Tác dụng ngược khi tự ý bổ sung testosterone để có con

Bác sĩ Nguyễn Bá Hưng thăm khám cho 1 bệnh nhân nam

Ám ảnh “sức khỏe đàn ông”

Sau khi sinh con đầu lòng, vì công việc và cả nơi cư trú thay đổi nên anh D.V. và vợ thống nhất thực hiện “kế hoạch hóa gia đình”. Sau hơn 10 năm, khi cuộc sống ổn định, con trai đã lớn, vợ chồng anh tính có thêm thành viên nhỏ nhưng đợi mãi vẫn không có tin vui. Nghĩ tuổi đã gần 50, cơ thể lại gầy gò, thiếu sức sống, anh V. luôn ám ảnh về “sức khỏe đàn ông” của mình. Bạn bè hay trêu anh đến tầm này đã “vô hại” khiến anh càng suy nghĩ hơn.

Tìm hiểu trên mạng, anh thấy rất nhiều sản phẩm được quảng cáo bổ sung testosterone cho nam giới, được chiết xuất từ những thành phần tự nhiên như hàu biển, cỏ cà ri, nhân sâm… Các sản phẩm này được giới thiệu có đủ nguồn gốc từ Nhật Bản, Mỹ, Úc… với mức giá từ vài trăm ngàn tới cả triệu đồng. 

Nhiều người bán hàng khẳng định nếu không tăng testosterone sẽ trả lại tiền càng khiến anh V. quyết tâm sử dụng với mong muốn tinh trùng khỏe mạnh và nhanh chóng có con. Đều đặn uống trong vòng hơn nửa năm, dù cảm thấy có vẻ “sung sức” hơn song tin vui vẫn chưa đến với gia đình anh. Lúc này, vợ chồng anh quyết định tới bệnh viện để thăm khám. Kết quả bất ngờ, lượng tinh trùng của anh V. còn rất ít và yếu. Việc tự ý bổ sung testosterone là 1 nguyên nhân dẫn tới tình trạng này. 

Bác sĩ Nguyễn Bá Hưng - Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội - cho biết, testosterone là nội tiết tố quan trọng đối với nam giới. Nó không chỉ là chất giúp phát dục, duy trì sự sung mãn khỏe mạnh về thể chất, tăng ham muốn, hưng phấn khoái cảm tình dục cho nam giới mà còn giúp tăng cường khả năng sinh tinh, trưởng thành của tinh trùng.

“Testosterone có ý nghĩa quan trọng như vậy nhưng không có nghĩa, cứ muốn tinh trùng khỏe mạnh hơn, muốn sức khỏe tình dục cải thiện là có thể bổ sung nội tiết tố này một cách tùy ý” - bác sĩ Nguyễn Bá Hưng nhấn mạnh và chia sẻ đây là 1 trong những sai lầm phổ biến hiện nay. 

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và các hiệp hội chuyên ngành đã nhiều lần khuyến cáo: “Không sử dụng testosterone cho đàn ông ở cặp vợ chồng vô sinh, hay những người còn mong muốn có con”. Dù vậy, theo bác sĩ Nguyễn Bá Hưng, không chỉ có người dân mà ngay cả nhiều bác sĩ không phải chuyên ngành sinh sản cũng mắc phải sai lầm này. Cách đây vài năm, bác sĩ Nguyễn Bá Hưng cũng từng thăm khám cho 1 cặp vợ chồng hiếm muộn ở Hà Nội. Người chồng được 1 bác sĩ đồng nghiệp nhưng không cùng chuyên ngành kê bổ sung testosterone khiến tình trạng tinh trùng suy giảm nghiêm trọng và càng khó có con.

Nguy cơ vô sinh 

Bác sĩ Nguyễn Bá Hưng phân tích, testosterone được sản xuất chủ yếu ở tinh hoàn, chỉ có một lượng nhỏ do vỏ ngoài của tuyến thượng thận tạo nên. Để xác định với 1 trường hợp có nên bổ sung testosterone hay không, các bác sĩ sẽ phải đánh giá nồng độ chất này có trong cơ thể.

Nếu nồng độ thấp, các bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp làm tăng testosterone theo cơ chế nội sinh, tức kích thích tinh hoàn tạo ra testosterone để sinh tinh và giúp tinh trùng khỏe mạnh hơn. Nếu bổ sung testosterone từ bên ngoài vào, có thể làm tăng lượng testosterone trong máu nhưng lại không làm tăng được testosterone trong tinh hoàn nên không sinh tinh được mà lại gây ra tác dụng ngược, khiến tinh hoàn lười làm việc, dẫn tới sự suy giảm khả năng sinh tinh, thậm chí nếu bổ sung testosterone liều cao và kéo dài sẽ làm ngừng sinh tinh. 

Mới đây, bác sĩ Nguyễn Bá Hưng vừa tiếp nhận 1 trường hợp nam bệnh nhân vô sinh do bổ sung testosterone kéo dài. Theo đó, do đã có 2 con, người đàn ông ngụ ở Hà Nội quyết định bổ sung testosterone để cải thiện đời sống chăn gối, dù biết trước các tác dụng phụ có thể đối mặt, do bác sĩ đã phân tích. Tuy nhiên, sau vài năm, gia đình lại mong muốn có thêm con nên anh tới kiểm tra sức khỏe sinh sản. Sau khi kiểm tra thì thấy người này không còn tinh trùng, bác sĩ đã phải rất vất vả sử dụng nhiều loại thuốc điều trị khác nhau nhưng không thể cải thiện. 

Từ thực tế này, bác sĩ Nguyễn Bá Hưng cảnh báo các “đấng mày râu” không nên tự ý, tùy tiện bổ sung testosterone vì có thể để lại hậu quả nặng nề tới khả năng sinh sản. Sử dụng testosterone sau một vài tháng đã có thể khiến lượng tinh trùng suy giảm rõ rệt. Bên cạnh đó, sử dụng testosterone liều cao có thể gây ra một số tác hại nguy hiểm khác tới sức khỏe như tăng hồng cầu, rối loạn đông máu. Một số trường hợp hiếm gặp do sử dụng liều cao là gây ra hội chứng “quá kích” như phù da bìu, phù da bao quy đầu, tràn dịch màng tinh hoàn… 

 Huyền Anh