Ra Giêng mình cưới nhau

Thoa đếm tuổi mình bằng những mùa gánh hoa chợ tết. Từ lúc bảy tuổi đã lẽo đẽo theo gánh hoa của mẹ đi hết chợ gần chợ xa, từ làng này qua làng khác. Trên vai mẹ là đôi quang gánh chất đầy những giỏ cúc vạn thọ vàng tươi. Rồi mẹ già đi. Quang gánh trên vai mẹ chuyển dần sang đôi vai thiếu nữ. Thoa đã mang cả thanh xuân của mình rong ruổi cùng những gánh hoa. 

Ảnh minh hoạ

Mẹ giờ sống lặng lẽ chăm sóc mấy ruộng hoa. Nửa đêm có khi nghĩ về những câu chuyện từng cóp nhặt trong cuộc đời rong ruổi, mẹ ngồi cười một mình. Nhìn mẹ, Thoa thường thấy hình ảnh mình của những năm tháng về sau.

Nhưng Kha bảo “giống sao được mà giống. Em còn có anh mà. Tuổi xế chiều của em sẽ có thêm một người đàn ông bên cạnh. Giúp em nhổ tóc ngứa, xâu kim, đan lại hàng rào, cuối năm tát giếng”. Thoa cười bẽn lẽn nhấc gánh hoa lên vai thong thả bước đi. Kha nhìn theo gánh hoa tưởng như Thoa đang gánh hai thúng nắng vàng sóng sánh…

- Đẹp như mẹ em sao lại chịu sống cảnh chăn đơn gối chiếc?

- Nhưng mẹ không cảm thấy cô đơn. Mẹ sống bằng ký ức về bố. Thế là đủ. 

- Bố em đúng là người đàn ông may mắn. Cả đời vẫn được giữ ấm trong trái tim người phụ nữ ngay cả khi đã bỏ họ mà đi. Anh không biết mình có được may mắn ấy không?

- Thực ra việc mẹ còn giữ tình yêu ấy hay không đâu có quan trọng với bố. Bố đã có một mái ấm gia đình. Bố nuôi dưỡng một tình yêu khác. 

- Chuyện của chúng mình…

Ảnh minh họa

Kha mới nói đến đó thì trời lất phất mưa. Nhớ ra chăn chiếu mùng màn còn phơi ở hàng rào, Thoa vội vã chạy về. Mẹ có khi vẫn cắm cúi ngoài ruộng hoa mà không kịp về đậy lại hộp đường đang phơi giữa sân để đuổi lũ kiến lỡ chui vào ăn vụng. Cứ mỗi lần Kha định nói chuyện trăm năm thì Thoa lại vụt biến mất vì nồi cá kho tiêu đun trên bếp có khi đã cạn. Vì đã dọn mâm mà quên chưa đậy lồng bàn sợ con mèo nhà hàng xóm sang ăn vụng. Vì đang nhắn tin dở cho đứa bạn mà để quên điện thoại ở nhà. Biết đâu bạn đang chờ…

Trời ơi, thế còn Kha thì sao? Kha đã chờ Thoa hết mùa xuân này đến mùa xuân khác. Chờ từ khi Thoa mới mười tám tuổi. Mỗi khi thấy Thoa đi qua ngõ, Kha đều lén ngắm mái tóc đen dài chạm vào những cánh hoa vàng rực.

Năm nay Thoa đã hai bảy tuổi, tóc đã cắt ba lần ngắn đến ngang vai. Sớm mùa xuân vẫn thong thả gánh hoa qua ngõ. Ai hỏi chuyện chồng con chỉ bẽn lẽn cười trừ. 

Mẹ ngồi ngoài thềm giếng cọ sạch bó lá dong vừa cắt ngoài vườn. Bỗng ngẩng lên nhìn đăm đắm vào khoảng sân trước nhà. Thoa biết là mẹ đang nhìn lại bức tranh ký ức về mùa tết năm xưa khi trong nhà còn có bóng dáng đàn ông. Thoa nhìn theo ánh mắt mẹ cũng có thể mường tượng ở góc sân kia bố đang đứng bổ củi nấu bánh chưng. Đàn gà con xúm xít vây quanh.

Thỉnh thoảng bố ngẩng lên trông chừng đứa con gái nhỏ đang ngồi nghịch những củ hành tươi. Mẹ ngồi gần đó bóc hành muối dưa thỉnh thoảng lại lấy vạt áo lau nước mắt vì cay. Gió xuân thổi những cánh hoa đào tàn sớm dạt về góc sân. Con mèo nhỏ chạy loăng quăng đuổi bắt cái đuôi của chính mình. Hàng xóm đi qua hỏi năm nay nấu mấy cân gạo bánh. Mẹ đưa mắt sang góc sân khác. Đó là chỗ người từng gọi là chồng ngồi cạp lại rổ rá để sang năm mới mọi thứ trong nhà đều lành lặn.

Ảnh minh họa

Đứa con nhỏ ngồi ngoan một góc gặm từng chiếc kẹo bột thơm vị gừng. Mẹ ngồi cắt chiếc áo thời thiếu nữ của mình để may cho con chiếc áo mới mặc ngày tết. Ký ức của mẹ đâu có gì nhiều nhặn bởi hạnh phúc ngắn ngủi, duyên phận chỉ là tạm bợ. Năm Thoa được hơn hai tuổi thì bố bỏ đi. Vỏn vẹn hai cái tết nhà có đàn ông, vậy mà đủ cho mẹ vui trong suốt phần đời còn lại. Đàn bà suy cho cùng tằn tiện đến từng xu ký ức. Mẹ cười bảo không thế sao có thể sống vui mà nuôi Thoa khôn lớn từng ngày.

- Nhưng không ai sống mãi bằng ký ức đâu con. Mẹ chỉ vui khi con tìm thấy hạnh phúc của riêng mình.

- Thì con vẫn đang sống hạnh phúc cùng mẹ đây thôi.

- Thằng Kha nó thương con thật đấy. Nhưng đàn ông họ không chờ đợi mình mãi được đâu. Đừng lo cho mẹ. Cứ yên bề gia thất, có con bồng cháu bế để mẹ vui.

Thoa định nói với mẹ sự hoài nghi về hạnh phúc cứ nhen nhóm trong ý nghĩ mình. Biết đâu đến một ngày nào đó Kha cũng sẽ bỏ đi như bố đã từng. Thà cứ sống độc thân vui với những điều bình dị, còn hơn tự giằng níu mình bằng thương yêu ngắn ngủi. Ấy là Thoa nói thế, chứ nhìn vào mắt người con gái mình yêu, Kha đọc được những lời khao khát.  

Kha đứng chờ sẵn người gánh hoa ở cổng để níu lại hỏi chuyện. Người đâu kỳ, chuyện hệ trọng cả đời mà cứ gặp ngang đường dọc chợ. Kha gãi đầu ngượng ngùng “sang nhà, em toàn tránh mặt anh”. Tại mấy luống hoa đang cần úm lại để nở vào đúng tết. Tại lái buôn đặt mua lá dong nên cần cắt gấp.

Tại mưa xuân đẹp quá, đất vừa đủ ẩm nên phải cuốc đất trồng rau. Tại Kha sang đúng ngày nắng ấm, nên người ta còn bận mang chăn chiếu ra giếng giặt. Bao nhiêu là việc cần làm chứ đâu nào dám tránh mặt nhau. Kha đỡ gánh hoa trên vai Thoa đặt xuống cổng nhà, chỉ tay vào bếp bảo:

- Cứ đặt gánh hoa xuống đây đã. Vào nếm thử bánh chưng mẹ vừa mới vớt.

- Sao năm nay nấu bánh sớm vậy anh?

- Thì mẹ nói gói sớm tiện mấy hôm nữa nhà có cỗ.

- Ủa cỗ gì vậy anh?

- Anh đâu biết - Kha cười. 

Mẹ Kha ngồi bên cạnh mẹt bánh vẫn còn đang bốc hơi nghi ngút. Nhìn thấy Thoa, bà cười bảo:

- Thoa đấy à, con vào xem bánh bác nấu có vừa không. Năm nay nhân nhiều thịt hơn, gạo nếp cũng ngon hơn. Bác phải lựa từng tờ lá dong đẹp nhất vườn.

- Cháu nghe anh Kha nói mấy hôm nữa nhà mình có việc?

- Thì việc của hai đứa chứ sao. Tính để cho hai bà già chờ đợi mòn mỏi đến bao giờ nữa? Nhìn xem, đến chim chóc còn có đôi kết tổ. Các con thương nhau đã lâu rồi cũng đến lúc nên tính chuyện trăm năm. Ngày xưa bác với bố thằng Kha cưới nhau cũng vào mùa xuân. Gọi là cưới thôi chứ một chiếc áo lành lặn trong ngày vui cũng không có được. Vậy mà sống với nhau trọn tình trọn nghĩa. Tiếc là ông ấy đi sớm quá…

Ảnh minh họa

Bà nói rồi khe khẽ thở dài. Bà mặc chiếc áo màu khói, đi đôi tất màu khói, mái tóc cũng bảng lảng màu khói. Những người già hình như rất giống nhau, chỉ cần lơ đãng đi một lúc là có khi ngoảnh lại đã thấy họ tan vào sương khói. Như mẹ Thoa cũng vậy, vẫn thường xuyên lẫn vào trong ký ức chập chờn. Cho đến khi đàn gà con chem chép đòi ăn, con chó sủa loạn lên báo nhà có khách, tiếng quả chín rụng ngoài vườn, trong bếp con mèo ăn vụng xô đổ vung xoong… thì mẹ mới bừng tỉnh trở về thực tại. 

Kha nắm lấy tay Thoa thủ thỉ:

- Mẹ nói mai sẽ mang trầu cau sang thưa chuyện coi như là dạm ngõ. Rồi chúng mình làm đám hỏi trước tết, ra giêng mình cưới nhau.

- Nhưng mà... mẹ chỉ có mình em. 

- Chúng mình lấy nhau nhà thêm con thêm cháu sẽ càng vui chứ em. Bố anh mất sớm, mẹ cũng chỉ có mình anh. Giờ chúng mình nương tựa vào nhau chăm sóc hai mẹ lúc về già. 

Tay Kha ấm quá. Thoa cứ muốn để những ngón tay ngoan được bao bọc bởi hơi ấm ấy. Nhưng chợt nhớ ra gánh hoa vẫn chưa bán hết, những bông cúc vạn thọ vàng rực rỡ đang đợi một bàn tay ai đó nâng niu. Kha nhìn theo bóng người thương gánh cả mùa xuân đi trên con đường làng. Nhìn cho đến khi chỉ còn lại đốm xuân vàng thấp thoáng lẫn trong màu xanh non mơn mởn của cánh đồng lúa hai bên đường thì mẹ ở trong nhà gọi với ra:

- Kha à, sang vườn cô Sáu chọn buồng cau và những lá trầu đẹp nhất đi con. 

 Vũ Thị Huyền Trang