Sự bùng nổ các bài hát do AI tạo ra: tranh cãi chưa hồi kết

Ca khúc Heart on My Sleeve do AI tạo ra, bằng cách sử dụng giọng hát của rapper Drake và The Weeknd

Bạn đã bao giờ tự hỏi liệu Ariana Grande có thể thể hiện một bài hát K-pop chưa? Hay bản hit When I Was Your Man của Bruno Mars sẽ vang lên như thế nào với giọng hát mượt mà của cố ca sĩ Michael Jackson? 

Những kịch bản này chắc chắn ít ai nghĩ tới trong nhiều năm trước, nhưng hiện tại nó dường như có thể xảy ra với sự ra đời của trí tuệ nhân tạo (AI). Thông qua phần mềm chuyển đổi giọng hát SoftVC VITS, người dùng có thể xử lý bất kỳ bản ghi âm giọng hát nào thành âm thanh giống hệt nghệ sĩ họ muốn.

Và rồi một loạt bài hát sử dụng phần mềm AI ra đời, tràn ngập trên các nền tảng như TikTok, YouTube và BiliBili (nền tảng phổ biến ở Trung Quốc). Một số người còn sản xuất các bài hát AI bằng cách lấy giọng ca của các nghệ sĩ.

Điển hình, tháng trước, 1 bài hát do AI tạo ra có tên Heart On My Sleeve từ giọng hát của rapper Drake và The Weeknd được lan truyền nhanh chóng trên nhiều nền tảng mạng xã hội. Ca khúc đã thu hút hơn 250.000 lượt stream trên Spotify, và 10 triệu lượt xem trên TikTok, trước khi bị Universal Music Group gỡ xuống. Điều đặc biệt là cả 2 nghệ sĩ nổi tiếng đều không liên quan đến bài hát.

Trong một tuyên bố, Universal Music Group cho biết: “Hệ sinh thái âm nhạc muốn đứng về phía nào? Phía nghệ sĩ, người hâm mộ và sự sáng tạo của con người, hay phía những kẻ giả mạo và từ chối trả công xứng đáng cho nghệ sĩ?”.

Sau vụ việc này, nhiều hãng thu âm lớn bắt đầu gióng lên hồi chuông cảnh báo, đồng thời bày tỏ lo ngại về việc AI học hỏi và bắt chước chất liệu âm nhạc có bản quyền của họ. Sự tranh cãi ngày càng có xu hướng tăng lên, với một bên ủng hộ và một bên phản đối gay gắt.

Một trong những ca sĩ nổi tiếng nhất trên nền tảng video Bilibili của Trung Quốc hiện nay là Stefanie Sun - nữ ca sĩ 44 tuổi người Singapore. Trên nền tảng tràn ngập các bản cover bài hát bằng nhiều phiên bản AI khác nhau của Sun, mô phỏng giọng hát của cô.

Một số video được xem nhiều nhất của AI Sun là những video cover các bản hit của ngôi sao nhạc pop Đài Loan Châu Kiệt Luân như Hair Like Snow (2005) với 1,9 triệu lượt xem, hay Love Before BC (2001) có gần 1,4 triệu lượt xem. 

Công ty quản lý của Stefanie Sun hiện không xem xét hành động pháp lý những người sử dụng giọng hát của nữ ca sĩ trái phép trong các bài hát AI tạo ra, do thiếu quy định liên quan

Các luật sư đã nêu lên những lo ngại vi phạm bản quyền về những ca khúc do AI tạo ra và phổ biến như trên mà không có sự cho phép của các nghệ sĩ. Theo truyền thông Đài Loan, công ty quản lý của Sun hiện không xem xét hành động pháp lý do thiếu quy định liên quan đến AI.

Trong một bài đăng trực tuyến, Sun trầm ngâm vẽ ra một tương lai đen tối cho các nghệ sĩ trong thời đại AI đang bùng nổ:

“Người hâm mộ của tôi đã chính thức đổi phe, và chấp nhận rằng tôi thực sự là một "ca sĩ ít người biết đến", trong khi nhân vật AI của tôi là một tên tuổi hot hiện tại. 

Ý tôi là, làm thế nào để bạn chiến đấu với một người đang phát hành album mới chỉ trong khoảng thời gian vài phút? Cho dù đó là ChatGPT hay AI hay bất kỳ tên nào bạn muốn gọi, thì tất cả những thứ trên đều hiện có khả năng bắt chước hoặc tạo ra nội dung độc đáo và phức tạp, bằng cách xử lý hàng tỉ khối thông tin và sắp xếp (nó) lại với nhau theo cách mạch lạc nhất”.

Có lập trường gay gắt hơn, rapper Ice Cube đã công khai tố cáo các bài hát AI trong một cuộc phỏng vấn và đe dọa sẽ kiện bất kỳ ai sử dụng giọng ca của anh mà không xin phép.

Tất nhiên, không phải nghệ sĩ nào cũng phản đối các bài hát do AI tạo ra, thậm chí một số người còn ủng hộ việc sử dụng nó.

Trong một cuộc phỏng vấn với Forbes, nhà sản xuất Timbaland đã chia sẻ kế hoạch thương mại hóa phần mềm AI để tạo ra “một cách kiếm tiền mới với chi phí thấp hơn”. Anh ấy ca ngợi những lợi ích của AI - một trong số đó bao gồm việc cho phép các nghệ sĩ đã thành danh thử nghiệm khả năng hợp tác tiềm năng bằng cách chia sẻ các bản sao AI giọng nói của họ với nhau, nhờ đó tiết kiệm thời gian khá lớn.

Thật khó để nói tương lai của các bài hát AI sẽ ra sao, chỉ chắc chắn một điều rằng nó sẽ tiếp tục gây tranh cãi không hồi kết.

Hương Chung