Quyền im lặng của bộ trưởng

Ngày 28/5, trong phiên tranh luận tại hội trường Diên Hồng giữa các đại biểu Quốc hội xung quanh vụ chạy thận làm 9 người tử vong tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình, tuyệt nhiên Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến không lên tiếng. Bà giữ quyền im lặng ngay giữa không khí chất vấn, tranh luận khá là nảy lửa; và cách đó không xa, bác sĩ Hoàng Công Lương đang tự mình bào chữa, bảo vệ sự vô tội của lương tâm và chức trách nghề nghiệp của mình. 

Chiều 5/6, Tòa án nhân dân tỉnh Hòa Bình tuyên án với quyết định trả hồ sơ vụ án để điều tra bổ sung. Đọc bản tuyên án 6 điểm, sẽ phần nào hiểu được… sự im lặng của bộ trưởng.

Hay nói đúng hơn, bà làm sao có thể lên tiếng khi đằng sau một thảm họa tai biến y khoa - hay thảm kịch từ nhân họa ngành y tế đã phơi bày quá nhiều những “hố đen” của cơ chế tắc trách, sơ sài, lạc hậu; của quy trình kiểm tra, kiểm định hợp chuẩn hợp quy bị bỏ trống, phó mặc; của trách nhiệm buông bỏ, lạm dụng (và lợi dụng) cơ chế để… vô trách nhiệm với người bệnh, thao túng giá cả và những khoản ăn chia đằng sau các hợp đồng được phủ lên đấy ba chữ “xã hội hóa”; và của lòng người đen trắng, sẵn sàng bôi xóa, ngụy tạo các chứng cứ, lời khai.

Kể cả sự lóng ngóng của vị quan bộ, người được gọi là phụ trách pháp chế, lại lơ mơ về nội dung, quy trình có tính chuyên môn trong văn bản do chính mình ký tá…

Sự im lặng của bộ trưởng là “đỉnh cao âm thanh” thoát ra từ sự phẫn uất dành cho những người đã từng khoác lên mình chức danh nào là giám đốc, phó giám đốc bệnh viện, nào là trưởng phòng vật tư và thiết bị y tế, nào là giám đốc công ty xử lý nước… để hô biến những hợp đồng mang lại doanh thu khủng, mà tỷ lệ ăn chia 90 - công ty Thiên Sơn/10 - Bệnh viện đa khoa tỉnh Hòa Bình lại được tính trên giá cắt cổ từng ca chạy thận nhân tạo - gấp đôi giá của Bệnh viện Bạch Mai.

Đổi lại, quy trình kiểm tra thiết bị sau sửa chữa, trước khi đưa vào sử dụng thì tuyệt nhiên bỏ trống, tiêu chuẩn của nước RO lại được phó mặc theo chuẩn của… nhà sản xuất. Điều này lý giải cho kết quả 70% các mẫu nước chạy thận nhân tạo không đạt tiêu chuẩn do chính Bộ Y tế cuống cuồng chỉ đạo kiểm tra xét nghiệm ngay sau ngày tai họa 29/5/2017. 

“Thử thời vô thanh thắng hữu thanh” hay sự vô thanh của bà bộ trưởng là chỉ dấu thất bại của nền tảng quản trị ngành, của căn cốt đạo đức nghề hiện diện qua một vụ việc, một vụ án. 

Hơn bao giờ hết, hơn ai hết, sau “quyền im lặng”, bộ trưởng cần thanh lọc nguồn cán bộ và những kẻ tiếp tay cho cán bộ ngành y đã lợi dụng cơ chế; hay chính cơ chế đã được viết trên lợi ích riêng, phục vụ lợi ích nhóm. 

Hãy lên tiếng bằng hành động, ít nhất là vì 9 con người, 9 linh hồn, thưa bộ trưởng! 

Ái Mỹ