PNO - PN - Thời điểm học sinh cắn bút trước bộ hồ sơ đăng ký thi, xét tuyển vào các trường đại học cũng là lúc dịch vụ sinh trắc học dấu vân tay được mùa. Lồng ghép vào những hội thảo tâm lý - giáo dục, những ngày hội hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh; đâu đâu phụ huynh, học sinh cũng có thể gặp người giới thiệu, chào mời làm sinh trắc với giá trên dưới ba triệu đồng/gói. Được du nhập vào Việt Nam vài năm gần đây với sự khai thác của hàng chục công ty, đại lý trên toàn quốc, đã đến lúc sinh trắc học dấu vân tay cần được nhìn nhận, đánh giá nghiêm túc.
edf40wrjww2tblPage:Content
Lạ - đâm lo…
Thời điểm học sinh cắn bút trước bộ hồ sơ đăng ký thi, xét tuyển vào các trường đại học cũng là lúc dịch vụ sinh trắc học dấu vân tay được mùa. Lồng ghép vào những hội thảo tâm lý - giáo dục, những ngày hội hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh; đâu đâu phụ huynh, học sinh cũng có thể gặp người giới thiệu, chào mời làm sinh trắc với giá trên dưới ba triệu đồng/gói. Được du nhập vào Việt Nam vài năm gần đây với sự khai thác của hàng chục công ty, đại lý trên toàn quốc, đã đến lúc sinh trắc học dấu vân tay cần được nhìn nhận, đánh giá nghiêm túc.
Theo ông Đậu Xuân Thoan (Phó giám đốc Trung tâm Ứng dụng khoa học tâm lý - giáo dục thuộc Hội Khoa học tâm lý giáo dục VN), người ta hoài nghi về sinh trắc dấu vân tay hoặc đánh đồng với bói toán là do họ chưa hiểu giá trị của nó. Thực ra, khoa học nghiên cứu về vân tay trên thế giới đã trải qua hàng trăm năm, ứng dụng rất nhiều, rất hiệu quả trong y học, giáo dục, thể dục thể thao… Tiến sĩ (TS) Harold Cummins được xem là cha đẻ của ngành nghiên cứu khoa học dấu vân tay khi đưa ra lý luận chỉ số cường độ vân tay vào năm 1926.
Số lượng vân tay, số lượng tam giác điểm, hình dạng vân tay, vị trí hình dạng vân tay ở những ngón tay khác nhau có liên quan đến tiềm năng và trí tuệ của con người. Dấu vân tay được khởi tạo ở thai nhi từ 13 đến 19 tuần tuổi, thời kỳ các vùng chính của não bắt đầu hình thành. Năm 1985, TS Chen Yi Mou - Đại học Harvard nghiên cứu sinh trắc vân tay dựa trên thuyết đa thông minh của TS Howard Gardner.
Năm 2004, Trung tâm Sinh trắc học xã hội và hành vi ứng xử quốc tế (IBMBS) đã xuất bản hơn 7.000 luận án về sinh trắc vân tay. Năm 2011, TS Allanes Jones (Viện Khoa học não bộ Allen, TS y khoa ngành di truyền học, phát triển sinh học Trường ĐH Y Washington - Mỹ) nghiên cứu bản đồ não bộ, thông qua sự hỗ trợ của các công cụ khoa học chuyên biệt và hiện đại (máy microarray) đã chứng minh mối quan hệ chặt chẽ giữa não bộ với vân tay…
Các nhà nghiên cứu khẳng định, dấu vân tay không ai giống ai và độ chính xác của sinh trắc vân tay rất cao. Ngày nay, công nghệ này rất phát triển ở Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Singapore, Malaysia…
“Xuất phát từ Viện Sinh trắc học dấu vân tay châu Á - Thái Bình Dương (ADRC, đặt tại Singapore), một nhóm người Việt kết hợp người nước ngoài chuyển giao công nghệ về VN khoảng 5 năm nay. Khoa học nghiên cứu quan hệ giữa vân tay và não bộ đã có rất nhiều công trình lý thuyết, nay công nghệ phát triển, các nhà khoa học đã vận dụng và viết ra phần mềm phân tích xử lý thông tin, giải mã mối quan hệ vân tay - não bộ, kết quả thực nghiệm trên thế giới có ích lợi, mới chuyển nhượng cho các nước khác” - ông Đậu Xuân Thoan đoan chắc.
Chị Lê Nhã Vy scan dấu vân tay cho một bạn trẻ
Sinh trắc học dấu vân tay có phải là một hình thức “siêu bói toán” với “tiền tổ” phải đặt trên dưới ba triệu đồng? Câu trả lời của thạc sĩ Trần Tuấn Huy (Giám đốc Trung tâm Đào tạo giá trị sống - kỹ năng sống YMCA, Q.Thủ Đức, TP.HCM) cũng là “hoàn toàn không”. Đó là khoa học về khám phá tiềm năng con người, dựa trên nghiên cứu về sự liên quan giữa dấu vân tay với sự hình thành, phát triển não bộ con người.
Cụ thể là vân tay ở từng ngón tay thể hiện sự phân bổ tế bào thần kinh ở các thùy não tương ứng, cùng với đó là tiềm năng bẩm sinh vượt trội: thông minh ngôn ngữ, logic - toán học, hình ảnh - không gian, âm nhạc, vận động cơ thể, quan hệ giao tiếp… Từng thế mạnh sẽ có một số đáp ứng công việc, ví dụ người thông minh ngôn ngữ thì thuận lợi với nghề nhà văn, luật sư, chính trị gia…; người thông minh âm nhạc thì thuận lợi với nghề ca sĩ, thiết kế nhạc cụ, nhạc công, soạn nhạc…
Sinh trắc dấu vân tay để hiểu tiềm năng, sở trường, tính cách của con cái sẽ giúp ích cho phụ huynh rất nhiều, không chỉ trong vấn đề hướng nghiệp mà còn tương tác tốt với con.
Lạc giữa “rừng”… sinh trắc
Như bị đi lạc, bị “tung hỏa mù” là cảm giác không thể tránh khỏi của những ai có ý định lên mạng tìm một nơi để làm sinh trắc dấu vân tay. Nhiều công ty quảng cáo đến tận mây xanh: “đây là công nghệ giải mã nhân tài”, “đánh thức tiềm năng”, “công nghệ này không phải công nghệ bình thường, là công nghệ vô cùng đặc biệt, số một thế giới”, “dành cho cha mẹ thực sự thương con, để cho con vượt xa những đứa trẻ cùng trang lứa”…
Thậm chí, nhiều nơi không ngại hạ thấp đồng nghiệp, khẳng định “ta đây vô đối”: “chúng tôi khẳng định đơn vị khác chỉ là công nghệ 1.0 còn chúng tôi được giáo sư L. (người Đài Loan, một trong những người nghiên cứu công nghệ sinh trắc học dấu vân tay - PV) nâng cấp công nghệ này lên 9.0. Công nghệ này liên tục được cập nhật để cho kết quả chính xác nhất mà đơn vị khác không có được”, “chúng tôi đang hợp tác để tiến hành nâng cấp công nghệ lên phiên bản 2015, sẽ tiếp tục đảm bảo là đơn vị đứng đầu Việt Nam về công nghệ sinh trắc vân tay”...
Những mẫu quảng cáo trên thể hiện phần nào sự cạnh tranh khốc liệt của dịch vụ khá mới mẻ này. Đã có một số công ty phá giá để thu hút khách hàng, kèm theo đó là khâu tư vấn bị cắt xén, không bảo đảm về thời gian và chất lượng, khiến phụ huynh phải loay hoay ngay trên “phao cứu sinh” của mình.
Ở dịch vụ này, kênh quảng bá quan trọng và hiệu quả nhất là khách hàng giới thiệu cho khách hàng sau khi đã thực sự được hưởng lợi. "Chúng tôi không cảm thấy áp lực cạnh tranh. Tất cả đều có thị trường rộng lớn để hoạt động và mỗi nơi cứ làm tốt phần việc của mình” - bà Nguyễn Thị Thu Hằng (Giám đốc Công ty TNHH tư vấn giáo dục Tương Lai Trẻ, Q.1, TP.HCM) khẳng định.
Hội thảo sinh trắc học dấu vân tay do Công ty TNHH tư vấn giáo dục Tương Lai Trẻ tổ chức
Có nhiều ý kiến trái chiều khi đánh giá về công nghệ này. Một nữ điều hành hội quán khá nổi tiếng và uy tín tại TP.HCM than phiền nhiều công ty bán dịch vụ sinh trắc dấu vân tay đã tùy tiện đưa logo hội quán lên trang web của họ, gây hiểu lầm rằng dịch vụ này được hội quán khuyên dùng.
Theo chị, không có ai đứng ở tương lai để đo lường về tính xác đáng của sinh trắc dấu vân tay nên kết quả khó thuyết phục. Dịch vụ này nở rộ xuất phát từ tâm lý của những phụ huynh mong muốn con "thành tài" hoặc tìm giải pháp để “đời con đừng nghèo khổ, lận đận như mình”. Sự ảo tưởng của phụ huynh càng được thổi bùng bởi những lời quảng cáo. Thực ra, nếu gần gũi con, cha mẹ là người hiểu khả năng của con nhất, không cứ phải dựa vào “máy soi”.
Một số phụ huynh cũng phản biện: liệu có biết được khả năng của con một cách cụ thể? Sau 10-15 năm có dự đoán được không? Công nghệ hỗ trợ thuận lợi để phán đoán đặc điểm trong não bộ có tốt hơn, khả tín hơn việc đoán theo kinh nghiệm cảm tính?
Đa số các công ty được cấp phép bởi Sở Kế hoạch đầu tư, mua phần mềm của Viện Sinh trắc học dấu vân tay châu Á - Thái Bình Dương, tuy nhiên từ khâu quảng cáo, tiếp cận khách hàng, scan dấu vân tay đến trả kết quả, tư vấn không thường xuyên được quản lý, giám sát; đặt phụ huynh vào canh bạc may nhờ rủi chịu ngay khi họ cần một chỉ dẫn sâu sát, trung thực, tin cậy nhất.
Tỉnh táo “toàn tập”
Tốn mất 10 năm của tuổi trẻ để học tập và làm việc với sở đoản, sau khi làm sinh trắc dấu vân tay, phát hiện trí thông minh logic - toán học của mình vô cùng khiêm tốn, chị Lê Nhã Vy có thể lý giải vì sao nỗ lực mãi mà chị vẫn không thành công ở lĩnh vực ngân hàng và dễ nản lòng, bỏ cuộc khi gặp khó khăn, thử thách.
Giật mình nhìn lại và chuyển hướng, chị hạnh phúc với công việc hiện tại là Giám đốc Công ty TNHH For Kids (Q.Phú Nhuận, TP.HCM, chuyên về đồ chơi giáo dục, tổ chức sự kiện). Từ kinh nghiệm “xương máu” của mình, chị Nhã Vy làm sinh trắc học dấu vân tay cho con khi mới 14 tháng tuổi và phát hiện nhiều điều lý thú, từ đó thay đổi trong cách dạy bảo, tiếp cận con.
“Đây là công cụ kích phụ huynh và bạn trẻ đi đúng quỹ đạo; giúp phụ huynh thôi áp đặt, cho con sự tự tin, thành công và hạnh phúc”. Dù mọi giới, mọi lứa tuổi nên phân tích dấu vân tay, và làm càng sớm càng tốt (trên một tuổi), nhưng chị Nhã Vy vẫn khuyến cáo cần tỉnh táo tuyệt đối. Hiện nay, có nhiều công ty hoạt động trong lĩnh vực này, không có gì chắc chắn nơi bạn tiếp xúc đầu tiên là nơi tốt nhất. Nên tham khảo nhiều công ty, tìm hiểu thông tin để “chọn mặt gửi vàng”.
Khi nhận bài báo cáo và nghe tư vấn, bạn lại phải tỉnh táo “tập hai” để chắt lọc thông tin, nhìn nhận xem những thông số, chỉ số và khuyến nghị có tương hợp với mình không. Điều này không thừa vì trong quá trình thâm nhập thị trường để chọn nơi hợp tác, chị Vy đã trả tiền làm nhiều bài trắc nghiệm ở nhiều công ty khác nhau và oái oăm là kết quả không đồng nhất, chưa kể là có một số chi tiết đối chọi nhau. Cuối cùng, chị chọn công ty cho ra kết quả “thực sự là mình” và đã trở thành tổng đại lý của công ty đó.
Lúc mới làm sinh trắc dấu vân tay cho con trai chín tuổi, chị Phan Thụy Thanh Vân (33 tuổi, kinh doanh, ngụ P.10, Q.Tân Bình, TP.HCM) chưa tin ngay nhưng khi đã có trải nghiệm, chị thấy số tiền bỏ ra thật xứng đáng. Vợ chồng chị hoàn toàn không có năng khiếu về âm nhạc, cu cậu cũng hát dở nhưng bài báo cáo sinh trắc lại khuyến nghị cho con học nhạc.
Học thử thì kết quả ngoài sức tưởng tượng: cháu có khả năng thẩm âm cực nhạy, nắm bắt bài nhanh, đàn hay và lại có khả năng sáng tác. Chị Vân bèn tập trung đầu tư cho con học nhạc, giúp con tự tin, dần hình thành niềm đam mê trở thành nhạc sĩ nơi con. Chị chia sẻ kinh nghiệm, khi có quá nhiều đơn vị chào hàng, bạn hãy tham gia các hội thảo, các lớp kỹ năng do các đơn vị này tổ chức trước để đánh giá uy tín, sự nhiệt tình của họ rồi mới lựa chọn làm sinh trắc.
TÔ DIỆU HIỀN
CHỈ CÓ GIÁ TRỊ THAM KHẢO!
Dịch vụ sinh trắc học dấu vân tay nói riêng, các hoạt động thực hiện trên con người nói chung nếu không được quản lý chặt chẽ sẽ dễ bát nháo, “treo đầu dê bán thịt chó” bởi những người hám lợi. Hậu quả không phải là “sử dụng xong chết ngay” nhưng lại rất tai hại về lâu dài: đánh giá lệch sẽ tư vấn sai, hướng nghiệp sai, đầu tư sai, mất thời gian, tiền bạc của gia đình, xã hội; có thể khiến cho người trong cuộc khủng hoảng.
Công nghệ này liên quan đến một định hướng có tính chất nhân văn mà cũng có thể rất phi nhân văn đối với sự phát triển của con người. Nếu vin vào kết quả, người ta dễ tự cao, tự mãn, cho rằng mình đã giỏi thì học kiểu gì cũng giỏi, đã thông minh về vấn đề đó thì đâu cần phải cố gắng! Kết quả lại tỷ lệ nghịch với tiềm năng được đánh giá.
Hơn nữa, đã có những nghiên cứu chứng tỏ cần cù bù được thông minh. Sẽ chẳng đem lại hiệu quả tích cực nếu phụ huynh, học sinh tìm đến dịch vụ này với tâm thế bị động, mù mờ hoặc ảo tưởng về mình, về con mình.
Phụ huynh nên cẩn trọng, tìm hiểu cơ sở khoa học của dịch vụ này, xem nghiên cứu có được thực nghiệm kiểm chứng không, có được hội đồng khoa học ở VN công nhận không, có được các sở chuyên môn cấp phép và giám sát hoạt động không…
Cho dù đáp ứng tất cả những điều này thì kết quả bài phân tích dấu vân tay cũng chỉ để tham khảo một phần, là một kênh trong rất nhiều kênh khác để xác định nghề nghiệp, chứ hoàn toàn không phải duy nhất, tuyệt đối. Nếu không có được những điều trên thì ý nghĩa tham khảo cũng không có giá trị. Khẳng định khả năng của bản thân, mức độ như thế nào, phù hợp với mảng này mảng kia phải hết sức cẩn thận, không phải chỉ dựa vào một phương pháp hay một bài trắc nghiệm nhân tướng học mà ra, phải kết hợp nhiều môn khoa học.
Phụ huynh đừng kỳ vọng sinh trắc học dấu vân tay là “bửu bối”, chỉ cần nhấn nút sẽ ra lời giải chính xác cho cuộc đời của con, từ đó không cần quan tâm, nắm bắt thế mạnh, điểm hạn chế của con để uốn nắn, bồi dưỡng, nâng đỡ…
Giúp con hướng nghiệp, đầu tiên và quan trọng nhất là cha mẹ luôn quan sát con; tôn trọng ý kiến, sở thích của con, không ép theo ý mình; cho con làm các trắc nghiệm tâm lý, giáo dục; cho con tham dự tư vấn hướng nghiệp; tạo điều kiện để con trải nghiệm. Nên đưa con đến các trung tâm thực nghiệm, hành nghề để đo lường sự hăng hái của con với các lĩnh vực khác nhau..
Tiến sĩ NGÔ XUÂN ĐIỆP
(Trưởng khoa Tâm lý học - Trường ĐH KHXH & NV TP.HCM)