PNO - Mỗi năm, hàng trăm ngàn tấn hạt vi nhựa bị đổ vào lòng đại dương, trôi dạt theo các dòng hải lưu và dọc theo các bờ biển, gây ra tổn hại nghiêm trọng cho môi trường sinh thái. Điều đáng quan ngại là những hạt nhựa này hiện chưa được xếp vào nhóm hàng hóa độc hại.
Khi con tàu container có tên X-Press Pearl bốc cháy và chìm ở Ấn Độ Dương vào tháng 5/2021, Sri Lanka đã cảnh báo rằng 350 tấn dầu nhiêu liệu nặng (FO) từ con tàu này sẽ tràn ra đại dương, gây ra thảm họa môi trường cho các rạn san hô tự nhiên, và tác động đến nghề đánh cá của nước này.
 |
| Những hạt nhựa bên trong một con cá chết dạt vào bờ biển gần Wellawatta, Sri Lanka |
Sự cố nói trên đã được Liên Hiệp Quốc (LHQ) xếp vào loại “tai nạn hàng hải tồi tệ nhất” của Sri Lanka. Nhưng theo tổ chức này, tác động lớn nhất của nó không phải từ việc dầu FO hay các hóa chất nguy hiểm trên tàu - như axit nitric, xút (caustic soda) và methanol tràn ra biển - mà chính là từ việc làm đổ 87 container chứa đầy các “hạt vi nhựa” (những hạt nhựa có kích thước nhỏ bằng hạt đậu lentil) vào lòng đại dương.
Sau tai nạn này, các hạt vi nhựa với số lượng lên đến hàng tỷ đã trôi dọc theo bờ biển dài hàng trăm cây số của Sri Lanka, và dự kiến sẽ dạt vào đất liền qua các đường bờ biển Ấn Độ Dương từ Indonesia, Malaysia đến Somalia.
Ở một số nơi, những hạt vi nhựa nằm ở độ sâu 2m từ mặt nước biển gần bờ. Chúng cũng đã được tìm thấy trong xác của những con cá heo đã chết. Theo báo cáo của LHQ, khoảng 1.680 tấn hạt vi nhựa đã được thải xuống đại dương, và đây là vụ tràn nhựa lớn nhất trong lịch sử.
Năm 2020, cũng đã có ít nhất 2 vụ tràn hạt nhựa ra lòng đại dương. Ở vùng Biển Bắc, một container trên con tàu chở hàng MV Trans Carrier đã bị vỡ, làm đổ 10 tấn hạt vi nhựa xuống biển và trôi dạt vào bờ biển ở Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy.
Tại Nam Phi, một vụ tràn hạt nhựa khác đã xảy ra vào tháng 8/2020, sau một vụ tai nạn vào năm 2018, làm ảnh hưởng đến khoảng 2.000km bờ biển. Chỉ 23% trong số 49 tấn hạt nhựa bị đổ xuống biển đã được thu hồi.
 |
| Hải quân Sri Lanka dọn dẹp một bãi biển bị ô nhiễm do hạt vi nhựa trong vụ tràn dầu lớn nhất trong lịch sử của nước này, từ thảm họa tàu container X-Press Pearl |
Hạt vi nhựa là các hạt nhựa nhỏ có thể được làm bằng polyethylene, polypropylene, polystyrene, polyvinyl clorua và các loại nhựa khác. Khi được thải ra môi trường từ các nhà máy nhựa hoặc khi được vận chuyển khắp thế giới dưới dạng nguyên liệu thô đến các nhà máy, chúng sẽ chìm hoặc nổi, tùy thuộc vào mật độ các hạt và ở trong nước ngọt hay nước mặn.
Trong môi trường bên ngoài, chúng phân thành các hạt nano vốn có độc tính khá cao. Trong lòng đại dương, các hạt vi nhựa là chất gây ô nhiễm có nồng độ thấp (micropollutant) đứng thứ 2 xét theo trọng lượng, chỉ sau bụi lốp xe. Hàng năm, 230.000 tấn nhựa vi hạt được thải ra các đại dương trên thế giới.
Chim biển, cá và các động vật hoang dã khác thường nhầm hạt vi nhựa là thức ăn.
Giống như dầu thô, hạt vi nhựa là chất ô nhiễm khó phân hủy, và có thể trôi dạt theo các dòng hải lưu và dạt vào bờ biển trong vài chục năm. Hạt vi nhựa cũng là “bọt biển độc hại”, hút các chất độc hóa học và các chất ô nhiễm khác bám trên bề mặt của chúng.
“Bản thân các hạt vi nhựa này là một hỗn hợp các chất hóa học và chúng cũng là nhiên liệu hóa thạch. Chúng hoạt động như bọt biển độc hại, vì có rất nhiều hóa chất có hại trong lòng biển - như trường hợp của Sri Lanka - do kỵ nước nên đã bám trên bề mặt của những hạt vi nhựa này”, ông Tom Gammage - một quan chức của Cơ quan Điều tra môi trường (EIA), một tổ chức vận động vì môi trường quốc tế - giải thích.
Tuy nhiên, không giống như dầu hỏa, dầu diesel và xăng, hạt vi nhựa không bị đưa vào danh mục hàng hóa nguy hiểm của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO), mặc dù tác hại của nó đối với môi trường đã được biết đến trong 30 năm qua, theo một báo cáo năm 1993 của Cơ quan Bảo vệ môi trường thuộc chính phủ Mỹ.
Hiện, các nhà bảo vệ môi trường đang hợp lực với chính phủ Sri Lanka nhằm tạo ra sự thay đổi trong quy định nói trên, từ thảm họa tàu X-Press Pearl.
Nhân cuộc họp của Ủy ban Bảo vệ môi trường biển thuộc IMO tại Luân Đôn, Anh, dự kiến diễn ra trong tuần này, Sri Lanka đã kêu gọi đưa hạt vi nhựa vào nhóm hàng hóa nguy hiểm, và đã thu hút được sự ủng hộ của công chúng, với hơn 50.000 người đã ký vào bản kiến nghị.
Nhất Nguyên (theo The Guardian)
| Chia sẻ bài viết: |
Với hơn 112.000 người tử vong vào năm 2022 do cơ thể thừa mỡ, béo phì đang trở thành nguyên nhân gây tử vong ở Hàn Quốc.
Ít nhất 10 người thiệt mạng và 17 người khác bị thương khi chiếc xe buýt lao xuống khe núi ở tỉnh Lorestan, miền tây Iran, hôm 21/12.
Chính quyền địa phương cho biết, ít nhất 38 người đã thiệt mạng sau tai nạn giao thông "thảm khốc" giữa xe buýt và xe tải ở bang Minas Gerais của Brazil.
Các gia đình theo Kitô giáo ở Bethlehem - nơi Chúa Jesus sinh ra - lại đang trải qua thêm một mùa Giáng sinh u ám khi phải rời khỏi Bờ Tây.
Sáng sớm 21/12 (giờ địa phương), Thượng viện Mỹ đã chấp thuận áp đảo một dự luật ngăn chặn việc đóng cửa chính phủ.
Ngày 21/12, ít nhất 13 người thiệt mạng - chủ yếu là phụ nữ và trẻ em - trong hai vụ giẫm đạp khi đám đông tranh giành đồ từ thiện.
Nghiên cứu về loài bò sát này cung cấp cái nhìn sâu sắc về quá trình tái tạo ruột của con người.
Trong năm 2024, có 82 triệu bé gái và 69 triệu bé trai từ 193 quốc gia đã phải trải qua một số hình thức xâm hại và bạo lực tình dục.
Ngày 20/12, một cuộc khảo sát của chính phủ cho thấy 78,2% số người được hỏi cảm thấy lo lắng hoặc bồn chồn.
Trung Quốc đã giữ nguyên án tử hình đối với kẻ buôn bán trẻ em có tội ác gây chấn động cả nước, và khiến hàng chục nạn nhân bị tổn thương.
Những "lò" luyện thi hoa hậu hàng đầu ở Philippines sẽ đưa các thí sinh "nghìn máu" từ khắp nơi trên thế giới trở thành người chiến thắng.
Người dân ở Fukushima, Nhật Bản có thể phải chịu cảnh bị nêu tên trước công chúng nếu họ không tuân thủ các quy định về phân loại rác.
Ngày 20/12, 1 học sinh 7 tuổi đã thiệt mạng và nhiều người khác bị thương trong vụ tấn công bằng dao chưa từng có tại một trường học ở Croatia.
Hơn một nửa số người Hàn Quốc tin rằng việc trải qua cuộc sống mà không mà không có con vẫn có thể chấp nhận được.
Các phương tiện truyền thông địa phương cho biết, ít nhất 2 người đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương, sau khi một chiếc ô tô lao vào đám đông.
Giới chuyên gia lo ngại việc để các mô hình AI tương tác với giọng nói mô phỏng có thể dẫn đến những vụ lừa đảo khó nhận biết.
Nghiên cứu ở Hà Lan cho thấy, chứng khó đọc do đột biến DNA tác động đến cấu trúc não, có thể được truyền từ cha mẹ sang con cái.
Việc các cặp đôi tranh cãi về việc đặt tên cho con không phải là điều bất thường, nhưng hiếm khi phải ra tòa.
