Sức sống mới của Cánh diều 2024

"Trẻ hoá" Cánh diều

So với năm ngoái, lượng phim điện ảnh dự thi năm nay nhiều hơn, phong phú hơn về thể loại, đề tài, hình thức đầu tư - sản xuất. Dòng phim nhà nước - sau thời gian lép vế về số lượng so với phim tư nhân - đã có sự đột phá với 5 phim: Đào, phở và piano; Hồng Hà nữ sĩ; Vầng trăng thơ ấu; Bà già đi bụi; Sao xanh nơi biển sóng.

Phim Mai là ứng viên sáng giá nhất ở các hạng mục của mùa giải Cánh diều năm nay

Giải năm nay cũng ghi nhận lần đầu ra quân của nhiều “tân binh” như đạo diễn Andy Nguyễn, Lưu Thành Luân, Vũ Khắc Tuận, Nguyễn Ngọc Lâm, Vũ Thành Vinh, Phạm Ngọc Lân. Cuộc chạy đua giữa họ với những người từng đem phim chinh chiến ở Cánh diều như Trấn Thành, Lê Thanh Sơn, Nguyễn Hữu Tuấn, Mai Thu, Hoàng Tuấn Cường, Đoàn Nhất Trung, Khương Ngọc mang đến mùa giải mới với lượng đề tài dồi dào, cách kể phong phú và tay nghề đa dạng.

Nhiều chủ đề mới được đưa lên màn ảnh như mặt trái mạng xã hội (phim Fanti, Live: Phát trực tiếp), truyền thuyết kinh dị dân gian (phim Quỷ cẩu), cuộc chiến giữa người và quái thú (phim Móng vuốt), hậu trường nghệ sĩ Việt ở hải ngoại (phim Đóa hoa mong manh). Một số phim có cách làm mới lạ như dùng ký tự dạng hình ảnh (emoji) thay thoại (phim Fanti), cô lập bối cảnh (phim Án mạng lầu 4), chủ đề xuyên không (phim Gặp lại chị bầu).

Ở mảng phim truyền hình, cuộc đua không còn là sự cạnh tranh giữa dòng phim dài tập của hãng VFC với các đài truyền hình phía Nam nữa mà mở rộng ra dòng phim bộ (series) trực tuyến. Với lợi thế về kinh phí, các series trực tuyến như Tết ở làng địa ngục, Đi về phía lửa, Nhà mình lạ lắm thể hiện cách làm mới mẻ, công phu, hiện đại từ chỗ chọn câu chuyện, bối cảnh đến cách kể.

Tết ở làng địa ngục là series hiếm hoi chọn thể loại kinh dị, Đi về phía lửa khai thác sâu khía cạnh nghề nghiệp của lính cứu hỏa, Nhà mình lạ lắm kể câu chuyện về một gia đình mà các thành viên chỉ là đóng giả. Màu sắc mới ở mảng phim truyền hình còn đến từ sự có mặt của Điện ảnh công an nhân dân (phim Đội điều tra số 7) hay TFS tuy không là cái tên mới nhưng tác phẩm Miền quên lãng lại là thử nghiệm mới của hãng với đề tài phim đi tìm kho báu đậm màu sắc ma mị.

Cuộc chiến tác giả - tác phẩm ở mảng phim điện ảnh, truyền hình năm nay hứa hẹn hấp dẫn khi lần đầu có thêm giải do khán giả bình chọn trên TikTok. Việc tận dụng nền tảng này để quảng bá giải cũng mang lại chất trẻ cho mùa giải 2024.

Cuộc đua hứa hẹn bất ngờ

Ngày mai (10/9), lễ trao giải sẽ diễn ra, những chủ nhân của mùa giải mới sẽ lộ diện. Đây là năm số lượng phim điện ảnh, truyền hình tham gia vượt trội, hứa hẹn cuộc đua tài hấp dẫn. Ở mảng phim truyện điện ảnh được quan tâm nhất, có 3 phim nhà nước là Vầng trăng thơ ấu, Bà già đi bụi, Sao xanh nơi biển sóng là ẩn số với công chúng vì chưa phát hành rộng rãi. Nhưng cả ba đều do những người từng đoạt giải Cánh diều vàng, Cánh diều bạc thực hiện nên có thể làm nên chuyện.

Trong 3 phim này, Bà già đi bụi gây chú ý hơn cả vì là phim dựa theo truyện ngắn cùng tên của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Câu chuyện phim đậm đặc chất miền Tây Nam Bộ. Đạo diễn của phim là Trần Chí Thành từng có phim Bình minh đỏ thắng giải Cánh diều bạc 2021.

Đào, phở và piano, bộ phim từng tạo ra hiệu ứng khán giả hiếm có

Tất cả những yếu tố này có sự tương đồng, gợi liên tưởng đến trường hợp phim Tro tàn rực rỡ của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên lên ngôi Cánh diều vàng năm ngoái. Tuy nhiên, ngoài Bà già đi bụi, Hãng phim truyện I còn có tác phẩm khác dự thi là Đào, phở và piano. Bộ phim này từng tạo ra hiệu ứng khán giả hiếm có, chất lượng phim cũng được kiểm chứng qua giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam 2023 nên khả năng Bà già đi bụi làm nên chuyện ở hạng mục dành cho tác phẩm khó xảy ra.

Ở dòng phim tư nhân, Mai là ứng viên sáng giá nhất. Sự hài hòa về cách kể, diễn xuất cảm xúc lẫn hiệu ứng phòng vé ở phim của Trấn Thành giúp Mai thành đối thủ đáng gờm với tất cả các phim khác hay dàn diễn viên khác. Phim tư nhân còn có 1 đại diện nổi bật là phim độc lập Cu li không bao giờ khóc. Chất lượng của phim này đã được khẳng định qua giải Phim dài đầu tay xuất sắc nhất tại Liên hoan phim Berlin lần thứ 74 và giải Phim châu Á hay nhất tại Liên hoan phim châu Á - Đà Nẵng 2024. Cánh diều là giải thưởng của hội nghề nghiệp, do đó công chúng chờ đợi góc nhìn của giám khảo trong nước có tương đồng với góc nhìn của giám khảo quốc tế ở trường hợp phim này không.

Với cuộc đua diễn xuất, tất nhiên lựa chọn của ban giám khảo sẽ khác với danh sách ứng viên tốp 5 được công bố trên fanpage của giải cho khán giả bình chọn nhưng cũng là cơ sở để dự đoán.

Thái Hòa - chủ nhân cú đúp Nam chính phim điện ảnh lẫn truyền hình Cánh diều 2023 - có tên ở hạng mục Nam diễn viên chính xuất sắc phim điện ảnh. Có điều lần này, vai diễn của anh trong Cái giá của hạnh phúc không gây ấn tượng bằng nên khó có chuyện tiếp tục đăng quang. Cơ hội đang chia đều cho Quyền Linh (phim Hai Muối), Tuấn Trần (phim Mai), Doãn Quốc Đam (phim Đào, phở và piano) và Anh Tú (phim Gặp lại chị bầu). Về phía nữ, Phương Anh Đào (phim Mai) là cái tên duy nhất nổi bật.

Trong khi mảng phim điện ảnh khá dễ đoán thì mảng phim truyền hình tương đối khó đoán vì sự đồng đều về diễn xuất lẫn hiệu ứng của tác phẩm. Lãnh Thanh, Quang Sự, Quốc Anh, Quang Tuấn, Nhan Phúc Vinh hay Lan Phương, Khả Ngân, Hoàng Hà, Nghệ sĩ ưu tú Kiều Anh, Thanh Hương đều ngang tài ngang sức. Nếu so về sức nặng vai diễn, Quang Sự và Nghệ sĩ ưu tú Kiều Anh (phim Gia đình mình vui bất thình lình) trội hơn. Song 1 phim có 2 diễn viên cùng thắng là điều ít thấy vì giải thưởng ở Việt Nam có xu hướng chia đều cho “cả làng cùng vui”.

Hương Nhu