Ra mắt tác phẩm Nhà báo điều tra của nhà báo Đức Hiển

Nhà báo Đức Hiển (phải) cùng MC là báo Lưu Đình Triều trong chương trình giao lưu

Điều tra là kính lúp soi rọi sự thật

Trong buổi ra mắt, nhiều câu chuyện nghề đằng sau những bài báo điều tra đã được nhà báo Đức Hiển chia sẻ cởi mở, thân mật với độc giả. Mở đầu, nhà báo Lưu Đình Triều - MC của chương trình đã đặt câu hỏi liên quan đến chi tiết thiết kế độc đáo ở bìa cuốn sách Nhà báo điều tra: "Trong chữ “ĐIỀU TRA”, chữ R được cách tân bằng hình ảnh cái kính lúp. Vậy hình ảnh kính lúp có ý nghĩa gì?".

Nhà báo Đức Hiển cho biết, thể loại điều tra góp phần đưa sự thật đến với công chúng, soi rọi vào sự thật. Và chính anh cũng rất tâm đắc ý tưởng thiết kế về hình ảnh cái kính lúp. Điều này nhắc nhở mỗi người làm báo phải luôn soi rọi và chuyển tải sự thật đến công chúng. Với một nhà báo điều tra điều quan trọng nhất là đi đến cùng sự thật, chạm tay vào sự kiện, lý giải sự kiện để chuyển tải những thông điệp cần thiết đến bạn đọc.

Nhà báo Đức Hiển chăm chú lắng nghe câu hỏi của bạn đọc

Trong quá trình giao lưu, trả lời các câu hỏi của bạn đọc, nhà báo Đức Hiển nhấn mạnh: Một tác phẩm điều tra được xúc tiến khi một sự thật có những góc khuất. Nhà báo tự phát hiện, tìm hiểu, chuyển tải đến công chúng về sự thật mà một người hoặc một nhóm thế lực muốn che giấu nó. Suy cho cùng, điều tra là tìm hiểu, đưa sự thật ra ánh sáng và nhà báo chịu trách nhiệm về việc công bố sự thật đó. Để đi vào góc tối, góc khuất thì nhà báo điều tra cần có nhiều tố chất.

Thứ nhất là sự am hiểu đề tài, phải tìm hiểu sự vật, hiện tượng có liên quan đến sự thật đó. Thứ hai, nhà báo luôn phải trả lời câu hỏi: Kết quả bài điều tra đem lại lợi ích gì cho công chúng, cho xã hội? Và nó góp phần lý giải và đổi thay xã hội như thế nào? Thứ ba, khi một tác phầm điều tra được công bố sẽ tác động đến quyền lợi bất hợp pháp của một nhóm người, vì vậy họ sẽ tìm cách phản kháng, đe dọa, mua chuộc phóng viên. Điều này đòi hỏi phóng viên cần phải bản lĩnh, trong sáng. Đó là bản lĩnh dám hoặc không dám công bố kết quả điều tra?

Nhà báo Đức Hiển (phảI) cùng MC là nhà báo Lưu Đình Triều giao lưu cùng bạn đọc

Ngoài ra, nhà báo cũng phải biết từ chối thực hiện một số đề tài, ví dụ như đề tài liên quan đến người thân. Bởi vì ngay cả khi nhà báo khách quan, bạn đọc sẽ nghĩ là không. Điều quan trọng khác còn có thể kể thêm như nhà báo phải tiếp cận đa chiều và dự liệu những khó khăn sẽ xảy ra, tự hỏi mình có vượt qua hay không?

Nhà báo điều tra phải dám dấn thân

Nhà báo Đức Hiển tặng chữ ký cho bạn đọc mua sách

Bạn đọc Nguyễn Vũ Cảnh Duyên (TP.HCM) đặt câu hỏi có bao giờ nhà báo buồn phiền, bất mãn, bất lực khi bài báo của mình không thể giải quyết được gốc rễ vấn đề, thậm chí khó có thể "sờ gáy" những người có thế lực? Nhà báo Đức Hiển đã thẳng thắn chia sẻ, anh không thấy buồn bởi trước khi điều tra anh đã chuẩn bị tâm lý thất bại và khả năng hữu hạn của mình. Một bài báo điều tra khi được xã hội ủng hộ, đón nhận thì nó đã góp thay đổi nhận thức, hành vi xã hội. “Chúng ta cần nhìn vào sự hi vọng cửa người đọc, bản thân và đồng nghiệp để dấn thân đi đến cùng sự thật”, nhà báo Đức Hiển nói.

Qua buổi ra mắt, nhà báo Đức Hiển cũng bày tỏ sự trăn trở nghề của mình gần đây thể loại này ít xuất hiện trên báo chí; nếu có, cũng chưa  nhiều bài điều tra độc đáo, gây được tiếng vang trong dư luận. Đặc biệt những bài điều tra riêng càng ngày càng hiếm, chỉ xuất hiện ở một số tờ báo lớn. Phải chăng các nhà báo đang có sự do dự khi làm điều tra? Theo anh, đây là một hiện tượng khá buồn, khiến nhiều nhà báo đi trước trăn trở.

Tập sách Nhà báo điều tra ấn hành chào mừng Ngày Nhà báo Cách mạng Việt Nam năm nay, được đông đảo bạn đọc tham dự, chất vấn, đặt câu hỏi trong chương trình giao lưu cùng tác giả, có thể ghi nhận đề tài của tập sách này đang được công chúng quan tâm.

Thúy Ngọc