Sổ chủ nhiệm vẫn "bất biến giữa dòng đời vạn biến"

Đã là giáo viên, đặc biệt là giáo viên làm công tác chủ nhiệm, không ai không biết sổ chủ nhiệm. Cách đây hơn 15 năm, khi mọi thông tin đều phải được lưu trữ bằng giấy thì cuốn sổ chủ nhiệm thật sự là một công cụ phục vụ đắc lực trong việc quản lý học sinh. Mọi thông tin liên quan đến lớp học đều được ghi chép rất cẩn thận, từ họ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ và cả số điện thoại của phụ huynh học sinh, để nhỡ giữa buổi học mà có sự cố gì xảy đến đối với học sinh thì giáo viên chỉ cần mở sổ ra là có ngay thông tin mình cần.

Ở đó, tôi còn ghi chép rất đầy đủ tình hình của học sinh vào đầu năm học, những khó khăn và thuận lợi khi nhận lớp; những mục tiêu, phương hướng, hay nói khác hơn, đó là 1 bảng kế hoạch cụ thể của giáo viên chủ nhiệm cho cả một năm học.

Chân dung những quyển sổ "thần thánh" của những giáo viên làm công tác chủ nhiệm - Ảnh: internet

Với những tác dụng trên, cuốn sổ như một kim chỉ nam giúp tôi luôn giữ vững định hướng giáo dục trong suốt 9 tháng trên bục giảng. Chưa hết, trong cuốn sổ ấy, tôi còn phải thống kê lại hết điểm số các bài kiểm tra, bài thi cũng như kết quả học tập của học sinh vào cuối mỗi kì học. Và còn nhiều các vấn đề khác phát sinh trong quá trình giảng dạy như nhật kí người thầy, phương hướng cho năm học sau, lưu ý khi xếp lớp… đều được cập nhật thường xuyên trong sổ.

15 năm qua quá nhiều đổi thay khi tôi không còn gắn bó với nghề nữa. Tôi cũng nghe những đồng nghiệp cũ nói nhiều hơn đến những khái niệm như ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy, chuyển đổi số. Hầu như mọi thông tin liên quan đến học sinh đều đã số hóa.

Hệ thống thông tin quản lí giáo dục hay cơ sở dữ liệu mà các giáo viên gọi nôm na là cổng thông tin C1 - nơi giáo viên chủ nhiệm sẽ nhập điểm cũng như báo cáo kết quả học tập của học sinh qua các kì. Trang web này do Sở Giáo dục trực tiếp quản lí. Tất cả các thông tin liên quan đến học sinh đều được lưu trong các file nội bộ của trường và mỗi giáo viên đều có quyền truy cập, quản lí. Giáo án cũng được đánh máy và lưu file mềm chứ không phải viết tay như trước.

Tôi nghĩ, công cụ cần thiết nhất mà mỗi giáo viên cần có cho công việc của họ bây giờ là một chiếc laptop thật mượt và kết nối internet mọi lúc nọi nơi. Những đồng nghiệp cũ của tôi đã phải thay đổi và học hỏi rất nhiều để có thể bắt kịp và thích nghi với điều kiện dạy và học mới.

Tuy nhiên, có một điều khiến tôi rất ngạc nhiên, đó là, quyển sổ chủ nhiệm vẫn “bất biến giữa dòng đời vạn biến”.

Giữa học kì, chị tôi – 1 giáo viên tiểu học được gọi lên văn phòng để nhận sổ chủ nhiệm về viết. “Bây giờ mà vẫn còn quyển sổ này sao?” – tôi ngạc nhiên hỏi. Ra vẻ chán chường, chị tôi đáp lại: “Chị đã cố tìm ra lí do để cho nó một sự tồn tại đến tận bây giờ, một ý nghĩa dù là nhỏ nhất. Nhưng… thật sự vẫn chưa tìm ra được”. Chị kể, không chỉ lãng phí giấy in, mực in, mà quyển sổ chủ nhiệm còn làm lãng phí biết bao nhiêu thời gian và công sức của giáo viên chỉ để… tập chép.

Giáo viên hiện vẫn mất rất nhiều thời gian và công sức cho những việc làm vô ích - Ảnh: internet

Không tin lời chị, tôi mở sổ ra xem, đúng nghĩa của từ “tập chép”. Bởi những thông tin chị cần viết vào sổ, đã được số hóa toàn bộ, và chị chỉ cần mở laptop ra, chép lại những gì trên máy vào sổ. Hôm đó, vì thiếu tập trung, chị tôi viết nhầm khá nhiều thông tin trong mục ngày tháng năm sinh của học sinh. Hốt hoảng, chị gọi điện thoại cho trưởng khối hỏi cách khắc phục. Bên kia buông nhẹ một câu: “Kệ nó đi. Miễn đừng gạch xóa, trang nào cũng có chữ là được”. Nghe đến đây, tôi bắt đầu tìm thấy 1 lý do để quyển sổ chủ nhiệm tồn tại, đó là chắc ở trên sợ giáo viên dùng máy tính nhiều thì sẽ quên mất cách viết tay nên giúp giáo viên luyện viết tay?

Tôi đã từng mừng cho đồng nghiệp vì giáo dục luôn hướng đến mục tiêu đổi mới, và xu hướng chuyển đổi số giúp giảm tải hồ sơ, sổ sách bao nhiêu năm đè nặng lên vai của người thầy, đặc biệt những người làm công tác chủ nhiệm. Vậy mà, bước vào cách mạng 4.0, giáo viên vẫn bị một cuốn sổ vô nghĩa lấy đi không ít thời gian, mà lẽ ra nếu thời gian và công sức ấy được dành cho những đứa trẻ cần sự quan tâm, dạy dỗ, sẽ ý nghĩa hơn rất nhiều.

Thiên Thanh