Sở Y tế TPHCM yêu cầu Bệnh viện Truyền máu Huyết học rút kinh nghiệm trong tư vấn người bệnh

Bệnh viện Truyền máu Huyết học TPHCM

Bệnh viện chưa ghi nhận thuốc thay thế có tác dụng phụ

Bài viết "Nhận thuốc phải ký cam kết, bệnh viện bị khiếu nại lên Bộ Y tế" có đề cập đến Bệnh viện Truyền máu Huyết học TPHCM thay thế thuốc thải sắt Exjade 250mg (thuốc biệt dược gốc) bằng thuốc Deferox 500mg (thuốc generic). Hai loại thuốc (cùng một hoạt chất) này chênh lệch giá tới 14,6 lần khiến người bệnh lo lắng về hiệu quả điều trị của thuốc thay thế nên đã khiếu nại bệnh viện lên Bộ Y tế.

Đồng thời, người nhà của bệnh nhân bức xúc vì phải ký xác nhận vào phiếu tư vấn khi nhận thuốc điều trị cho con trai. Ngoài ra, một trong những nội dung ở phiếu tư vấn của Bệnh viện Truyền máu Huyết học ghi rõ: “Việc dùng cả thuốc chính hãng (Exjade) và thuốc tương đương sinh học (Duritex, Deferox...) để điều trị quá tải sắt là theo đúng yêu cầu của Sở Y tế và bảo hiểm y tế nhằm đảm bảo không vượt chi, giảm nguy cơ vỡ quỹ bảo hiểm y tế”.

Do đó, Sở Y tế TPHCM đã xuống làm việc và ghi nhận đúng là hiện tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học TPHCM có sử dụng thuốc Deferox 500 mg (thuốc generic) với giá trúng thầu 26.900 đồng/viên song song với thuốc Exjade 250 mg (biệt dược gốc) với giá trúng thầu 192.595 đồng/viên .

Cả 2 loại thuốc này đều có tác dụng thải chất sắt và chỉ định dùng thuốc thải sắt cho người mắc bệnh Thalassemia là hoàn toàn phù hợp với phác đồ điều trị hiện hành. Việc dùng thuốc biệt dược gốc Exjade 250 hay thuốc thay thế - Deferox 500 tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học là do bác sĩ chỉ định, căn cứ vào khả năng đồng chi trả của người bệnh. Hiện bệnh viện sử dụng song song 2 loại thuốc này cho bệnh nhân. Nhưng thuốc Exjade và thuốc Deferox có giá thành rất khác biệt.

Cũng theo báo cáo của Bệnh viện Truyền máu Huyết học TPHCM, qua gần 2 năm sử dụng thuốc Deferox 500, bệnh viện nhận thấy các bệnh nhân được chỉ định loại thuốc này vẫn đáp ứng hiệu quả điều trị và chưa ghi nhận tác dụng phụ nào do thuốc này gây ra.

Ông Hùng phải ký vào phiếu tư vấn này khi nhận thuốc thải sắt cho con trai mình

Rút kinh nghiệm khi tư vấn cho người bệnh

Sở Y tế dẫn chứng: “Như phản ánh trong bài báo Phụ nữ TPHCM, thuốc Exjade (thuốc biệt dược gốc) có giá cao hơn thuốc Deferox (thuốc generic) đến 14,6 lần". 

Nhiều loại thuốc khác cũng có sự chênh lệch giá tương tự như vậy, như hoạt chất Clopidogel 75mg gồm có thuốc Plavix (thuốc biệt dược gốc) có giá trúng thầu 17.704 đồng/viên cao gấp 16 lần thuốc Ridlor (thuốc generic) có giá trúng thầu 1.099 đồng/viên.

Hoặc đối với hoạt chất Amlodipin 5mg gồm có thuốc Amlor (thuốc biệt dược gốc) có giá trúng thầu 8.125 đồng/viên cao gấp 20 lần thuốc Cardilopin (thuốc generic) có giá trúng thầu 408 đồng/viên; dù cả 2 đều được sản xuất tại châu Âu bởi các nhà máy sản xuất thuốc đạt tiêu chuẩn EU-GMP.

Sở Y tế TPHCM cho rằng việc nghiên cứu, sản xuất thuốc generic sau khi thuốc biệt dược gốc (còn gọi là thuốc phát minh) hết thời gian bảo hộ độc quyền để có thuốc giá rẻ hơn là hết sức cần thiết, không chỉ ở Việt Nam mà cả những nước phát triển. Và chính sự xuất hiện của thuốc generic còn gián tiếp kéo giảm giá thuốc phát minh.

Điều này nhằm giảm gánh nặng cho quỹ bảo hiểm y tế và người bệnh kể cả các quốc gia có nền kinh tế mạnh như Mỹ, Châu Âu. Việt Nam cũng từng bước tăng tỷ lệ sử dụng thuốc generic đặc biệt là thuốc generic được sản xuất trong nước. Tuy nhiên, thuốc generic vẫn được sản xuất theo quy trình tương tự như thuốc phát minh và phải được kiểm tra, kiểm soát chất lượng một cách chặt chẽ. 

Phẫu thuật cắt bỏ lách ứ sắt cho bệnh nhân bị bệnh tan máu bẩm sinh.

Sở Y tế TPHCM kết luận: "Việc thay thế thuốc Exjade 250mg bằng thuốc Deferox 500mg tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học là hoàn toàn phù hợp với các nguyên tắc trong chỉ định thuốc, đó là: hiệu quả, an toàn, hợp lý và kinh tế.  

Tuy nhiên, việc tư vấn sử dụng thuốc qua phiếu tư vấn như ở Bệnh viện Truyền máu Huyết học là chưa phù hợp và dễ gây hiểu nhầm cho người bệnh. Bệnh viện cần rút kinh nghiệm về hình thức và nội dung tư vấn cho người bệnh. Bệnh viện đã nghiêm túc rút kinh nghiệm về góp ý của đoàn công tác Sở Y tế".

Hiếu Nguyễn