Rắc rối như… mụn

Những loại mụn phổ biến

Mụn đầu trắng là mụn trứng cá nằm trong lỗ chân lông không thoát ra được.

Mụn đầu đen là loại mụn có nhân trứng cá nằm trong lỗ chân lông hở miệng nên bị ôxy hóa khi tiếp xúc với không khí, gây ra

màu đen.

Mụn trứng cá u nang lông là loại mụn trứng cá đỏ, có kích thước lớn, nằm sâu bên dưới lớp da, có mủ. Loại mụn này thường dẫn đến nhiễm trùng, sưng tấy và có thể để lại vết sẹo lâu dài nếu không được chữa kịp thời.

Nguyên nhân gây mụn

Mụn trứng cá phát triển khi tuyến bã của cơ thể sản xuất ra quá nhiều chất nhờn. Chất nhờn này kết hợp với các tế bào của tuyến bã làm tắc nghẽn lỗ chân lông do không vệ sinh da đúng cách, hoặc do dùng mỹ phẩm không phù hợp.

Ngược lại, khi rối loạn quá trình sừng hóa, tuyến bã nhờn bị giãn ra do chứa tế bào chết, khiến lỗ chân lông giãn ra và làm da thô, dẫn đến mụn xuất hiện.

Thay đổi hormone: diễn ra ở tuổi mới lớn bởi sự hoạt động quá mức của các tuyến bã; testosterone kích thích sinh sản một lượng lớn chất nhờn dưới da sinh ra mụn.

Các nguyên nhân khác như căng thẳng, mất ngủ, chế độ ăn thiếu rau xanh, cung cấp không đủ nước, ra mồ hôi nhiều làm tăng dầu trên da, sử dụng sữa rửa mặt có nồng độ cao, dùng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc… có thể làm mụn xuất hiện và nặng thêm.

Những điều cần biết

Ánh nắng mặt trời trị được mụn trứng cá? Thực tế có khoảng 70% các trường hợp mụn trứng cá hồi phục tốt khi chiếu ánh nắng vào. Tuy nhiên, như con dao hai lưỡi, trong thành phần ánh nắng có chứa tia tử ngoại (UV) nên cùng lúc tia tử ngoại này lại gây hại cho da (nám, lão hóa). Vì thế, các nhà khoa học đã nghiên cứu khai thác yếu tố điều trị mụn trứng cá bằng tia nắng qua các máy phát tia sáng với bước sóng phù hợp, tiêu diệt vi khuẩn mụn trứng cá. Tất nhiên, máy này đã loại trừ các tia tử ngoại để không gây hại cho da.

Chế độ ăn uống ảnh hưởng đến mụn trứng cá? Dù chưa có chứng cứ y học nào khẳng định cách ăn uống ảnh hưởng trực tiếp đến mụn trứng cá, nhưng theo kinh nghiệm của nhiều người, mụn có vẻ tăng lên sau khi ăn nhiều trái cây ngọt như mít, xoài, sầu riêng, các thức ăn có gia vị cay như ớt, các thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều đường, muối, các loại hạt và dùng nhiều cà phê, thuốc lá… vì chúng có thể kích thích tăng tiết bã nhờn.

Nặn lể mụn mủ là cách điều trị tối ưu? Đối với các mụn thấy rõ mủ vàng, lời khuyên là nên lể để lấy mủ ra, nhưng phải đảm bảo vệ sinh vô trùng. Tuy nhiên, đối với các mụn trứng cá nằm sâu bên dưới, không thấy mủ thì không được lể mụn. Bởi có thể chúng ta vô hình trung đưa các chất lây nhiễm khác vào sâu bên dưới, gây bội nhiễm, có khi để lại sẹo vĩnh viễn.

Các loại thuốc ngừa thai có thể điều trị mụn trứng cá? Hầu hết các loại thuốc ngừa thai không ảnh hưởng gì đến mụn trứng cá. Tuy nhiên, một vài loại đặc biệt có chứa chất làm trung hòa hormone testosterone dẫn đến làm giảm tác dụng của testosterone đối với các tuyến bã nhờn, làm giảm hoạt động tuyến bã nhờn, từ đó sẽ giúp giảm mụn.

Việc thoa kem chống nắng và trang điểm làm mụn nặng thêm? Một số loại mỹ phẩm sẽ làm nặng thêm tình trạng mụn trứng cá. Nhưng bên cạnh đó, chính những vùng da nhạy cảm cần được bảo vệ hơn vì cấu trúc da bị nhiễm trùng sẽ là cơ hội để tia UV gây sẹo. Vì thế, những người bị mụn trứng cá cần chọn loại mỹ phẩm trên nhãn có ghi không chứa dầu, không gây mụn trứng cá (oil free and non-comedogenic). Với những thông tin ghi rõ ràng trên sản phẩm cho thấy nhà sản xuất đã xác định mỹ phẩm được kiểm định đảm bảo không gây tắc nghẽn các tuyến bã nhờn. Tất nhiên, độ tin tưởng tùy thuộc vào thương hiệu mỹ phẩm có uy tín hay không.

Điều trị và khắc phục hậu quả sẹo mụn trứng cá

Giữ da sạch, tăng cường bổ sung các loại rau, củ quả thanh nhiệt.

Bôi thuốc giảm hoạt động tuyến bã nhờn cũng như có tính kháng khuẩn, tiêu sừng, làm khô da và thông thoáng lỗ chân lông… có chứa các thành phần như benzoyl, salicylic axít.

Kết hợp điều trị các công nghệ laser hiện đại như IPL, CO2, Blue Light, CoolTouch CT3, sóng RF…

Ngoài ra, tùy tình trạng sẹo rỗ cụ thể, có thể dùng các biện pháp thẩm mỹ như lột da mặt, mài da, dùng các loại laser Affirm, Pixel… để tăng sinh lớp collagen từ bên dưới làm đầy vết lõm. Tuy nhiên, cần phải thực hiện nhiều lần mới cải thiện, song cũng rất khó để đưa da mặt trở lại như trước khi bị mụn.

 Mỹ Hạnh