Sinh con gái được thưởng tiền: Chưa thực hiện vì vướng Luật

Trong Hội nghị tổng kết chương trình dân số kế hoạch hóa gia đình 5 năm diễn ra vào đầu tháng 7/2016, không có địa phương nào báo cáo về việc thưởng cho những gia đình sinh con một bề toàn con gái vì đề xuất này vẫn chưa được thực hiện.

Báo Phụ nữ TP. HCM đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Văn Tân - Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa Gia đình (Bộ Y tế) về vấn đề này.

PV: Đề xuất sinh con gái được thưởng tiền và nhận nhiều chế độ ưu đãi được manh nhà từ năm 2013. Cụ thể, những gia đình sinh toàn con gái sẽ được hỗ trợ tiền mặt, ưu đãi các em gái trong việc đáp ứng nhu cầu học tập, đào tạo nghề, việc làm, cơ hội lập nghiệp và phát triển kinh tế gia đình.

Ưu tiên nhập học, miễn giảm các khoản phí, chỗ ở ký túc xá, dạy nghề, giải quyết việc làm, vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh và các phúc lợi xã hội khác… Tuy nhiên, tại sao cho tới thời điểm này chưa thể thực hiện được, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Tân: Đề xuất này tuy đã được nói tới từ nhiều năm trước nhưng vẫn chưa được đi vào Luật. Mà Luật thì chưa xong nên không địa phương nào dám thực hiện. Sau khi đề xuất này đưa ra, có nhiều ý kiến trái ngược nhau, người thì đồng tình, người thì ủng hộ.

Tuy nhiên, cho tới thời điểm này chưa thể thống kê được tỷ lệ ủng hộ và phản đối đề xuất thưởng tiền, thêm các biện pháp hỗ trợ cho việc sinh con gái nên vẫn chưa xác định rõ dư luận nghiêng về phía nào.

Ông Nguyễn Văn Tân - Phó Tổng cục trưởng phụ trách Tổng Cục Dân số - Kế hoạch hóa Gia đình (Bộ Y tế).

PV: Có ý kiến cho rằng việc thưởng tiền cho sinh con gái không thể giải quyết được tình trạng mất cân bằng giới tính vì nó xuất phát từ tư tưởng, mong muốn, nhưng ngược lại cũng có quan điểm khuyến khích việc thưởng tiền khi sinh con gái sẽ tạo sự lan tỏa lớn trong xã hội, góp phần mất cân bằng giới tính?

Ông Nguyễn Văn Tân: Như tôi đã nói ở trên, hiện mức ủng hộ và phản đối về đề xuất này vẫn còn cân bằng. Thực tế, những người nghĩ ra việc thưởng tiền cho gia đình sinh con gái họ lại không nghĩ như vậy.

Họ cho rằng, thưởng tiền là biện pháp thiết thực có sức tuyên truyền lớn. Đồng thời thể hiện sự quan tâm của Đảng, nhà nước đối với các gia đình sinh con một bề là nữ. Điều đó giá trị hơn tiền rất nhiều và có ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

PV: Theo số liệu thống kê, Việt Nam hiện nằm trong top những nước có tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất thế giới. Trong khi đó, vấn đề này đã được cảnh báo từ gần 10 năm trước, các biện pháp khắc phục cũng được thực hiện ngay tại thời điểm đó. Nhưng tại sao việc mất cân bằng giới tính vẫn diễn ra?

Ông Nguyễn Văn Tân: Hiện nay Việt Nam nằm trong danh sách 14 nước có tỷ lệ mất cân bằng giới tới cao nhất thế giới. Đây là điều đáng lo ngại và sẽ gây ra nhiều hệ lụy trong tương lai. Nếu tình trạng này kéo dài dẫn đến tình trạng thừa đàn ông trong độ tuổi trưởng thành. Từ đó phá vỡ thị trường hôn nhân.

Đó là sự kết hợp của nhiều nguyên nhân khác nhau, lớn nhất là tư tưởng Nho giáo "trọng nam khinh nữ" vẫn tồn tại trong tâm lý của người dân Việt Nam. Trong gia đình, bố mẹ muốn sinh một đứa con trai nối dõi tông đường, gánh vác trách nhiệm thờ cúng tổ tiên. Vấn đề này không thể giải quyết được trong thời gian ngắn.

Cùng với tư tưởng Nho giáo, là việc khoa học kỹ thuật hiện đại, con người tìm mọi cách để biết được giới tính thai nhi trước khi sinh, tìm mọi cách để có được tỷ lệ sinh con trai cao nhất. Nguyên nhân thứ 3 là do việc mỗi gia đình giờ chỉ mong muốn ít con, mà đã ít con nhưng lại phải có con trai. Chính vì thế, các nguyên nhân hợp lại tạo ra sự mất cân bằng.

Việt Nam đang nằm trong danh sách 14 nước mất cân bằng giới tính cao nhất thế giới.

PV: Theo ông nói, nguyên nhân thứ 3 có liên quan đến việc khuyến khích mỗi gia đình chỉ có từ 1 - 2 con mà Nhà nước đang tuyên truyền?

Ông Nguyễn Văn Tân: Thực ra việc vận động không sinh con thứ 3 hiện nay không còn gay gắt nữa. Bởi vì mọi người đều chấp nhận ít con rồi, chỉ có một bộ phận nhỏ mong muốn sinh con thứ 3. Đặc biệt là khu vực thành thị.

PV: Có ý kiến cho rằng, việc sinh con trai hay con gái không quan trọng bằng con khoẻ, con thông minh, trở thành người có ích cho xã hội. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

Ông Nguyễn Văn Tân: Đương nhiên, con trai hay con gái thì đều là con, con người. Dù giới tính có như thế nào cũng không quan trọng bằng chất lượng con người trong cuộc sống. Nếu con trai mà không được chăm sóc, sống hư hỏng thì làm sao mà bằng con gái được và ngược lại. Đây là vấn đề quá rõ ràng, nói như vậy không phải là bỏ đi các biện pháp giải quyết tình trạng mất cân bằng giới tính để tránh những hậu quả mong muốn cho cả xã hội.

Cảm ơn ông đã trao đổi với Phụ nữ TP. HCM!

Song Phương (thực hiện)