Rau sạch có được dùng phân bón thúc?

Từ hồi còn dịch bệnh, bạn bè tôi tăng cường trồng rau sạch để ăn, nhưng thực sự việc này tốn quá nhiều công sức chăm bón. Tôi có sân thượng rộng 30m2, cũng đầu tư thùng xếp, giàn lưới chắn nắng và hệ thống tưới tiêu. Nhưng nếu không dùng các loại thuốc kích thích tăng trưởng thì không đủ rau cho gia đình ăn. Xin hỏi, nếu đã dùng các loại phân bón thúc rau ra lá thì có được xem là rau sạch hay không?

Thanh Quang (quận 12, TPHCM)

Thạc sĩ Trương Nhật Khuê Tường - giảng viên bộ môn dinh dưỡng - thực phẩm, Trường đại học Y Dược TPHCM - trả lời: Bón thúc là một kỹ thuật cung cấp dinh dưỡng cho cây vào từng giai đoạn nhất định trong quá trình cây lớn lên. Nếu việc này đúng kỹ thuật, thời gian sẽ giúp cây phát triển tốt, hạn chế sâu bệnh, tăng năng suất, vẫn đem lại sự an toàn và nguồn rau sạch cho người ăn. Tuy nhiên, tùy loại cây mà cần bón thúc các giai đoạn khác nhau. Có loại có thể bón thúc đến 4 lần hoặc chỉ 1 lần. Vì vậy, bạn cần phải hiểu những đặc điểm của các loại rau để biết sử dụng bón thúc đúng cách. Thông thường chia ra hai nhóm, nhóm rau lá (rau muống, rau dền, mồng tơi…) và nhóm củ quả (cà chua, ớt, bầu bí…). 

Nhóm rau: 

- Rau ăn lá có thời gian sinh trưởng dưới 30 ngày và cho thu hoạch một lần gồm: các loại cải (trừ cải kale), xà lách, hành, ngò, rau dền, tần ô… Bón chu kỳ 10-15 ngày. Nên sử dụng phân hữu cơ: phân bò, phân trùn quế, dịch đạm cá, dịch đậu nành… 

- Rau ăn lá có thời gian sinh trưởng từ 30 ngày trở lên và cho thu hoạch từ hai lần trở lên, có loại như húng quế, mồng tơi, rau muống, cải kale, rau răm… Tương tự, bón phân hữu cơ sau 10-15 ngày trồng, sau khi thu hoạch lần 1, và định kỳ bón 10-15 ngày/lần. 

Để giảm lượng phân hữu cơ bón thúc cho cây trồng, bạn nên sử dụng các loại đất giàu dinh dưỡng. Như vậy, bạn sẽ không phải lạm dụng phân bón mà cây vẫn phát triển tốt.

Nhóm củ quả: 

Các loại rau ăn quả: ớt, cà chua, bầu bí, mướp, khổ qua… và các loại rau lấy củ: khoai tây, cà rốt, củ cải trắng, củ cải đỏ… bón phân theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây.

- Giai đoạn 1: bón thúc sau 15 ngày trồng, kết hợp với vun xới, định kỳ 15 ngày/lần cho đến khi thấy nụ hoa. 

- Giai đoạn 2: cây chuẩn bị ra hoa, cần nhiều lân để ra hoa. 

- Giai đoạn 3: Hình thành quả, cần bón phân bổ sung có hàm lượng kali cao hơn để dinh dưỡng được vận chuyển nuôi quả. Thiếu kali trong giai đoạn này sẽ làm rụng quả non, năng suất thấp.

Giai đoạn nuôi quả, bón thúc phân hữu cơ định kỳ 15 ngày/lần.

- Giai đoạn 4: Trước thu hoạch 20 ngày - một tháng, bổ sung kali để cho quả chắc hơn, tăng độ ngọt và thời gian bảo quản.

Lưu ý:
Lựa chọn đất trồng phù hợp cũng là cách để tăng hiệu quả sử dụng phân bón. Bón thúc cho cây ít nhưng hiệu quả cao, cho ra các sản phẩm lành mạnh. 

- Không dùng nước thải sinh hoạt chưa xử lý để tưới cho giàn rau sạch vì như vậy làm rau rất dễ bị nhiễm bệnh.

- Lựa chọn loại phân phù hợp và tuân thủ đúng thời gian cách ly trước khi thu hoạch, tránh để lại tồn dư chất vô cơ.

- Việc phối hợp sử dụng giữa phân hữu cơ và phân vô cơ để bón rau là giải pháp tối ưu để tiết kiệm kinh tế và giúp hương vị rau được ngon miệng.

- Chỉ sử dụng chất điều hòa sinh trưởng khi thật cần thiết. 

B.T. (ghi)