Sao được cho ra cái giống người

Ngày 13/3, cái tin động trời về đường dây chạy suất vào các trường đại học danh giá ở xứ cờ hoa bay về Việt Nam. Ngay tắp lự, ối người như giãn ra, tấm tắc, đấy, bên Mỹ còn chạy trường, huống gì Việt Nam! 

Kiếm được một quốc gia đồng phạm, lại là quốc gia phát triển giáo dục bậc nhất có vẻ là phép thắng lợi tinh thần không chê vào đâu được cho một mớ phụ huynh, nhà giáo và có khi cả đám con nít đang lớn.

Tìm được những kẻ đồng lõa, lại cùng là cán bộ, mà cán bộ đương nhiệm, nào lãnh đạo tỉnh, công an, thuế vụ, nhà giáo dục trong phi vụ sửa điểm, nâng điểm để chễm chệ từ trường y dược đến trường quân đội, công an; thì còn gì an tâm bằng. 

Để đến khi nhìn cái bảng điểm đen - đỏ chớp nháy những con số điểm thực, điểm chênh lệch mới thấy sự táng tận, dối trá đến mức bất chấp, vô độ. Nằm trong bảng sụt… thấp (5,4 điểm) là con gái của Bí thư tỉnh ủy Hà Giang, chẳng là gì so với “quán quân” nâng điểm, 26,55 điểm - là con của một nhà buôn lớn ở Sơn La. Từ tổng điểm 3 môn chưa đạt 1 điểm (toán - lý - ngoại ngữ: 0-0,25-0,2 vọt thành 9-9-9). Buôn gì cũng chả lãi to tới mức như thế, họa chăng là buôn cái liêm sỉ! 

Đằng sau bảng điểm đỏ-đen này là bàn tay con người với tất cả sự vấy bẩn

Hãy nghe N.D.A., học sinh chuyên toán, Trường THPT chuyên Sơn La, người được nâng sửa 12 điểm nói sau khi buộc phải rời khỏi trường thuộc khối ngành an ninh, rằng D.A. sẽ lên đường du học vì “không thể chịu được” môi trường đào tạo vất vả của khối trường công an (theo Tiền Phong). 

Còn ông D., Phó chủ tịch huyện Quỳnh Nhai (tỉnh Sơn La) có con gái là N.L.B.N. được nâng sửa 12,5 điểm ở ba môn toán, tiếng Anh, ngữ văn thì vanh vách: con tôi đỗ đại học đàng hoàng. Cháu xét tuyển bằng tổ hợp xã hội và đang học luật ở Hà Nội. Môn nâng điểm là môn tự nhiên, không ảnh hưởng gì đâu. 

Chỉ bấy nhiêu đấy đủ để… thể tất phần nào cho ông Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ. Có 10 ông Nhạ hay 10 đời Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trước đó cũng không thể giáo dưỡng “cho ra cái giống người” với sự trí trá, mánh khóe là thâm căn, trở thành như một “bản năng sinh tồn”, “bí quyết thành đạt”. 

Tất nhiên, giáo dục không thể vô can nhưng nảy nòi và chất chồng cả một thế hệ, tiếp nối thế hệ trong sự gian dối, tiếp tay, dung dưỡng thì không thể đổ mỗi cho trường học; một nền giáo dục không loại trừ giáo dục nhân cách có vai trò quan trọng từ chính gia đình và môi trường xã hội. Một học sinh đã chạm ngưỡng tuổi 18, khi phạm phải sai lầm nghiêm trọng, thay vì nhận lấy bài học cay đắng và xấu hổ thì lại trở ngược, đổ vấy cho một lý do “không thể chịu nổi”, tiếp tục bôi vẽ lên cái bức tranh du học hào nhoáng kệch cỡm. 

Cơ quan điều tra đọc lệnh khởi tố bị can Trần Xuân Yến - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Sơn La - (Ảnh: Bộ Công an).

Một người cha, khi để con mình rơi vào trò gian dối, lại thản nhiên xem như không, vì kết quả gian dối ấy chả ảnh hưởng gì đến chọn lựa đường đi tiếp của con mình. Thì ra, cứ dối trá đi, cứ tráo trở đi, miễn con đạt được điều con muốn, ấy là sự “đàng hoàng” của tư cách thành nhân, thế thôi. 

Tôi không tin những người cha người mẹ với vốn liếng đạo đức, tư cách như thế lại có thể là những công bộc liêm chính, chí công. Vun đắp thành đạt cho con cái trên nền móng gian dối, bất chấp như thế thì chả tiếc gì mà không vun vén thành tích cá nhân, thắng lợi tập thể bằng hình thức vẽ vời, lừa bịp. 

Xót xa cho một nền đạo đức xã hội đang xuống cấp. Ngơ ngác khi nhìn cái thực trạng đâu đâu cũng đầy rẫy dối trá, đút lót, bạo lực. Rồi tự hỏi không biết nó rệu rã vì đâu, nó bát nháo từ hồi nào và đến bao giờ thì… tắc tử. Rồi mông lung một con đường “cứu tế” cho thập loại chúng sinh, cho mình, như người xưa, sẽ bắt đầu từ đâu? 

Thôi thì cứ nghêu ngao lời chúc tết của cụ Tú đi đã, không mấy vui nhưng cũng là chút lòng cùng thiên hạ, chúc từ “đứa giã trầu” cho đến “đứa mua tước, đứa mua quan” rằng: 

Vua, quan, sĩ, thứ, người muôn nước. 
Sao được cho ra cái giống người.  

Ái Mỹ