Sinh viên cũng khổ sở với học online

Sợ điểm danh, rớt mạng 

Đối với nhiều sinh viên phải học online kéo dài, điều ám ảnh nhất là “mất mạng” và điểm danh. Những tai nạn này có thể ảnh hưởng đến kết quả của cả quá trình học tập. Thảo Phương, sinh viên năm thứ nhất Trường đại học (ĐH) Tôn Đức Thắng, cho rằng, một trong những khó khăn khi vừa vào ĐH là vấn đề học online.

Có nhiều môn phải làm kiểm tra trực tuyến nên khi đường truyền mạng không ổn định, gặp trục trặc dẫn đến không kịp giờ làm bài xảy ra thường xuyên. Khi rớt mạng, không thể chuyển sang điện thoại để lên 4G làm bài được, bởi học trên điện thoại thường chỉ nghe giảng, trao đổi với lớp chứ không thao tác làm bài.

Giảng viên Phạm Quỳnh Anh trong giờ dạy online

Nhiều sinh viên cho biết rất sợ rớt mạng khi học, nhất là nếu trúng vào đoạn giảng viên điểm danh mà không hay biết thì coi như bị tính vắng cả buổi đó. Chưa kể, trong đợt thi vừa rồi, không ít sinh viên bị rớt mạng, trục trặc kỹ thuật phải lập tức chụp lại màn hình làm bằng chứng gửi email về cho trường. Nếu kịp giờ làm bài tiếp thì sẽ vào lại làm luôn (sẽ không được bù giờ), không kịp thì phải chờ trường xem xét sắp xếp cho thi lại buổi sau. 

Một sinh viên trường cao đẳng tại TPHCM mới đây đã yêu cầu nhà trường giải quyết học vụ, xem xét cho tham gia thi môn tin học. Nguyên nhân khiến sinh viên này không có tên trong danh sách thi là do nghỉ quá số tiết quy định. Việc nghỉ quá số tiết bị cấm thi là đúng, tuy nhiên, theo trình bày gửi đến nhà trường, sinh viên đưa ra lý do để xin được thi là lúc còn học trực tiếp có đi học trễ vì thường xuyên đi làm khuya; lúc học online thì do trục trặc kỹ thuật không nghe giảng viên nói gì nên có lần đã bỏ lỡ điểm danh… 

Thạc sĩ Nguyễn Trần Ngọc Phương, giảng viên Trường ĐH Công nghệ TPHCM, chia sẻ: Thực tế, trong quá trình dạy online sẽ có nhiều vấn đề, từ kỹ thuật cho đến kỹ năng ứng phó với sinh viên. Không ít sinh viên cũng có “chiêu” nhờ người học giùm, đưa đường link để hacker tấn công vào phòng học… Vì vậy, bắt buộc thầy cô phải có nhiều cách để giúp sinh viên học hiệu quả, chuyên cần, mà điểm danh hoặc kiểm tra đột xuất là một trong số đó.

Trường, khoa sẽ có quy định về tỷ lệ số giờ học được phép vắng, cách tính điểm của một môn học bao gồm điểm quá trình và điểm thi cuối kỳ. Từ đó, giảng viên của từng môn sẽ “giao kèo” với sinh viên về tỷ lệ điểm chuyên cần, điểm danh hoặc kiểm tra sẽ chiếm tỷ trọng bao nhiêu…

Với những giảng viên cởi mở, năng động thường không quá quan trọng điểm danh mà sẽ kiểm tra, đóng góp ý kiến, thuyết trình. Nhưng một số giảng viên chọn theo hướng truyền thống thì điểm danh đều đặn. 

Hướng đến hiệu quả 

Tiến sĩ Nguyễn Trung Nhân, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Công nghiệp TPHCM, cho biết: Do trường đã triển khai việc học online khá bài bản nên những khiếu nại, phản ánh về sự cố dẫn đến thiệt thòi cho người học trong thời gian qua rất ít. Thỉnh thoảng, vẫn có tình trạng sinh viên bị “out” khỏi lớp, rớt mạng thì báo ngay với giảng viên xin lại file ghi âm bài giảng của giảng viên (các chương trình có bản quyền như Zoom, MS Teams… đều có chức năng ghi âm, ghi hình lớp học). 

Trong trường hợp sinh viên không đủ điều kiện học online tốt thì trường sẵn sàng hoàn trả học phí và các em sẽ tích lũy học phần đó sau khi quay lại học trực tiếp. Còn trong thời gian thi gặp sự cố về đường truyền, kỹ thuật, nhà trường có thể sắp xếp để sinh viên thi lại vào buổi khác…

Trong tình thế học online thế này thì bản thân giảng viên và nhà trường cần có cách xử lý linh động, không nên cứng nhắc, việc cấm thi cũng phải được xem xét trong bối cảnh rộng hơn là chỉ căn cứ vào quy định. Ngoài ra, bản thân người học cũng phải chuyên cần học tập, có khó khăn gì phải báo ngay với giảng viên, khoa, phòng đào tạo để được hỗ trợ giải quyết. 

Giảng viên Phạm Quỳnh Anh, Khoa Cơ bản Trường cao đẳng Sư phạm Trung ương TPHCM, cho rằng: Để một lớp học online diễn ra hiệu quả, tạo động lực cho sinh viên, khiến sinh viên tích cực, chủ động trong học tập, bên cạnh việc tập trung vào kiến thức, bản thân giảng viên cũng cần thay đổi.

Thứ nhất, hãy luôn nhấn mạnh mục tiêu môn học hướng đến. Khi sinh viên hiểu được giá trị môn học mang lại, các bạn sẽ có thái độ nghiêm túc để tiếp thu kiến thức và không bỏ lỡ các buổi học. 

Thứ hai, đa dạng các hoạt động tương tác, khuyến khích sự tham gia của người học. Khác với phương pháp dạy học cũ - giảng viên nói, sinh viên nghe và ghi chép, phương pháp học tập qua trải nghiệm rất phù hợp với hình thức dạy học online. Mỗi môn học đều có đặc thù khác nhau, nhưng việc sinh viên được chia sẻ kiến thức, bày tỏ quan điểm sẽ giúp các em có những kỹ năng, cởi mở, tự tin, dễ dàng thích nghi, linh hoạt, lớp học trở nên sôi nổi.

Thứ ba, phải làm chủ các công cụ dạy học trực tuyến. Tổ chức trò chơi trực tuyến, các hoạt động tương tác, đóng góp ý kiến thông qua các công cụ sẽ làm cho lớp học thú vị hơn. Bằng không, người học sẽ nhàm chán khi phải ngồi trước máy tính nhiều tiếng đồng hồ mà không được tham gia bất cứ hoạt động nào. 

“Tôi muốn nhấn mạnh từ “làm chủ” - có nghĩa là giảng viên không nên quá lạm dụng các công cụ. Nếu giải quyết được các vấn đề trên thì không cần đến cách điểm danh truyền thống sinh viên vẫn có mặt trên lớp. Tất nhiên, việc đánh giá sinh viên sau khi kết thúc môn học phải dựa vào quy định của môn học (về số buổi tham gia lớp học, kết quả thực hiện bài tập…) cũng như sự tương tác, tích cực trong giờ học. Vì thế, sinh viên cũng cần phải hết sức cố gắng, chuyên cần”, cô Quỳnh Anh nhấn mạnh. 

Thanh Thanh