Rạp Hưng Đạo sắp hoạt động: Chưa mừng đã lo!

Một thời, nhiều ý kiến cho rằng, sân khấu cải lương (SKCL) gặp khó một phần do không có địa chỉ để tổ chức các chương trình biểu diễn thường xuyên. Nhiều suất diễn tổ chức tại rạp Thủ Đô khó thu hút được khán giả do địa điểm quá xa, rạp hát cũ kỹ, cơ sở vật chất xuống cấp. Thông tin TTNTCL HĐ - một NH mới, hiện đại dành cho SKCL sẽ được xây mới trên mặt bằng rạp Hưng Đạo cũ, khiến những người làm nghề khấp khởi hy vọng và chờ đợi.

Nhưng, khi công trình chuẩn bị hoạt động, những người làm nghề lại cảm thấy lo! Câu hỏi được bà Tô Thị Bích Châu - Trưởng ban Văn hóa - xã hội HĐND TP đặt ra trong buổi làm việc là: “Khi thiết kế TT, NH có ý kiến gì hay không?”. Câu chuyện của ĐD, NSƯT Hoa Hạ được nhắc lại như một câu trả lời: Từng góp ý thẳng thắn về thiết kế NH nhưng bị phản ứng quyết liệt và từ đó chị không còn được mời tham dự những buổi đóng góp ý kiến tiếp theo.

NSƯT Hoa Hạ tỏ ra khá thất vọng và bức xúc: “Nói chính xác cảm xúc của tôi lúc này là mộng ước tan tành. Từng kiên quyết góp ý về những điều bất cập trong bản thiết kế từ góc độ của một người làm nghề và cũng đã tham khảo một số NH trong khu vực Đông Nam Á, tôi đã bị phản ứng quyết liệt. Dẫu vậy, cũng như tất cả những người làm nghề khác, tôi trông chờ từng ngày để được làm những điều mình ấp ủ ở NH mới. Tôi đã viết năm-sáu kịch bản, chuẩn bị đầy đủ những ý tưởng sẽ thực hiện. Nhưng giờ liệu tôi sẽ làm được gì với một SK không đủ chuẩn.

Với không gian, thiết kế như hiện nay, tất cả những trang thiết bị âm thanh, ánh sáng hiện đại trở thành một sự lãng phí khi không thể sử dụng hết công năng. Nhìn mặt tiền của TTNTCL HĐ tôi cũng không khỏi băn khoăn: với lối kiến trúc giống hệt một TT hành chính, địa điểm này làm sao thu hút được khán giả? Còn nếu treo băng rôn, hình ảnh quảng cáo ở mặt tiền thì có lẽ TT sẽ trở nên nhếch nhác, xấu xí. TTNTCL HĐ hiện nay nhìn còn chưa ra một NH nghệ thuật, nói gì là một NH cho nghệ thuật CL”.

Công năng, thiết kế của Trung tâm nghệ thuật cải lương Hưng Đạo có quá nhiều bất cập

Tác giả Hoàng Song Việt cũng bày tỏ nỗi thất vọng khi nói về SK biểu diễn của TTNTCL HĐ: “Với lý giải phải tuân thủ điều kiện phòng cháy chữa cháy theo quy định, NH mới không thể sử dụng toàn bộ diện tích của rạp Hưng Đạo cũ nên dù được xây mới, nhưng SK chính của TTNTCL Hưng Đạo lại nhỏ hơn rất nhiều so với SK cũ ở rạp Hưng Đạo và Thủ Đô. Với chiều ngang khoảng 10m, bề sâu chừng 8m, trần khá thấp, tôi chưa hình dung nổi không gian biểu diễn sẽ ra sao. Các nghệ sĩ, diễn viên sẽ xoay xở thế nào ở SK khoảng 7mx6m sau khi trừ cánh gà và phông hậu?”.

Nhiều bất cập khác của SK mới cũng được đề cập như chiều cao quá thấp, không có chỗ cho dàn nhạc, không có kho để cảnh trí, đạo cụ… SK được thiết kế hiện đại với bàn nâng nhưng sẽ sử dụng phương tiện hiện đại này ra sao khi nếu sử dụng bàn nâng, một phần cơ thể của nghệ sĩ, diễn viên có thể bị phần phông màn phía trên che khuất. Với cách bố trí như hiện nay, khán giả ngồi ở hai bên góc khán phòng và trên lầu gặp rất nhiều khó khăn để quan sát diễn viên trên SK và theo dõi diễn tiến của vở diễn…

Bên cạnh đó, SK nhỏ ở tầng 2 của TT, được những người làm nghề thuộc lớp trẻ kỳ vọng sẽ trở thành nơi thể nghiệm những sáng tạo mới của SKCL, cũng bị ĐD Phan Quốc Kiệt góp ý: “Việc thể nghiệm có lẽ sẽ rất khó thực hiện khi phần SK đã được đổ bê tông, định hình. Cách thiết kế này khiến SK thể nghiệm rất gần với một SK của phòng trà ca nhạc. Còn với SK chính, tôi đang rất lo, không biết nếu đưa những vở diễn đã được dàn dựng của Đoàn 3 - Thắp Sáng Niềm Tin về đây, chúng tôi sẽ phải làm lại cảnh trí như thế nào? Không lẽ phải làm lại toàn bộ cảnh trí để phù hợp với SK mới?”.

Liên hoan SKCL chuyên nghiệp toàn quốc dự kiến sẽ diễn ra vào tháng 10 năm nay, TTNTCL HĐ được xem như một ứng viên sáng giá về điểm diễn, nhưng với thực tế này, có thể thấy cơ ngơi mới của NH THT khó có thể đáp ứng nhu cầu của các đơn vị nghệ thuật, đặc biệt là những NHCL phía Bắc - thường dựng những vở diễn quy mô, hoành tráng. Nếu điều này trở thành hiện thực thì đây sẽ là nỗi buồn không nhỏ của giới làm CL TP.HCM.

Giám đốc Nhà hát - NSND Trần Ngọc Giàu vẫn không giấu được nỗi niềm: “Nhận cơ ngơi mới rồi, chúng tôi rất lúng túng không biết tổ chức biểu diễn ra sao? Cơ ngơi mới hiện đại, chắc chắn chi phí hành chính sẽ tăng… NH sẽ xoay xở ra sao với những khoản chi này? Từng có ước mơ mời nghệ sĩ về thực hiện các chương trình xã hội hóa để có thể tăng nguồn thu, nhưng mong ước này có vẻ đang bị cản trở. SK hiện tại khó hấp dẫn các nghệ sĩ làm xã hội hóa do không đáp ứng nhu cầu của họ…”.

Từ tất cả những thực tế trên, kiến nghị UBND TP có những sửa chữa, cải tạo TTNTCL HĐ để thực sự phù hợp hơn với nhu cầu, điều kiện và đặc thù của SKCL có lẽ không là của riêng NSND Trần Ngọc Giàu mà còn là mong mỏi chung của tất cả những người làm CL và khán giả mộ điệu.

THẢO VÂN