Suy thận vĩnh viễn vì thuốc giảm cân

Ngày 11/4, Bệnh viện (BV) Bình Dân cho biết, từ đầu năm đến nay, BV liên tục tiếp nhận các trường hợp nhập viện trong tình trạng chân tay sưng phù, xuất huyết tiêu hóa, khoang màng phổi có nhiều dịch, suy gan cấp, chức năng thận suy… 

Đi kèm những biểu hiện trên, chị T.T.M.N. (22 tuổi, ngụ tỉnh Bình Dương) còn rơi vào tình trạng rối loạn điện giải, đe dọa tính mạng. Các bác sĩ (BS) phải khẩn cấp triển khai các biện pháp cấp cứu cô gái trẻ. Dù giúp bệnh nhân vượt qua cơn nguy kịch nhưng chức năng thận của N. đã không thể phục hồi do những tổn thương vĩnh viễn. Từ nay, chị phải lệ thuộc vào máy chạy thận nhân tạo. Chị N. xuất viện với chỉ định của BS: định kỳ mỗi tuần phải đến BV lọc máu ba lần. 

Các bệnh nhân rơi vào tình trạng nguy kịch, phải lọc máu tại Bệnh viện Bình Dân TP.HCM do dùng thuốc giảm cân không rõ nguồn gốc - Ảnh: bệnh viện cung cấp

“Tôi làm lao công dọn vệ sinh cho tòa nhà văn phòng. Do mặc cảm mình mập (cân nặng 60kg, cao 1,5m), tôi đã dành dụm tiền mua thuốc giảm cân về uống”, N. chia sẻ. Những viên giảm cân này N. mua lại từ một người quen cùng chỗ làm và không biết nguồn gốc, thậm chí cả tên sản phẩm. Chị chỉ được rỉ tai đây là loại thuốc từ thảo dược, uống vào có thể giảm cân nhanh chóng mà lại đẹp da.

Tổng cộng N. đã mua 250 viên thuốc với giá 500.000 đồng và uống liên tục trong một tháng. Thời gian đầu sử dụng, chị cho hay mình đi tiểu nhiều hơn và giảm được 6kg. Nhưng sau đó, N. thường xuyên mệt mỏi, không ngủ được và phải nghỉ việc vì nhiều lúc cảm thấy không còn sức lực để làm gì. Đến trước tết vừa qua, N. bắt đầu phù hai mắt, sau đó lan ra mặt rồi đến tay chân.

Theo BS Lê Thị Đan Thùy, Trưởng khoa Lọc máu - Nội thận BV Bình Dân, nhiều trường hợp nhập viện cấp cứu trong bệnh cảnh suy thận và khai nhận có dùng viên giảm cân. Nhiều trường hợp trong số đó may mắn được điều trị kịp thời, chức năng thận khôi phục, người bệnh đã trở lại với cuộc sống bình thường. Tuy nhiên,  có ba nữ bệnh nhân bị tổn thương thận không thể hồi phục, trong đó có trường hợp của N.

Trong hai bệnh nhân còn lại, một trường hợp cũng uống viên giảm cân và một trường hợp sử dụng trà giảm cân, bột giảm cân không rõ nguồn gốc, mua qua mạng. “Đáng lưu ý là tình trạng suy thận đều diễn tiến rất nhanh, chỉ sau khoảng hơn một tháng sử dụng các sản phẩm này. Người dùng đi tiểu nhiều hơn bình thường, mất khoảng 10% trọng lượng trong chỉ khoảng một, hai tuần và tiếp theo rơi vào tình trạng suy đa cơ quan như suy thận cấp, suy gan cấp, cơ thể mệt mỏi, phù toàn thân…”, BS Thùy nói.

Hiện có nhiều sản phẩm giảm cân đang được rao bán tràn lan trên mạng. Các sản phẩm này luôn được quảng cáo là giảm cân nhanh, giữ cân ổn định, an toàn với chiết xuất thảo dược, được nhiều người tin dùng... Theo BS, đặc điểm chung của các sản phẩm này chỉ là làm lợi tiểu gây mất nước, làm sụt cân nhanh để đánh trúng tâm lý muốn giảm cân thần tốc của nhiều người. Nguy hiểm hơn, một số sản phẩm làm tăng nguy cơ tai biến, huyết áp và đặc biệt nguy hiểm là có độc tính làm phá hủy cầu thận không thể phục hồi.

“Y văn từng ghi nhận các trường hợp suy thận mạn do dùng sản phẩm có chứa a-xít aristolochic 1. Đây là chiết xuất từ cây phòng kỷ có độc tính cao và đã được chứng minh có liên quan tới suy thận mạn do gây hủy hoại tổ chức kẽ, hoại tử tiểu quản thận và ung thư gan”, BS Thùy giải thích thêm. BS khuyến cáo người tiêu dùng thận trọng khi sử dụng sản phẩm giảm cân. Việc giảm cân phải hiểu là vấn đề trị liệu và cần kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng, tăng cường vận động và cần có thời gian. Người muốn giảm cân chỉ nên sử dụng các sản phẩm hỗ trợ có thành phần, nguồn gốc rõ ràng và phải được BS tư vấn, theo dõi. 

Nam Anh