Sách số khiến học sinh giảm khả năng tiếp thu

Kỷ nguyên số được ví như “cơn bão” thiết lập nên thói quen mới, được dự đoán sẽ làm thay đổi vĩnh viễn văn hóa đọc của nhân loại. Trong khi hầu hết các trường ở Úc khuyến khích học sinh, sinh viên dùng thiết bị công nghệ để đọc sách thì một ngôi trường đi ngược lại với trào lưu. 

Đó chính là trường cấp I và II Reddam ở Sydney. Mới đây, nhà trường đã yêu cầu các học sinh quay lại với sách giấy và khuyến cáo phụ huynh nên tạo điều kiện cho con tiếp xúc với sách giấy ở nhà thay vì các thiết bị học tập điện tử. 

Trường học này từng bị cuốn theo trào lưu sách điện tử từ 5 năm trước. Các học sinh cấp I và II tại đây khi ấy tiếp nhận cách học mới, thay thế toàn bộ sách giấy bằng máy tính bảng, máy tính chứa các bài giảng, bài đọc.

Trong suốt quãng thời gian áp dụng hình thức đọc bằng sách số với học sinh, giáo viên trường Reddam đã thận trọng quan sát và họ nhận ra, đây không phải là phương pháp tối ưu. Những đánh giá xuyên suốt quá trình trên cho thấy, việc học bằng sách số khiến học sinh giảm khả năng tiếp thu kiến thức. Các em đọc kém hơn và dễ bị phân tâm hơn khi sử dụng thiết bị công nghệ. Trong khi đó, kiểu học bằng sách giấy lại tỏ ra hiệu quả hơn nhiều.

Học sinh Trường Reddam được khuyến khích quay về với sách giấy

Hiệu trưởng Dave Pitcairn của Trường Reddam cho biết: “Khi áp dụng sách điện tử với học sinh theo đúng với xu hướng giáo dục tại Úc, chúng tôi vẫn chừa lại một số lớp không áp dụng vì chúng tôi muốn theo dõi hiệu quả của việc thay đổi. Bất cứ thay đổi nào cũng cần có quá trình thực nghiệm thì mới rút ra kết luận thay đổi ấy có tốt hơn cho học sinh hay không. 

Chúng tôi nhận ra việc sử dụng thiết bị công nghệ không khiến các em giỏi công nghệ hơn. Thực chất, việc thuần thục các thao tác trên thiết bị điện tử không nói lên được một người có giỏi công nghệ hay không vì đó là những chức năng đã được viết sẵn. Trong khi lợi ích chưa thể hiện rõ ngoài chức năng lưu trữ tài liệu, tiện dụng khi truy xuất thì việc đọc sách số đang gây cản trở cho những đứa trẻ vì chính những kết nối mạng dẫn dắt chúng ra khỏi bài học từ lúc nào không biết”. 

Tiến sĩ Margaret Merga, giảng viên cấp cao về giáo dục tại Đại học Edith Cowan của Úc, cho biết, các nghiên cứu về mức độ tiếp thu kiến thức của học sinh đều chỉ ra kỹ năng đọc hiểu khi tương tác với sách giấy tốt hơn nhiều so với các phiên bản số.

Nguyên nhân là vì các em có thể tương tác trực quan trên chính trang giấy. Nội dung ghi chú và ý tưởng được viết ra ngay trên sách mà không cần phải thêm thao tác dò tìm chức năng. Hơn nữa, việc kết nối ý tưởng bằng cách viết ra qua các nghiên cứu độc lập trước đó đều chứng minh hữu hiệu hơn nhiều so với việc ghi chú bằng chức năng trên thiết bị số. 

Các nghiên cứu về mức độ hiệu quả của sách số những năm gần đây đã được nhắc đến. Đại học Maryland của Mỹ năm 2017 từng công bố kết quả nghiên cứu cho thấy, hầu hết học sinh khi được hỏi về sự khác nhau giữa sách giấy và sách số đều thừa nhận rằng sách giấy giúp các em tập trung và hứng thú hơn khi đào sâu vào tầng nghĩa câu chữ.

Đặc biệt, với những đoạn viết trên 500 từ, các em dễ đọc trên sách giấy hơn trên sách số vì việc chú ý đến quá nhiều chữ trên màn hình khiến các em cảm thấy căng thẳng, mệt mỏi. 

Anh Thông