Rời phố vào rừng tìm… “ma cây”

Trước những “cụ cây”, “ma cây” có tuổi thọ 500 - 700 tuổi giữa rừng xanh bạt ngàn, con người chợt thấy mình nhỏ bé, tâm hồn thư thái, bớt lo toan trước cuộc sống vốn hữu hạn, vô thường.

Cây gõ bác Đồng có niên đại 700 năm

Nghe “cụ cây” kể chuyện

Mất khoảng bốn giờ ngồi xe khách hoặc phương tiện di chuyển cá nhân, những thị dân Sài Gòn đã có thể thoát khỏi không gian phố thị ồn ào, khói bụi để lạc vào khung cảnh hùng vĩ với rừng xanh, thiên nhiên trong lành của Vườn quốc gia Cát Tiên (huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai).

Với diện tích hơn 82.000ha, cũng là một trong sáu vườn sinh quyển lớn nhất thế giới, Vườn quốc gia Cát Tiên biệt lập với thế giới bên ngoài, ngăn cách bởi con sông chảy qua. Nếu xuất phát từ Sài Gòn lúc tảng sáng thì đến nơi cũng đã gần trưa. Bạn có thể dừng chân nghỉ ngơi tại các quán ăn, quán giải khát bên bờ sông thoáng đãng, thưởng thức các món đặc sản địa phương như rau rừng tập tàng, cá lăng sông Đồng Nai nấu măng chua…

Đến Nam Cát Tiên, hoạt động ban ngày được ưa thích nhất là trekking và đạp xe xuyên rừng. Chỉ cần thuê xe đạp với giá 150.000 đồng/ngày, bạn sẽ tự do đạp xe men theo lối đi ven rừng để khám phá cỏ cây, hoa lá, chim chóc, ong bướm. Đặc biệt, bạn còn được “nghe” các “cụ cây”, “ma cây” 500 - 700 năm tuổi giữa rừng xanh “kể” những câu chuyện đời mình.

Nơi này là cây si năm thân, 400 tuổi, cành nhánh đan chéo nhau cực kỳ cổ quái. Chúng sống thành quần thể, tán cây bao phủ hàng ngàn mét vuông, tạo thành nơi cho loài vượn chơi đùa. Tại một điểm dừng chân cách cây si năm thân không xa mấy có cây gõ đỏ 700 tuổi, gốc có đường kính 2,5 mét.

Đầu năm 1988, trong những ngày cận kề tết Nguyên đán, dù tuổi cao (82 tuổi), cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng vẫn đến thăm vườn quốc gia Cát Tiên. Bên cây gõ đỏ này, nhìn thấy những giá trị quý báu của tài nguyên rừng, bác đã dặn dò mọi người phải có trách nhiệm gìn giữ rừng, gìn giữ tài nguyên thiên nhiên cho thế hệ hôm nay và cả mai sau.

Trân trọng lời dặn của bác đồng thời mong muốn truyền tải thông điệp bảo vệ rừng đến mọi người, Vườn quốc gia Cát Tiên đã đặt tên cho cây này là "Cây gõ bác Đồng".

Từ Cây gõ bác Đồng, theo trục đường chính một đỗi khá xa, rồi dừng xe đi bộ trên con đường mòn chừng 100 mét đầy đá lộ thiên trơn trợt mới đến được gốc đại thụ mang tên cây Tung. Đây là loài cây có gỗ mềm, nhẹ, dùng làm guốc hay vật liệu cách âm.

Loài cây này có sự khác biệt với các loài cây khác bởi bộ rễ. Rễ Tung lồ lộ ngay trên bề mặt, có lúc vượt quá đầu người. Thật ra, với địa hình nhiều đá, rễ Tung không thể cắm sâu vào lòng đất. Và theo quy luật sinh tồn, chúng đã phát triển trên bề mặt tạo thành những “chân đế” vững chắc để đứng vững trước gió lốc. Cần đến hơn 20 người nắm tay nhau để vòng quanh hết được gốc cây Tung 400 năm tuổi này.

Cây si 400 tuổi giữa đại ngàn Cát Tiên

Để cảm nhận được phần nào thế giới thực vật kỳ bí trong cánh rừng nhiệt đới Cát Tiên, bạn nhất định phải ngắm cây “Bằng lăng sơn nữ”. Để đến được đây, phải lội bộ xuyên rừng hơn 100 mét trên con đường lởm chởm đá xanh rêu, mùa mưa rất dễ té ngã.

Gốc cây to khoảng sáu người vòng tay ôm mới trọn, giờ chỉ còn trơ lại phần vỏ. Bên trong ruột mục ruỗng từ gốc lên cao quá đầu người nhưng lại để lộ bức tượng mang dáng dấp một thiếu nữ vùng sơn cước với vò nước trên vai.

Thật lạ, dẫu vóc hình có vẻ mảnh mai, rỗng ruột nhưng cây vẫn vươn cao, xanh mướt, tồn tại hàng trăm năm qua như thử thách sự hiểu biết của con người.

Tiếp tục theo lối mòn quanh co chừng 100 mét với đủ loại dây leo chằng chịt, ngổn ngang đá nổi, đá chìm, bạn sẽ đến một điểm dừng chân thú vị bên bờ con suối trong vắt, uốn lượn dài hút tầm mắt.

Đây là lúc bạn sẽ bước vào cuộc khám phá lãnh địa một loài cây được đồn thổi là “ma cây”. Muốn tiếp cận “ma cây”, bạn phải cẩn trọng lần dò từng bước qua con suối trong vắt rồi vượt qua một hòn non bộ nhấp nhô.

Một khung cảnh thần tiên hiện ra. Bao phủ trên khoảnh đất cả ngàn mét vuông là sáu gốc đa lực lưỡng, hùng dũng cùng vươn thẳng lên bầu trời, cuối cùng quyện chặt lấy nhau tại ngọn. Ban Quản lý Vườn quốc gia Cát Tiên gọi đây là cây đa lộc giao.

Trong thế giới thực vật, loài đa còn được gọi là “ma cây” vì “bản chất bội tình” của chúng. Sau khi các loài chim hoặc linh trưởng ăn quả đa rồi vô tình gieo hạt đa vào những gốc cây cổ thụ, các cây đa con ra đời, nương nhờ các thân cổ thụ.

Vậy nhưng khi trưởng thành, với bộ rễ đủ dài để cắm sâu xuống lòng đất, chúng không ngại ngần bóp chết “ân nhân” để tồn tại và tranh giành không gian sống.

Ngoài đạp xe ngoạn cảnh, thăm cổ thụ, nếu còn thời gian, bạn có thể chọn tour khám phá Bàu Sấu. Đây là ngôi nhà của loài cá sấu cùng nhiều loài động vật quý hiếm khác. Để đến được Bàu Sấu, bạn có thể đi bộ, đạp xe hoặc thuê xe jeep có hướng dẫn viên. Nếu thuê xe jeep, bạn cũng chỉ có thể đi 10km, đoạn còn lại vẫn phải đi bộ. Ngắm hoàng hôn lãng mạn với những vệt nắng vàng xuyên mây rọi trên hồ Bàu Sấu là một trải nghiệm tuyệt vời trong đời.

Đạp xe xuyên rừng là một hoạt động trải nghiệm thú vị khi tham quan Vườn quốc gia Cát Tiên

Xem thú rừng đêm

Nếu bạn chọn trải nghiệm đêm ở Vườn Quốc gia Cát Tiên, nơi này không thiếu khách sạn, resort từ bình dân đến cao cấp sẵn sàng phục vụ. Qua đêm giữa đại ngàn mà bỏ qua cơ hội đi xem thú hoang dã thì trải nghiệm ấy chưa thật trọn vẹn. Giữa rừng đêm, khách sẽ có cơ hội khám phá đời sống động vật về đêm đầy bí ẩn.

Khởi hành bằng xe jeep đặc chủng lúc 9 giờ đêm, trước khi xuyên rừng xem thú với lộ trình 20km, khách được nhắc nhở cùng thực hiện “ba không”: không nói chuyện ồn ào, không ném vật dụng hoặc thức ăn vào thú và không rời khỏi xe để tiếp cận thú.

Xe lăn bánh chầm chậm được chừng 10 phút thì bất chợt dừng lại. Dưới ánh đèn pha quét qua bãi cỏ, chúng tôi cùng bắt gặp ánh mắt “xanh lét” của một cặp nai đứng ngơ ngác cách xe tầm 50 mét. Cứ thế, suốt hành trình, mỗi khi tài xế quét ánh đèn dọc hai bên đường, lúc thì chúng tôi thấy nai, thấy chim; lúc thì “bắt tại trận” heo rừng, thỏ, nhím… nhởn nhơ ăn cỏ hoặc đào bới tìm thức ăn.

Theo lời hướng dẫn viên, những ngày có mưa vào buổi chiều, đêm tối, khách có cơ may được thấy nhiều loại thú hơn do thú ra ăn cỏ, ăn côn trùng. Nếu may mắn, bạn còn có cơ hội bắt gặp cả một đàn nai, chó sói hoặc bò tót… ngay trong thế giới tự nhiên, hoang dã. Đây quả là một trải nghiệm thú vị cho những ai yêu thích thiên nhiên.

Tuy nhiên, nếu những chiếc xe jeep gắn động cơ ồn ào được thay bằng xe điện, vừa êm ái, vừa chở được nhiều người, tránh tác động đến đời sống riêng của muông thú thì sẽ mang ý nghĩa tích cực hơn trong việc bảo vệ môi trường.

Hoàng Thịnh