Syria tạm ngừng bắn, Tướng Mỹ thừa nhận sai lầm ở Trung Đông

Trong một động thái khá bất ngờ, quân đội Syria ngày 29/4 tuyên bố thực thi một cơ chế ngừng bắn tạm thời tại một số khu vực gần thủ đô Damascus và ở tỉnh Tây Bắc Latakia của nước này sau nửa đêm.

Bộ tổng tư lệnh quân đội Syria đã tuyên bố, lệnh ngừng bắn được gọi là "cơ chế yên tĩnh", sẽ có hiệu lực từ 1h sáng ngày 30/4 (5h giờ Việt Nam) và sẽ kéo dài 24 giờ ở khu vực Đông Ghouta, phía Đông thủ đô Damascus, và kéo dài 72 giờ ở các khu vực nông thôn phía Bắc Latakia.

Tuyên bố nêu rõ, mục đích của biện pháp này là nhằm ngăn chặn việc các nhóm vũ trang tìm cách kéo dài căng thẳng và bất ổn, cũng như kiếm cớ để tấn công các mục tiêu dân sự.

Quân đội Syria.

Tuy nhiên, tuyên bố không đề cập đến thành phố Aleppo, nơi đang trải qua tình trạng bạo lực tồi tệ nhất.

Về việc ngừng bắn này, theo các nguồn tin ngoại giao cho biết Nga và Mỹ đã nhất trí về cơ chế trên để duy trì thỏa thuận ngừng bắn tại Latakia và các vùng ngoại ô Damascus.

Việc đạt được một cơ chế ngừng bắn tạm thời đã giúp cho thấy có sự hạ nhiệt, bớt căng thẳng với một vài nhóm đối lập nhưng đây cũng là đòn tâm lý chiến làm phân hóa và rệu rã tinh thần đối phương.

Tuy nhiên, trên thực tế, các nhà quan sát quân sự và nhân đạo nhận định quân đội Syria sắp siết vòng vây quanh thành trì Aleppo của quân nổi dậy. Bà Valerie Szybala - giám đốc điều hành Viện Syria, tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận có trụ sở ở Mỹ - cho rằng những vụ không kích nhằm vào các mục tiêu và cơ sở dân sự tại Aleppo gần đây là dấu hiệu cho thấy Damascus sẵn sàng ra tay.

Kênh Fox News nhận định rằng: Nếu thành phố lớn nhất Syria bị quân chính phủ bao vây, tình hình chiến lược ở Syria có thể thay đổi chóng vánh theo chiều hướng xấu đi, không chỉ đối với người dân Syria mà cả với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama.

Ngoài Aleppo, quân đội Syria còn lên kế hoạch tấn công vào các thành phố Deyr ez-Zora và Raqqa - 2 thành trì của IS. Ông Alexei Borodavkin, đại diện thường trực Nga tại Văn phòng Liên Hiệp Quốc và các tổ chức quốc tế khác ở Geneva, đưa ra thông tin trên hôm 28/4.

Đòn chiến này rất căng thẳng nó phân hóa và làm rệu rã tinh thần đối phương (Mỹ, Thổ, IS, đối lập....) hiện nay tại Syria.

Mỹ nhận sai lầm ở Trung Đông

Về phía Mỹ, trước trận quyết chiến tại Aleppo, hôm 27/4, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel lên tiếng thừa nhận, việc Mỹ can thiệp quân sự vào năm 2003 nhằm lật đổ chính quyền Iraq hoàn toàn là sai lầm lớn.

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cho rằng, việc Mỹ lật đổ chính quyền Iraq, lật đổ đảng Baath và dùng quân đội để áp đặt thể chế và dân chủ theo kiểu phương Tây tại Iraq là một sai lầm lớn.

Một em bé được cứu sống từ đống đổ nát ở Aleppo hôm 28-4 Ảnh: REUTERS

"Cuộc chiến Iraq năm 2003 hoàn toàn là một sai lầm và mối đe dọa ở Iraq không phải là cố Tổng thống Saddam Hussein", ông Hagel thừa nhận.

Tại thời điểm đó, ông Saddam đã mất quyền kiểm soát trên 30% khu vực phía Bắc Iraq do lực lượng người Kurd kiểm soát, trong khi Liên hợp quốc đã kiểm soát hệ thống khai thác dầu mỏ và cung cấp nhiên liệu.

Ông Hagel cũng cho rằng, sai lầm này đã dẫn đến bất ổn và xung đột khu vực, trong đó có cả Syria và Libya đi cùng với xung đột sắc tộc, nội chiến, khủng hoảng kinh tế và sự ra đời, phát triển nhanh chóng mặt của hàng loạt các tổ chức khủng bố.

Theo ông, người Iraq hiện tại có thể tự quyết định nền dân chủ của chính họ, theo cách riêng của họ. Mỹ và Phương Tây chỉ nên khuyến khích nhân quyền, các nguyên tắc và giá trị dân chủ, chứ không nên áp đặt.

Ko phải tự dưng các cựu quan chức Mỹ lên tiếng nhận sai lầm về Trung Đông (Iraq, Lybi...) về quan điểm dùng cách mang cam, quân sự lật đổ thể chế cũ để áp đặt dân chủ Mỹ vào nơi đây. Điều này có nghĩa là Mỹ đã gián tiếp thừa nhận cuộc chiến tại Syria cũng y như thế. Đồng thời, Mỹ cũng nhận ra rằng Nga nói đúng, số phận của ông Assad hãy để người dân Syria quyết định.

Tại chiến trường Syria hiện nay, khi cuộc giao tranh giữa các lực lượng, phe phái diễn ra căng thẳng đã có nhiều dân thường bị thiệt mạng.