Sầu nữ Út Bạch Lan đã rời xa cõi tạm

Khuya 4/11, giới làm nghề thảng thốt truyền cho nhau tin buồn – NSƯT Út Bạch Lan đã vĩnh viễn rời xa cõi tạm. Vẫn biết bà đã ở tuổi xưa nay hiếm, lại đang điều trị nhiều bệnh tuổi già và một khối u trong bụng, nhưng chỉ mới cách đây mười ngày, bà vẫn còn đến sàn tập tiết mục với nhóm Lạc Long Quân để chuẩn bị cho một chuyến biểu diễn từ thiện sắp tới, vậy mà….

NSƯT Út Bạch Lan trong vở diễn Tấm lòng của biển

NSƯT Út Bạch Lan, tên thật là Đặng Thị Hai sinh năm 1935 tại Long An. Từ một cô bé hát rong, giọng ca của Út Lùn đã được cô Năm Cần Thơ tìm đến tận nơi để mời về thu âm cho chương trình vọng cổ Đài phát thanh Pháp - Á. Là đào chánh của đoàn Thanh Minh, Kim Chưởng rồi Thanh Minh, Thanh Nga, tên tuổi cô đào Út Bạch Lan vụt sang với hàng loạt vở diễn: Tình Tráng sĩ, Đồ Bàn di hận, Dưới hàng phượng vĩ, Nước mắt kẻ sang Tần, Cung đàn trên sông lạnh…

Nhưng có lẽ thành công nhất trong cuộc đời làm nghề của NSƯT Út Bạch Lan là khi đóng chung với NS Thành Được ở những tuồng cải lương: Chưa tắt lửa lòng, Bên đồi trăng cũ, Áo trắng nàng Mộng Trinh, Nửa bản tình ca, Người đẹp thành Bát Đa, Nửa đời hương phấn…

NSƯT Út Bạch Lan trong vở Tiếng rao đêm

Sân khấu cải lương đã “se duyên” cho bà với NS Thành Được, sau khi kết hôn, hai vợ chồng bà lập gánh hát Thành Được - Út Bạch Lan và tiếp tục thành công với các vở Trảm mã trà, Đêm huyền diệu, Chân trời hạnh phúc, Khi rừng mới sang thu, Bốn mùa hoa nở, Thuyền về bến Ngự, Khi hoa anh đào nở, Trăng sương cầu trúc, Sầu qua mấy nhịp cầu duyên... Nhưng chỉ một thời gian ngắn, vợ chồng bà quyết định về lại đoàn Thanh Minh - Thanh Nga và đây là nơi bà có thời gian gắn bó lâu dài nhất.

Không chỉ thành công với các vai diễn trên sân khấu, NSƯT Út Bạch Lan được các hãng đĩa tranh nhau mời thu thanh đĩa đơn, đĩa tuồng… Có lẽ bà là người có số lượng băng đĩa nhiều nhất so với những nghệ sĩ cùng thời. Một trong những bài ca cổ gắn liền với tên tuổi của NSƯT Út Bạch Lan là bài Hoa lan trắng. Bài ca do do soạn giả - NSND Viễn Châu viết riêng cho bà, không chỉ gây được ấn tượng mạnh bởi giọng ca nghe mênh mang nỗi buồn của người nghệ sĩ được mệnh danh là Sầu nữ, Hoa lan trắng còn làm người nghe thổn thức bởi đó là câu chuyện về một phần cuộc đời của bà.

Tám mươi tuổi, chân chậm, mắt mờ, nhưng nhìn bà đứng trên sân khấu, có lúc khán giả tưởng đã quên mất tuổi thật của bà. Không bao giờ nề hà vai diễn lớn nhỏ, chính phụ; diễn với nghệ sĩ tên tuổi hay với những DV trẻ vừa tập tễnh bước chân vào nghề… đã tập, đã diễn là bà như vắt kiệt sức của mình cho vai diễn. Nhiều thế hệ nghệ sĩ sau này luôn xem NSƯT Út Bạch Lan như một mẫu mực về tài năng, sự nghiêm túc trong lao động nghệ thuật và cả nhân cách sống.

81 tuổi, NSƯT Bạch Lan đã bước trọn vẹn trên con đường đời của mình với cả vinh quang, hạnh phúc lẫn những nỗi buồn đau và cả sự cô đơn. Bà đã ra đi nhẹ nhàng, thanh thản,để lại nỗi tiếc thương cho bạn bè, đồng nghiệp và khán giả mộ điệu.

Linh cữu NSƯT Út Bạch Lan quàn tại chùa Ấn Quang, phường 9, quận 10. Lễ động quan lúc 7g sáng ngày 8/11 sau đó hỏa táng ở Bình Hưng Hòa.

Một số hình ảnh về cuộc đời nghệ thuật của NSƯT Út Bạch Lan

NSƯT Út Bạch Lan và buổi tập cuối cùng với nhóm Lạc Long Quân

NSƯT Út Bạch Lan trong một tiết mục ca cổ với NSƯT Phương Hồng THuỷ

Thảo Vân