Syria bên bờ vực chiến tranh

Mỹ đã lên tiếng bác bỏ hành động quân sự đơn phương chống lại Syria và đang tham vấn với các đồng minh về khả năng tung đòn trừng phạt “giới hạn” trong vòng 24-48 giờ. Nhưng, cuộc chiến nếu xảy ra thì sẽ không đơn giản như vậy, phạm vi khói lửa chắc chắn sẽ lan rộng khắp Trung Đông, như Nga đã cảnh báo phương Tây.

Sơ đồ Mỹ và đồng minh phương Tây bố trí tàu chiến và máy bay tại Địa Trung Hải (ảnh: Guardian)

Syria đang bên bờ vực chiến tranh, một cuộc chiến mới “chồng” lên cuộc nội chiến kéo dài đã hơn hai năm ở đất nước này. Một cuộc chiến chia rẽ khối quốc gia Ả Rập và thế giới thành hai phe với lợi thế nghiêng về phía lực lượng nổi dậy Syria và sau lưng họ là các nước phương Tây.

Diễn biến Syria xảy ra mau lẹ, bắt đầu từ cáo buộc chính quyền của Tổng thống Assad sử dụng vũ khí hóa học ở ngoại ô Damascus ngày 21/8. Chỉ tám ngày sau, tình hình Syria biến chuyển khôn lường - cuộc nội chiến huynh đệ tương tàn nhanh chóng bị quốc tế hóa với lý do “bảo vệ dân thường Syria”, để Mỹ và phương Tây có cớ điều binh, lập trận. Tất nhiên, chính quyền của ông Assad, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ của Moscow và Tehran, không dễ gì buông súng chịu thua. Các nhà lãnh đạo Damascus, những ngày qua đã liên tục đưa ra các tuyên bố cứng rắn, thể hiện quyết tâm đối đầu với sự can thiệp từ bên ngoài.

Mỹ tuyên bố chính phủ Syria phải chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công vũ khí hóa học, trong khi các thanh sát viên vũ khí của Liên Hiệp Quốc (LHQ) vẫn tiếp tục đào bới ở Syria để củng cố chứng cứ. Các phương án quân sự được lãnh đạo Mỹ và phương Tây thông qua, trong đó có cả phương án đối phó khi quân chính phủ sử dụng kho vũ khí hạt nhân.

Thanh sát viên LHQ lấy mẫu điều tra cáo buộc chính phủ Syria sử dụng vũ khí hóa học - Ảnh: AP

Nhiều tàu chiến, tàu sân bay và máy bay, tên lửa đã sẵn sàng, nhưng Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 28/8 tuyên bố, ông vẫn chưa đi đến quyết định tấn công quân sự vào Syria, dù chính phủ Mỹ đã “kết luận” rằng chế độ Bashar al-Assad triển khai vũ khí hóa học.

Trong không khí dầu sôi lửa bỏng đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel lại đi Brunei họp Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) và dự kiến “tham dự đầy đủ các hoạt động” tại đây.

Tàu sân bay Mỹ đã có mặt tại Địa Trung Hải (ảnh: AFP)

Sự đối đầu với Syria đã lên đến đỉnh điểm trong bối cảnh có các dấu hiệu cho thấy Mỹ, Anh và Pháp ráo riết chuẩn bị tấn công trừng phạt đối với chế độ Damascus. Nhưng mãi đến ngày 28/8 Anh mới chuẩn bị dự thảo nghị quyết “cho phép áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ dân thường” tại Syria để trình lên cuộc họp của năm ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an LHQ vào hôm sau.

Diễn biến Syria nhanh chóng và quyết liệt, nhưng thất thường, phải chăng do “lý lẽ vẫn còn non” và bài học từ các cuộc chiến Iraq, Libya hay Kosovo trước kia vẫn chưa chìm vào lãng quên? Điều này thật khó đoán, nhưng có những điều không cần đoán là thị trường chứng khoán toàn cầu tụt dốc và giá dầu thế giới đạt mức cao nhất trong vòng sáu tháng qua khi “tiếng trống trận” càng lúc càng gần.

Dù Chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad đứng vững hay sụp đổ sau đòn đánh sấm sét của Mỹ và phương Tây, thì người chịu toàn bộ gánh nặng của cuộc chiến vẫn là người dân Syria, các bà nội trợ và nhất là trẻ em. Mỹ chưa đánh Syria, thì đã có hơn một triệu trẻ em phải tỵ nạn do cuộc nội chiến ở nước này.

VIỆT HƯNG
(Theo AFP, AP, CNN)