Quỵt tiền cát-sê: Chuyện không hồi kết?

Câu chuyện xới lại vấn nạn quỵt tiền nặng nề của phim Việt.

Đã 11 năm kể từ khi Mùi ngò gai (dài 106 tập, sản phẩm hợp tác giữa Vifa và CJ Media Hàn Quốc) phát sóng khá thành công trên các kênh của Đài truyền hình TP.HCM. Ngoài vai trò cố vấn nghệ thuật của Mùi ngò gai, Kim Eui-sung cũng là gương mặt diễn viên (DV) nổi tiếng của điện ảnh Hàn Quốc. 

Đạo diễn Kim Eui-sung (bìa phải) kể chuyện mình bị quỵt thù lao khi làm phim tại Việt Nam trên sóng truyền hình KBS2

Ông từng tham gia các phim Train To Busan, Six Flying Dragon, The King… Năm 2006, ông được mời cố vấn dự án chuyển thể Mùi ngò gai từ kịch bản tiếng Hàn, đồng thời đóng một vai nhỏ trong phim. “Đài truyền hình đã không trả thù lao cho tôi” - Kim Eui-sung khẳng định trên KBS2 của Hàn Quốc.

Tuy nhiên, chịu trách nhiệm trả thù lao cho ông trong dự án Mùi ngò gai không phải HTV, mà là hãng phim Vifa - Gia đình Việt (hiện đã giải thể). Thuở ấy, Kim Eui-sung cũng không ký hợp đồng như các thành viên khác trong đoàn phim.

Theo lời Kim, thời điểm đó, ông không chú ý chi tiết này, chỉ tập trung vào chất lượng phim. Với thời gian ghi hình, phát sóng đã lâu cùng thực tế Vifa đã phá sản; việc truy trả thù lao cho Kim có lẽ là điều không tưởng. Nhưng khi câu chuyện vượt khỏi biên giới, ít nhiều sẽ gây hoang mang cho các nhà làm phim xứ Hàn - những đối tác đang hợp tác làm phim với Việt Nam trong nhiều dự án.

“ĐD Kim Eui-sung chỉ đạo diễn xuất rất tốt. Nếu không có tài năng và tâm huyết của chú, chắc chắn sẽ không có một Angela Phương Trinh như hôm nay. Sự việc của 11 năm trước giờ mới được hé lộ, tôi thấy đáng tiếc vô cùng...” - DV Angela Phương Trinh, người đóng vai Vy lúc nhỏ trong Mùi ngò gai, bày tỏ.

Đạo diễn Kim Eui-sung

Trong khi đó, DV Ngọc Trinh cho biết, các DV đều nhận thù lao đầy đủ. Chị cũng khẳng định ông Kim Eui-sung không phải là ĐD phim mà chỉ là người đồng sản xuất với chồng chị. Tên ĐD Kim Eui-sung cũng không xuất hiện trên poster phim (trách nhiệm chính thuộc bốn ĐD: Kim Hyo Joong, Han Chul Soo, Chu Thiện và Trần Hữu Phúc).

“Thật sự mà nói, hợp đồng đối với DV tụi tôi cũng chỉ như một tờ giấy. Trường hợp nhà sản xuất quỵt thù lao hay làm phim giữa chừng rồi bỏ trốn thì tiền cát-sê của DV coi như bỏ. Có kiện thì cũng không được gì. Chúng tôi làm việc chủ yếu dựa trên niềm tin. May thì gặp nhà sản xuất có uy tín, còn gặp rủi ro thì phải chịu” - DV Lan mập chia sẻ.

Không riêng nhà sản xuất Mùi ngò gai, nhiều đơn vị cũng từng bị tố quỵt tiền như: Hải Sơn Lâm (phim Like - Tình yêu - Thời trang - Khăn rằn), Hoàng Anh Tú (Đi qua mùa mưa), Hãng phim Hòa Bình (Vết dầu loang), Kim Long Film (Bác Ba phi kén dâu)… Hãng Xuân Phước, chậm trễ trong việc thanh toán cát-sê, cũng bị tập thể DV tham gia phim Nợ anh một giấc mơ khiếu nại.

Trong nhiều trường hợp, có đơn vị đứng ra giải thích và thanh toán tiền, nhưng cũng có nơi… im luôn. Không có trường hợp nào DV kiện ra tòa, bởi theo cách nói của nhiều người thì “được vạ má đã sưng”.

“Chuyện bị quỵt tiền cát-sê nhiều không đếm hết. Môi trường phim ảnh nhiều khi còn lành, chứ ở mảng ca nhạc thì chuyện này như cơm bữa, nhất là đối với những người mới vào nghề. Tôi chắc rằng ai trong nghề cũng có ít nhất một lần bị quỵt tiền; có nói ra hay không mà thôi. Nhiều người chọn cách im lặng để còn tiếp tục làm nghề, làm căng có khi còn bị đánh” - DV Don Nguyễn chia sẻ.

Don Nguyễn cũng từng bị dọa “quậy cho tan nát” chỉ vì từ chối diễn cho bầu show quỵt cát-sê. Năm 2016, khi Hội Điện ảnh đứng ra cam kết sẽ giải quyết hết những trường hợp bị quỵt tiền cát-sê thì mới giảm những tố cáo quỵt tiền.

Dù sao, những đơn vị sản xuất uy tín, có tiềm lực như Sóng Vàng, M&T Pictures, Senafilm, Khang Việt… vẫn luôn duy trì, phát triển và luôn đảm bảo quyền lợi cho nghệ sĩ. Một số nhà sản xuất nắm bắt xu thế chuyển sang sản xuất gameshow, chương trình truyền hình để tồn tại: Vietcom, Sao Thế Giới… Những cái tên từng bị tố quỵt tiền đã dần biến mất khỏi thị trường phim Việt. Nói như diễn viên Lan mập thì “Biết một lần là không ai dám nhận lời hợp tác nữa”. Nếu cứ làm ăn chụp giật, không sớm thì muộn các đơn vị cũng sẽ tự đưa mình vào ngõ cụt. 

Hoàng Hạc