiện triệu chứng lâm sàng 91,8% trong năm đầu sau phẫu thuật.

Từ cuối năm 2008 đến nay, khoa Phẫu thuật thần kinh Bệnh viện Chợ Rẫy đã thực hiện vi phẫu thuật bắc cầu động mạch não trong và ngoài sọ trực tiếp trên 50 trường hợp bệnh Moyamoya; kết quả ghi nhận thành công trong việc tái tạo tuần hoàn não, cải thiện được triệu chứng lâm sàng, do cung cấp máu cho vùng não bị thiếu máu.

Tiến sĩ bác sĩ Trần Minh Trí

khoa Phẫu thuật Thần kinh Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM

 

news_is_not_ads=
TIN MỚI